Burcu Tuvay

Akıllı tarım çağı başladı

Dünyanın sınırlı kaynaklarını büyük bir hızla tüketen insanlık, gelecek nesillerin yaşamını koruyabilmek için tarımsal üretimde teknolojik bir devrim yaşıyor. ‘Agritech’, yani bir başka deyişle ‘akıllı tarım’ teknolojileri, küresel çapta olduğu gibi Türkiye’de de yeni girişimlerin önünü açıyor.

14 Eylül 2025 | 10:00

Yapay zekâ destekli uydu izleme platformlarından biyoteknolojiye uzanan geniş yelpazede teknolojik çözümler sunan yerli agritech girişimleri, global pazarlarda söz sahibi olmaya hazırlanıyor.

Ekonomist’in 14 - 27 Eylül 2025 tarihli sayısından

Türkiye’de tarım teknolojilerinin stratejik bir konumu bulunuyor. Su stresi, iklim krizi ve artan girdi maliyetleri üreticiyi daha verimli çözümler aramaya yönlendiriyor. Agritech adı verilen tarım teknolojileri girişimleri, bu ihtiyaca hızla yanıt veriyor. Yapay zekâ destekli uydu izleme platformlarından biyoteknolojiye, tarım analitiğinden organik atık dönüşümüne kadar geniş bir yelpazede ölçeklenen agritech girişimleri hızla büyüyor.

Grand View Research’e göre, Türkiye akıllı tarım pazarı 2023’te 101 milyon dolar olarak gerçekleşirken, 2030’a kadar 237 milyon dolara ulaşacak. Bu ivme, ekosistemde hem yerli hem uluslararası oyuncular için yeni fırsatlar yaratıyor. Ekonomist Dergisi olarak, Türkiye’de akıllı tarım alanının 20 yeni oyuncusunun sunduğu teknolojik çözümler ve global açılım hedeflerini araştırdık.

SELİN BİLİCİ / DOKTAR

TEDARİK ZİNCİRİNDE İZLENEBİLİRLİK

Örneğin, akıllı tarım alanında faaliyet gösteren yerli girişimlerden biri olan Doktar, tarımı veriye dayalı, onarıcı ve iklim dostu bir değer zincirine dönüştürmeyi hedefleyen bir teknoloji şirketi. Üreticiler; iklim verisi, toprak sağlığı, bitki gelişimi, zararlı takibi ve verim analizleri gibi alanlarda Doktar’ın sunduğu karar destek sistemleri sayesinde daha bilinçli, verimli ve sürdürülebilir üretim yapabiliyor. Öte yandan, dünyanın önde gelen gıda ve içecek şirketleriyle yürüttüğü stratejik iş birlikleriyle; tedarik zincirlerinde izlenebilirliği artırıyor. Doktar Finans Direktörü Selin Bilici, “Kuzey ve Güney Amerika pazarlarına yönelik çalışmalarımız ilerliyor. Sahadaki IoT cihazlarımıza yönelik üretim kapasitemizi artırmak amacıyla tesis yatırımlarımızı hayata geçireceğiz” diyor.

CANSERİ BOZKUŞ / BEAUTIFULMIND

BİTKİ ISLAH YAZILIMI

Tech Istanbul girişimlerinden Beautifulmind, ıslahçıların ve tohum ıslahı yapan firmaların yaşamış olduğu sorunları çözmek amacıyla bitki ıslah yazılımı geliştirdi. Daha iyi fenotip takibi ve tohum seçimiyle, firmalar ve çiftçilerin üretim verimliliğini artırdıklarını söyleyen Beautifulmind Kurucusu Canseri Bozkuş, gübre ve pestisit kullanımını optimize ederek çevresel zararların azaltılacağını vurguluyor. Önümüzdeki yıl Ortadoğu ve Balkanlar’da yer almayı hedeflediklerini belirten Bozkuş, orta vadede ise Avrupa ve ABD pazarlarına odaklanacaklarını ifade ediyor.

İLKER BEKTAŞ / ORBIBA ROBOTICS

ZARARLI OTLARI HEDEF ALIYOR

Orbiba Robotics, çiftçiler için hem teknolojiye erişimi kolaylaştıran uygun maliyetli hem de çevre dostu ve hassas tarım sağlayan bir çözüm geliştirdi. Modüler yapı sayesinde tek bir robot, yıl boyunca farklı görevler için kullanılabiliyor. Yapay zekâ destekli sistemi, yalnızca zararlı yabancı otları hedef alarak pestisit kullanımını azaltıyor. Tech İstanbul Ön Kuluçka programında çalışmalarına devam ettiklerini söyleyen şirketin kurucusu ve CEO’su İlker Bektaş, “2026’nın ikinci çeyreğine kadar ilk 60 robotumuzu Yıldız Teknik Üniversitesi’nin sağladığı 50 m2 özel atölyemizde üreteceğiz. Türkiye, Avrupa ve Kuzey Amerika pazarlarında büyümeyi hedefliyoruz” diyor.

MURAT BALABAN / EPISOME BIOTECH

ORGANİK ATIKLARI DÖNÜŞTÜRÜYOR

Biyogaz ve tarım sektörlerine yönelik yüksek katma değerli biyoteknolojik çözümler geliştiren Episome Biotech, organik atıkları değerli ürünlere dönüştüren mikrobiyal ve biyoteknolojik sistemleri tarımsal verim artışını tek bir döngüde buluşturuyor. Episome Biotech Kurucusu Murat Balaban, “Türkiye’de saha kurulumları ve lisanslama süreçleri tamamlandıktan sonra, Hollanda ve diğer Avrupa ülkelerinde pilot projeler üzerinden pazar girişimizi güçlendirmeyi hedefliyoruz” diye konuşuyor.

SERHAT YÜKSEL / FARMO SYSTEMS

ÇAPA YAPAN ROBOTLAR

Farmo, geleneksel çapa makinelerini kumandalı ve otonom hale getirerek yüksek teknolojiyi toprağa indiren yenilikçi bir girişim. Tech Istanbul Ön Kuluçka programında çalışmalarına devam eden Farmo, iş gücü gerektiren çapa ve çim biçme işlerini çok daha az eforla robotlara devrediyor. Farmo Systems Proje Yöneticisi Serhat Yüksel, komşu ülkelerden başlayarak teknolojilerini dünya geneline yaymayı hedeflediklerini kaydediyor.

FONKSİYONEL GIDA ÜRÜNLERİ

BEE’O Propolis, Anadolu propolisi başta olmak üzere arı ürünlerini bilimsel yöntemlerle işleyerek katma değeri yüksek, doğal ve fonksiyonel gıda ürünleri geliştiriyor. Arı sütü, polen, ham bal ve arı ekmeği gibi diğer arı ürünlerini de inovatif formlarda, çocuklardan yetişkinlere geniş bir kullanıcı kitlesine ulaştırıyor. Ham maddeden nihai ürüne kadar izlenebilir, yüksek kalite standartlarında üretim yaptıklarını söyleyen BEE’O CEO’su Aslı Elif Tanuğur Samancı, “ABD’de ulusal zincirlerdeki varlığımızı artırmayı, Avrupa’da ise mevcut pazarlarda derinleşmeyi ve yeni ülkelerde konumlanmayı hedefliyoruz” diyor.

BERKAY KOÇAK / BRIDGESOFT

GÜBRE KULLANIMINDA TASARRUF

Bridgesoft, geleneksel tarımda yaygın olan tüm alana ilaçlama yerine, yapay zekâ destekli kamera ve görüntü işleme teknolojisi ile yalnızca hedef bölgeye ilaç ve gübre uyguluyor. Bu sayede herbisit kullanımında yüzde 90’a, sıvı gübre kullanımında yüzde 50’ye varan tasarruf sağlıyor. Bulgaristan, Romanya, Kazakistan ve Özbekistan gibi ülkelerde bayilik ve distribütör ağı kuracaklarını ifade eden Bridgesoft Kurucusu ve CEO’su Berkay Koçak, Kuzey Afrika ve Ortadoğu’da ise kimyasal kullanımını yüzde 90’a kadar azaltan çözümlerini sunmayı hedeflediklerini vurguluyor.

BURAK TASASIZ / ROBIO

OTONOM TARIM ROBOTLARI

Altınay Teknoloji Grubu’nun iştiraki olan Robio, geliştireceği otonom tarım robotları ile tarımsal işlemleri insan müdahalesini en aza indirerek yüksek hassasiyet ile gerçekleştirebilecek. İlk ürünü Spreon isimli otonom ilaçlama robotu, meyve bahçelerinde ilaçlama yapacak, ilaçlama sırasında rekolte tahmini, meyve analizi ve ağaç sağlığı tespiti gibi konularda da tespitler sunacak. Öncelikli hedef pazarları arasında Avrupa ve Kuzey Amerika’nın bulunduğuna dikkat çeken Robio Genel Müdürü Burak Tasasız, 2026 yılında seri üretime hazırlanmak için yatırım yapacaklarını söylüyor.

SABRİ BOZKURT / AGROMİNİ

ÇİLEK SERASINI KURTARDI

AgroMini, yapay zekâ tabanlı çözümleriyle kaynak tasarrufu, hassas sulama ve gübreleme, veri temelli üretim yönetimi ve büyük ölçekli tarım operasyonlarının optimizasyonu konularında çiftçilere araçlar sunuyor. Yalova’da kapanmak üzere olan 12 dönümlük bir çilek serasında uygulanan AgroMini teknolojileri sayesinde, üretim verimi yüzde 100’ün üzerinde artarken, maliyetler de yüzde 40 oranında azaldı. Yakın zamanda Yunanistan’da 100 dönüme sahip bir tarım arazisi için anlaşma imzaladıklarını söyleyen AgroMini Kurucusu Sabri Bozkurt, Avrupa ülkeleri ve Türk Cumhuriyetleri’nin hedef pazarları olduğunu belirtiyor.

MELİH DÖKMECİ / TARLAM

ŞEHİRLİYE TARIM DENEYİMİ

Evler ve işletmeler için yenilikçi hidroponik sistemler tasarlayıp üreten Tarlam, 12 ay boyunca taze ve sağlıklı ürünler yetiştirmeyi herkes için kolay ve erişilebilir hâle getirmeyi hedefliyor. Ev kullanıcıları için geliştirilen modüler ve yapay zekâ destekli sistemler, bitki gelişimi takibini otomatik olarak yapıyor. Ticari kullanım için ise kullanımı kolay, yüksek verimli ve ölçeklenebilir çözümler sunan girişim, Tech Istanbul Ön Kuluçka programında yer alıyor. Tarlam Kurucu Ortağı ve CEO’su Mustafa Melih Dökmeci, “Öncelikli hedefimiz, hidroponik sistemlerimizi Avrupa ve Ortadoğu pazarına sunmak” diyor.

ERHAN SANDAL / ESULAR

YAPAY ZEKA DESTEKLİ SİSTEMLER

İTÜ ARI Teknokent bünyesinde faaliyetlerini sürdüren Esular, geliştirdiği IoT tabanlı ve yapay zekâ destekli sistemler sayesinde, tarım alanlarında, seralarda veya diğer üretim noktalarında su ve gübre kullanımını hassas bir şekilde ölçüyor, yönetiyor ve optimize ediyor. Çiftçiler sahada olmasa bile Esular’ın sistemleri sensörler ve yapay zekâ ile otonom çalışıyor, veri topluyor, yönetiyor ve raporlama yapıyor. Esular Kurucu Ortağı ve CEO’su Erhan Sandal, “Avrupa pazarında birkaç stratejik lokasyona kurulumlar gerçekleştirerek Avrupa pazarına giriş denemelerimize başlayacağız” diye konuşuyor.

DR. BUSE B. ÖRÇEN / NANOMİK

ZARARLI TÜRLERLE MÜCADELE

Nanomik Biyoteknoloji, doğa bazlı biyomolekülleri endüstriyel ölçekte kullanılabilir hale getiren mikroenkapsülasyon teknolojileri geliştiriyor. Bu teknoloji sayesinde biyolojik moleküllerin raf ömrü uzatılıyor, çevresel faktörlere karşı dayanıklılığı artırılıyor ve tarımda kimyasal pestisitlere sürdürülebilir alternatif ürünler geliştiriliyor. Nanomik Kurucu Ortağı ve CEO’su Dr. Buse Berber Örçen, biyolojik çözümleri ile hasat öncesinde bağ ve seralarda külleme, kurşuni küf gibi mantar hastalıklarına, şapkalı mantar yetiştiriciliğinde mavi ve yeşil küfe, kırmızı gibi zararlı türleri ile mücadelede sürdürülebilir alternatifler sunduklarını vurguluyor.

MELİH ERTÜRK / COWEALTHY

SÜRÜ VERİMİNİ ARTIRIYOR

Cowealthy hayvan refahını ve sürü verimini artıran çözümler geliştiriyor ve üretiyor. Geliştirdiği ileri teknoloji elektronik küpe, süt sensörü, akıllı havalandırma sistemleri, sağım yönetim sistemleri ve yapay zekâ destekli gelişmiş sürü yönetim sistemi ile hayvancılık çözümlerini gerçekleştiren Cowealthy, çiftlikler için uçtan uca teknolojik yönetim sistemi çözümü sağlıyor. Ana hedefinin yurt dışında ölçeklenmek olduğunu söyleyen Cowealthy CEO’su Melih Ertürk, ABD’de şirket kurduklarını, Avrupa ve ABD’de satışların gerçekleştirileceğini belirtiyor.

HASTALIKSIZ FINDIK ÜRETİMİ

İstanbul Teknokent Entertech’te faaliyet gösteren Micronut Biyoteknoloji A.Ş., fındık tarımında verim artırılmasına yönelik tescilli Türk fındık çeşitlerinde doku kültürü teknolojisini kullanarak mikroçoğaltım yöntemlerini geliştirdi. Fındık gen kaynaklarının korunması için sürdürülen çalışmalar, iklim koşulları ve mevsimden bağımsız, hastalıksız, hızlı ve fazla miktarda fındık fidanlarının üretimini amaçlıyor. Fındık mikrofilizlerinin endüstriyel ölçekte üretimi için biyoreaktör sistemlerinin geliştirilmesi çalışmalarına başladıklarını söyleyen şirketin kurucu ortağı Prof. Dr. Şule Arı, “TÜBİTAK destekli yeni başlayan bu proje ile topraksız ortamda, mevsimden bağımsız, çevresel kirleticileri içermeyen, hızlı ve verimli bir biçimde fındık mikrofilizlerin seri üretimine yönelik bir platform geliştirilecek” diyor.

RUMEYSA TUTAR / MPLUSHEAL BIOTECH

SAÇ ATIĞINDAN BİYOGÜBRE

İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Entertech İstanbul Teknokent’te kurulan MPLUSHEAL Biotech, doğada kaybolması onlarca yıl süren insan saç atıklarını yüksek katma değerli biyogübrelere dönüştürüyor. Bu ürünün yavaş salınımlı azot özelliğiyle çiftçilere daha az gübreleme ihtiyacı, daha düşük maliyet ve daha yüksek verim sağladığını vurgulayan şirketin kurucusu Dr. Rumeysa Tutar, “Hedefimiz Hollanda ve Almanya pazarlarına giriş yapmak. Hollanda’da sera tarımı, Almanya’da ise biyoteknolojiye verilen destek bizim için büyük bir fırsat” diyor.

YUNUS YILMAZ / INCURSOR

OTONOM TARIM ROBOTU

Bilişim Vadisi’nde faaliyetlerini sürdüren Incursor, tarım ekosisteminde TÜBİTAK destekli otonom tarım robotu deneyiminden yola çıkarak yer istasyonları üretimine başladı. Şirket, taşınabilir kumanda ve iletişim sistemleri geliştiriyor. Bu çalışmalarla verimliliği artıran ve maliyetleri düşüren yenilikçi çözümler sunuyor. Incursor Genel Müdürü Yunus Yılmaz, “Yurt dışı büyüme planımız, Avrupa’da teknoloji ihracatı, ortak üretim ve AR-GE iş birliklerini olgunlaştırmak üzerine kurulu” diye konuşuyor.

ÇİFTLİK YÖNETİM SİSTEMİ

KWORKS girişimlerinden Farmlabs A.Ş., AGRO4 markası ile çiftlik yönetim sistemi ve değişken oranlı gübreleme odağında yazılım ve donanım çözümleri geliştiriyor. Uydu verileri ve yapay zekâ tabanlı analizler kullanılarak reçete haritaları üretilirken, bu haritalar AGRO4 -VRA donanım kitleri aracılığıyla sahada uygulanıyor. Eski tip traktörler ve tarım makineleri, geliştirilen donanım setleri ile modern, akıllı tarım ekipmanlarına dönüştürülebiliyor. İspanya şubesi üzerinden Avrupa pazarında faaliyetlerin sürdürüldüğünü söyleyen Farmlabs Kurucu Ortağı ve CEO’su Hasan İmge Çelik, İtalya ve Doğu Avrupa’da bayilik ve pilot çalışmaların devam ettiğini belirtiyor.

GÖKBERK ŞENSOY / GÖKDOĞAN TEKNOLOJİ

TARIM 5.0 YAKLAŞIMI

Uluslararası akıllı tarım teknolojileri geliştiren Gökdoğan Teknoloji, Bilkent CYBERPARK içerisinde faaliyet gösteriyor. Tarım 5.0 ekosistemi yaklaşımı kapsamında yapay zekâ, otonom sürüş ve sensör füzyonu sistemleri geliştirerek verimlilikte önemli açılımlar yapan şirket, gerçek zamanlı veri analitiği, blokzincir tabanlı tedarik zinciri çözümleri sunuyor. Şirketin kurucu ortağı ve proje yöneticisi Gökberk Şensoy, “Yurt dışı büyüme stratejimiz kapsamında Balkanlar, Afrika, Ortadoğu ve Türk Devletler bölgesinde yeni pazarlar kurguluyoruz” diyor.

CAN YURDAKUL / ANT SYSTEMS

ÜRETİM TESİSİ KURACAK

Sabancı Üniversitesi Inovent iştiraklerinden ANT Systems, patentli tarımsal nanoteknoloji platformuyla besin elementlerini bitkiye moleküler düzeyde ve hedeflenmiş şekilde ulaştırarak, geleneksel yöntemlere kıyasla yüzde 325’e varan verim artışı sağlayabiliyor. 2025 sonunda devreye alınacak olan 2 bin 300 m2’lik Tuzla üretim tesisiyle birlikte yıllık üretim kapasitelerini yedi katına çıkaracaklarını söyleyen ANT Systems Kurucu Ortağı Can Yurdakul, hedeflerini şöyle anlatıyor: “Peru, BAE ve Irak’a ihracat gerçekleştiriyoruz. Güney Amerika pazarında stratejik ortaklıklar kuruyoruz. Körfez ülkelerinde büyümeyi hedefliyoruz. Orta vadede ise Afrika pazarında, büyük ölçekli yeniden ormanlaştırma ve iklimlendirme projelerinde aktif rol almayı amaçlıyoruz.”

BAŞAK D. ÜNALAN / HELIMORE HAVACILIK

TOHUM TOPLARI EKİYOR

Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi girişimlerinden Helimore Havacılık, tarım ve çevre teknolojileri odaklı bir girişim. En önemli inovasyonu ise BiyoDrone adı verilen yangın sonrası alanlar, dik yamaçlar, bataklıklar gibi ulaşılması zor bölgelerde tohum topları ekerek ekosistem restorasyonunu hızlandıran insansız hava aracı teknolojisi. Tohum toplarını dakikalar içinde yüzlerce hektara yayarak yeniden ormanlaşmayı 10 kata kadar hızlandıran Helimore, granül gübreleme özelliğiyle de tarımsal üretimi destekliyor. Şirketin kurucu ortağı ve yönetim kurulu başkanı Başak Demür Ünalan, hedeflerini, “Özellikle İspanya, Yunanistan, Portekiz gibi yangınlardan etkilenen ülkeler ile Afrika’daki tarım projeleri ilk hedeflerimiz arasında” şeklinde ifade ediyor.

HANGİ PAZARLARDA FIRSATLAR VAR?

Türkiye, Rusya ve Türkistan’da yüksek katma değer odaklı ihracat yapabilir. Bölgeye tarım makineleri, sera sistemleri ve gübre ihraç edilebilir. Ortadoğu’ya ise gıda güvenliği çözümleri, yazılım, AI tabanlı su yönetimi çözümleri ihraç edilebilir.
Rusya, dünyanın en büyük tarım arazilerinden birine sahip ama modern teknoloji ve lojistikte eksik. Türkiye için tohum, sera teknolojisi, sulama sistemleri, tarım makineleri ihracatı ve ortak yatırım fırsatları var. Özellikle sebze-meyve işleme ve lojistik (soğuk zincir) kritik.
Türkistan coğrafyası olan Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Kırgızistan, tarım arazisi geniş ama sulama teknolojisi yetersiz. Türk şirketleri damla sulama, akıllı tarım sensörleri, tarım yazılımları, tarım makineleri, işleme teknolojisi ile büyük fırsat yakalayabilir.
Ortadoğu’nun (Irak, Suudi Arabistan, BAE, Katar) tarımsal üretimi, su kıtlığı nedeniyle çok sınırlı. Bu ülkeler gıda güvenliği için dışarıda yatırım yapıyor. Suudi ve BAE fonları, Türkiye’de ve Türkistan’da tarıma ortak arıyor. En çok fırsat; sera teknolojisi, dikey tarım, tarımsal yazılım ve sensörlerde.
Bunları başarmak için tarım arazisi kiralamak veya ortak girişim kurmak, Türk teknolojisiyle (Damla sulama, sera, akıllı tarım sensörleri) üretimi artırmak, ürünleri ihraç etmek gerekiyor. Bu ülkelerde kurulan modern çiftliklere Türkiye’nin sahip olduğu mühendislik gücü ile destek verilebilir.

RAKAMLARLA AKILLI TARIMIN GELECEĞİ

Küresel tarımsal gıda sistemi, dünyadaki tüm karbon emisyonunun yüzde 10’unu oluşturuyor.
Gıda sistemleri, metan emisyonlarının ve biyolojik çeşitlilik kaybının başlıca kaynağı olarak tatlı suyun yaklaşık yüzde 70’ini tüketiyor.
Küresel gıda talebinin 2050 yılına kadar 9,7 milyarlık küresel nüfusu beslemek için iki kata yakın artacağı tahmin ediliyor.
Gıda israfı bir ülke olsaydı, dünyanın en fazla emisyon üreten üçüncü ülkesi olurdu.
Küresel gıda ve tarım teknolojileri pazarının büyüklüğü 1 trilyon dolara yaklaşırken, akıllı tarım pazarının 2030 yılına kadar 45,4 milyar dolara ulaşacağı hesaplanıyor.
Kaynak: Dünya Bankası / İklim Dostu Tarım Raporu 2024

AVANTAJLAR

Küresel gıda krizine karşı sürdürülebilir çözümlere olan ihtiyaç artıyor.
Avrupa Yeşil Mutabakatı ile ihracatta avantaj yaratılabilir.
Genç girişimcilerin tarıma ilgisi her geçen gün artıyor.

ZORLUKLAR

Çiftçinin teknolojiye adaptasyon süreci yavaş.
Finansmana erişim ve teşvikler sınırlı.
Regülasyon belirsiz.

SEKTÖRÜ BÜYÜTEN 4 FAKTÖR

Verimlilik baskısı: Artan girdi maliyetleri ve iş gücü eksikliği, üreticiyi teknolojiye yöneltiyor.
İklim ve su stresi: Kuraklık ve düzensiz yağışlar, veri tabanlı tarımı zorunlu kılıyor.
Küresel trendler: Gıda güvenliği ve karbon ayak izi takibi, yatırımcı ilgisini canlı tutuyor.
Kamu & kurumsal destek: Tarım makineleri üreticileri ve bankalar, dijital tarım çözümlerini destekliyor.

KAMİL KILIÇ / GİRİŞİM SERMAYESİ FONLARI DERNEĞİ (GİSED) BAŞKANI

"TARIM VE TEKNOLOJİ KÖPRÜSÜ OLABİLİRİZ"

GIDA GÜVENLİĞİNDE MERKEZ Tarım ve teknoloji, küresel denge içinde önümüzdeki 10-20 yılda Türkiye gibi ülkeler için çok kritik. Türk yatırımcıların Avrupa dışındaki ülke ve coğrafyalara açılımı önemli. Tarımda ve gıdada yani agro ekonomide Türk yatırımcılar, girişim sermayesi fonları ile bölgesel çok uluslu değer yaratacak iş ve yatırım modelleri kurmalı. “Field-to-Gulf” modeli adını verdiğimiz ‘Türkistan’ coğrafyası olarak tanımlanan “Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Kırgızistan’da üret, Türkiye’de işle, Körfez’de tüket” modeli sayesinde, Türkistan toprağı, Türkiye’nin teknolojisi ve Körfez’in sermayesi birleşerek gıda güvenliği zincirinde Türkiye’yi bir merkez haline getirebilir.
200 MİLYAR DOLARLIK FIRSAT Türkiye’ye dört saatlik uzaklıkta bulunan ve 1 milyar tüketicinin 2 trilyon dolarlık gıda harcaması yaptığı pazardan yüzde 10 pazar payı almamız mümkün. 200 milyar dolarlık tüketimi; üretim, teknoloji, işleme, lojistik, sermaye ile birleştirebilirse Türkiye tarım ve teknoloji köprüsü olur. Bölgenin geniş tarım potansiyeli var ve Türkiye’nin teknoloji ve lojistik gücü bu potansiyele kaldıraç olabilir. Teknoloji ve fon iş birlikleri ile Türk yatırımcılar, bölgesel fonlarla ortak teknoloji fonu kurabilir. Bölgenin büyük fonları ve Türkiye’nin girişim ekosistemi ile Türk tarım teknolojileri start up’larının ölçeği küresel seviyeye çıkar.