Türkiye ekonomisi ne yazık ki 2022 yılına her geçen gün ağırlaşan hayat pahalılığı ve önümüzdeki birkaç yıla yayılması muhtemel olan yapışkan bir yüksek enflasyon korkusu ile girdi.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) aralık ayına ilişkin verilerine göre, yıllık tüketici enflasyonu yüzde 36,08 ile Eylül 2002'den bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Üretici enflasyonu da yüzde 79,89 ile Şubat 2002'den bu yana en yüksek seviyeyi gördü.
Aylık enflasyon ise yüzde 10 civarı olan beklentilerin çok üzerinde, yüzde 13,58 olarak kayıtlara geçti. Üretici fiyat endeksi ise aralıkta aylık bazda ise yüzde 19,08 arttı. Yıllık çekirdek enflasyon da yüzde 31,88 olarak kaydedildi. Endekste kapsanan 415 maddenin 364'ünün fiyatında yükseliş yaşandı.
Verilere göre bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar sırasıyla, yüzde 53,66 ile ulaştırma, yüzde 43,80 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 40,95 ile ev eşyası oldu. Yıllık en düşük artış ise yüzde 8,76 ile haberleşme ana grubunda gerçekleşti.
Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla yüzde 17,23 ile eğitim, yüzde 20,02 ile alkollü içecekler ve tütün ve yüzde 20,13 ile giyim ve ayakkabı oldu.
Aralık ayında artışın yüksek olduğu ana gruplar da sırasıyla, yüzde 28,49 ile ulaştırma, yüzde 16,54 ile ev eşyası, yüzde 15,99 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.
Ana harcama grupları itibarıyla 2021 yılı Aralık ayında en az artış gösteren ana gruplar ise yüzde 0,13 ile eğitim, yüzde 3,55 ile sağlık ve yüzde 3,65 ile haberleşme oldu.
Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 62,84, imalatta yüzde 77,44, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 117,14, su temininde yüzde 33,99 artış olarak gerçekleşti.
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında yüzde 92,13, dayanıklı tüketim malında yüzde 46,16, dayanıksız tüketim malında yüzde 54,23, enerjide yüzde 122,76, sermaye malında yüzde 51,17 artış olarak gerçekleşti.
Ayrıca kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 161,88, ham petrol ve doğal gaz yüzde 138,51, ana metaller yüzde 130,91 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
Özetle, tüm dünyada post-covid döneminde enflasyon tehlikesi artmış olsa da Türkiye bariz bir şekilde AB ülkeleri veya ABD'deki enflasyon dinamiklerinden ayrılıyor.
Ekonomi yönetiminin düşük faiz politikasında ısrar etmesi halinde ise 2022'de üç haneli enflasyonu görme ihtimali ne yazık ki hiç de az değil.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) aralık ayına ilişkin verilerine göre, yıllık tüketici enflasyonu yüzde 36,08 ile Eylül 2002'den bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Üretici enflasyonu da yüzde 79,89 ile Şubat 2002'den bu yana en yüksek seviyeyi gördü.
Aylık enflasyon ise yüzde 10 civarı olan beklentilerin çok üzerinde, yüzde 13,58 olarak kayıtlara geçti. Üretici fiyat endeksi ise aralıkta aylık bazda ise yüzde 19,08 arttı. Yıllık çekirdek enflasyon da yüzde 31,88 olarak kaydedildi. Endekste kapsanan 415 maddenin 364'ünün fiyatında yükseliş yaşandı.
EN YÜKSEK ARTIŞ ULAŞTIRMADA
Verilere göre bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar sırasıyla, yüzde 53,66 ile ulaştırma, yüzde 43,80 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 40,95 ile ev eşyası oldu. Yıllık en düşük artış ise yüzde 8,76 ile haberleşme ana grubunda gerçekleşti.
Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla yüzde 17,23 ile eğitim, yüzde 20,02 ile alkollü içecekler ve tütün ve yüzde 20,13 ile giyim ve ayakkabı oldu.
Aralık ayında artışın yüksek olduğu ana gruplar da sırasıyla, yüzde 28,49 ile ulaştırma, yüzde 16,54 ile ev eşyası, yüzde 15,99 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.
Ana harcama grupları itibarıyla 2021 yılı Aralık ayında en az artış gösteren ana gruplar ise yüzde 0,13 ile eğitim, yüzde 3,55 ile sağlık ve yüzde 3,65 ile haberleşme oldu.
ÜRETİCİ FİYATLARI UÇTU
Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 62,84, imalatta yüzde 77,44, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 117,14, su temininde yüzde 33,99 artış olarak gerçekleşti.
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında yüzde 92,13, dayanıklı tüketim malında yüzde 46,16, dayanıksız tüketim malında yüzde 54,23, enerjide yüzde 122,76, sermaye malında yüzde 51,17 artış olarak gerçekleşti.
Ayrıca kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 161,88, ham petrol ve doğal gaz yüzde 138,51, ana metaller yüzde 130,91 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
Özetle, tüm dünyada post-covid döneminde enflasyon tehlikesi artmış olsa da Türkiye bariz bir şekilde AB ülkeleri veya ABD'deki enflasyon dinamiklerinden ayrılıyor.
Ekonomi yönetiminin düşük faiz politikasında ısrar etmesi halinde ise 2022'de üç haneli enflasyonu görme ihtimali ne yazık ki hiç de az değil.
