Türkiye'nin ilk organik tarım şirketi olan İzmir merkezli Işık Tarım, yaklaşık 450 milyon TL ciroya sahip. Bu cironun yüzde 98'i ihracattan geliyor. Şirket, şimdi de yurtdışında yatırıma hazırlanıyor. Yurtdışı müşterilere dört mevsim ürün satabilmek için Uzak Asya'da üretime geçmeyi planlıyor.
ARAM EKİN DURAN
[email protected]
Ege Bölgesi'nde 1974 yılında kuru meyve ticaretine başlayan Mehmet Ali Işık'ın 1982'de kurduğu Işık Tarım, o güne kadar Türkiye'de kurulan ilk organik tarım şirketi oldu. 1990'lı yıllarda başlayan organik tarıma yönelimi erken keşfederek ihracata yüklenen Işık Tarım, kurulduğu günden bugüne geçen 35 yılda Türkiye'nin en büyük organik tarım ihracatçılarından biri haline geldi.
Geçen yıl 450 milyon TL'lik ciroya ulaşan şirket, kuru üzümden kayısıya, incirden armuda, antep fıstığından cevize 50 farklı ürünü 40 ülkeye ihraç ediyor. Şirketin cirosunun yüzde 98'i ihracattan geliyor.
Işık Tarım, şimdi de yurtdışında yatırıma hazırlanıyor. Şirket, yurtdışı müşterilere dört mevsim ürün satabilmek için Uzak Asya'da üretime geçmeyi planlıyor. Işık Tarım'ın kurucusu ve yönetim kurulu başkanı Mehmet Ali Işık, 2018'de en az yüzde 10 büyüme hedefleri olduğunu belirterek, "Yeni dönemde dört mevsim ürün satabilmek için Uzak Asya'da üretime geçebiliriz" diyor.
BAKKAL DÜKKANINDAN ÇIKTI
Işık Ailesi'nin ticaret dünyasına girişi, Antalya'nın en yüksek rakımlı ilçesi Akseki'den yani Toroslar'dan Ege'ye göç etmesiyle başlıyor. Dede Işık, İzmir Ören'de bir bakkal dükkanı açıyor. Dükkanı daha sonra oğlu işletmeye devam ediyor. Aile bir yandan da bölgeden arazi almaya başlıyor.
İlkokul çağına gelen Mehmet Ali Işık da 7 yaşında hem babasıyla birlikte dükkanda çalışmaya hem de ekim yapılan arazilerde çalışmaya başlıyor. Işık, "Bu dönemde hem tarımda hem de ticarette öğrendiklerim, benim için paha biçilmez bilgiler oldu" diyor. Mehmet Ali Işık, yatılı olarak Buca Lisesi'ni bitirdikten sonra İzmir'de gıda teknolojisi alanında gece meslek yüksekokuluna yazılıyor.
"İLK ORGANİK TARIM KREDİSİ"
Bu arada babasına ait arazileri yönetmeye başlayan ve hala işleyen bakkal dükkanının ihtiyaçlarını gideren Mehmet Ali Işık, o dönemde ihracat yapan bir şirketi bulunan halasının eşinin yanında kuru üzüm ticaretine de başlıyor. İşte Işık Tarım'ı kurmaya da bu dönemde karar veriyor.
Mehmet Ali Işık, o günleri şöyle anlatıyor: "23-24 yaşıma geldiğimde, babama kurum üzüm işletmesi kurmak istediğimi söyledim. Babam bana destek verdi ve 1983 yılında Ziraat Bankası'na gittim. Bana daha önce hiç kuru üzüm üretimine kredi vermediklerini söylediler.
Ben de onlara 'Turşuya, zeytine veriyorsunuz da kuru üzüme niye vermiyorsunuz' dedim. Fizibilite istediler, tek parmak daktilo ile gecelerce çalışıp hazırladım. İki müfettiş geldi, ikisinin de adı Altan.
Çok beğendiler fizibiliteyi ve 'Bu Türkiye'de bir ilk olacak' dediler. Ben de heyecanla onlara doğacak ilk erkek çocuğumun adını Altan koyacağımı söyledim. Onlar krediyi çıkardı, bir süre sonra benim bir oğlum oldu ve adını Altan koyduk."
50 ÜRÜN İHRAÇ EDİYOR
Mehmet Ali Işık'ın girişimcilik öyküsü böyle başlıyor. 1984'te İzmir Kemalpaşa'da 750 metrekarelik bir alanda başlayan üretim, bugün 120 bin dekar araziye ulaşmış durumda.
İlk yıllarda iç piyasaya çalışan şirket, ilk ihracatını 1987'de Avustralya'ya yaptı. 1990 yılında organik tarıma başlamaya karar veren Işık Tarım, böylelikle gelecekte gelecekte büyük bir potansiyel taşıyan alanı seçmiş oldu.
Bugün Işık Tarım'ın 50 ürünlük bir portföyü bulunuyor. Şirket, ilk üretime başladığı İzmir Kemalpaşa Fabrikası'nda bugün 30 bin metrekarelik alanda kuru meyve üretimi yapıyor. Diğer iki fabrikada ise fındık ve dondurulmuş gıda üretimi yapılıyor.
Mehmet Ali Işık, şirketin geldiği noktayı şu sözlerle anlatıyor: "Bugün nihai ürün olarak 25 bin ton kapasitemiz bulunuyor. Üç ana grupta faaliyetimiz var: Kuru meyvede üzüm, incir, kayısı, elma, erik, armut, dut ve benzeri. Dondurulmuş ürünlerde kiraz, çilek, vişne, ahududu, böğürtlen, kayısı ve benzeri.
Kabuklu yemişlerde ise fındık. Toplam 60 bin metrekarelik kapalı alanda faaliyet gösteriyoruz. Toplamda bin 500 çalışanımız var ve çalışanlarımızın yüzde 81'i kadın."
190 'MUTLU KÖY' KURDU
Işık Tarım'ın hayata geçirdiği belki de en önemli proje, 1991 yılında başlattığı 'Happy Village' yani Türkçesi ile 'Mutlu Köy' projesi. Bu projeyle bir köyde üretilen tüm ürünleri organik hale getirmeyi hedefleyen şirket, bugün Türkiye'nin yedi bölgesinde 190 Happy Village (Mutlu Köy) köy yaratmış durumda.
Şirket, toplam 120 bin dekar alanda, 3 bin 770 çiftçi ailesine yıllık 25 bin ton organik meyve ürettiriyor. Mehmet Ali Işık, "Bu Happy Village köylerimizde hasat edilen ürünleri, Kemalpaşa-İzmir, Sultandağı-Afyonkarahisar ve Ereğli-Zonguldak'daki üç tesisimizde işliyoruz. Bu ürünleri 40 ülkeye ihraç ediyoruz" diye konuşuyor.
HEDEF DÖRT MEVSİM ÜRETİM
Işık Tarım'ın en önemli ihracat pazarları ABD, İsviçre, Almanya, Fransa, Hollanda, İngiltere ve Japonya. Yeni dönemde ise özellikle Uzak Asya ve Latin Amerika pazarı hedef pazar olarak seçilmiş durumda.
Ancak Mehmet Ali Işık'ın bir hedefi daha var: Işık Tarım'ı dünyanın farklı yerlerinde dört mevsim üretim yapan bir şirket haline getirmek. Yalnızca Türkiye'de değil dünyada da organik tarımı geliştirecek arazilerin önemine dikkat çeken Mehmet Ali Işık, şirket olarak müşterilerine dört mevsim hizmet verebilmek için yurtdışına da yöneldiklerini söylüyor.
Son yıllarda Türki Cumhuriyetler'de küçük miktarlarda üretim yaptırmaya başladıklarını anlatan Işık, "Biz bundan sonra Kuzey ülkelerinde de Güney ülkelerinde de üretim yaparak, oradan ülkemize getirip işleyeceğimiz ürünü yüksek katma değerle ihraç edebiliriz. Bunun için Çin, Japonya ve Malezya gibi ülkelerde araştırmalar yapıyoruz" diye konuşuyor.
ÜRETİMİN SADECE YÜZDE 5'İ ORGANİK
Organik tarım, tarımsal ilaç, suni gübre, hormon, antibiyotik ve zararlı gıda katkı maddeleri gibi uygulamaları yasaklayan, üretimden tüketime her aşaması kontrollü, doğal kaynakları en iyi şekilde kullanarak sağlıklı tarımsal ürünler üretilmesini sağlayan bir tarım sistemi. Türkiye'de toplam tarımsal üretimin yalnızca yüzde 5'i organik tarımla yapılıyor. Ekonomi yönetimi ve özel sektör, önümüzdeki beş yılda bu oranın yüzde 10'a çıkarılmasını hedefliyor.
ARAM EKİN DURAN
[email protected]
Ege Bölgesi'nde 1974 yılında kuru meyve ticaretine başlayan Mehmet Ali Işık'ın 1982'de kurduğu Işık Tarım, o güne kadar Türkiye'de kurulan ilk organik tarım şirketi oldu. 1990'lı yıllarda başlayan organik tarıma yönelimi erken keşfederek ihracata yüklenen Işık Tarım, kurulduğu günden bugüne geçen 35 yılda Türkiye'nin en büyük organik tarım ihracatçılarından biri haline geldi.
Geçen yıl 450 milyon TL'lik ciroya ulaşan şirket, kuru üzümden kayısıya, incirden armuda, antep fıstığından cevize 50 farklı ürünü 40 ülkeye ihraç ediyor. Şirketin cirosunun yüzde 98'i ihracattan geliyor.
Işık Tarım, şimdi de yurtdışında yatırıma hazırlanıyor. Şirket, yurtdışı müşterilere dört mevsim ürün satabilmek için Uzak Asya'da üretime geçmeyi planlıyor. Işık Tarım'ın kurucusu ve yönetim kurulu başkanı Mehmet Ali Işık, 2018'de en az yüzde 10 büyüme hedefleri olduğunu belirterek, "Yeni dönemde dört mevsim ürün satabilmek için Uzak Asya'da üretime geçebiliriz" diyor.
BAKKAL DÜKKANINDAN ÇIKTI
Işık Ailesi'nin ticaret dünyasına girişi, Antalya'nın en yüksek rakımlı ilçesi Akseki'den yani Toroslar'dan Ege'ye göç etmesiyle başlıyor. Dede Işık, İzmir Ören'de bir bakkal dükkanı açıyor. Dükkanı daha sonra oğlu işletmeye devam ediyor. Aile bir yandan da bölgeden arazi almaya başlıyor.
İlkokul çağına gelen Mehmet Ali Işık da 7 yaşında hem babasıyla birlikte dükkanda çalışmaya hem de ekim yapılan arazilerde çalışmaya başlıyor. Işık, "Bu dönemde hem tarımda hem de ticarette öğrendiklerim, benim için paha biçilmez bilgiler oldu" diyor. Mehmet Ali Işık, yatılı olarak Buca Lisesi'ni bitirdikten sonra İzmir'de gıda teknolojisi alanında gece meslek yüksekokuluna yazılıyor.
"İLK ORGANİK TARIM KREDİSİ"
Bu arada babasına ait arazileri yönetmeye başlayan ve hala işleyen bakkal dükkanının ihtiyaçlarını gideren Mehmet Ali Işık, o dönemde ihracat yapan bir şirketi bulunan halasının eşinin yanında kuru üzüm ticaretine de başlıyor. İşte Işık Tarım'ı kurmaya da bu dönemde karar veriyor.
Mehmet Ali Işık, o günleri şöyle anlatıyor: "23-24 yaşıma geldiğimde, babama kurum üzüm işletmesi kurmak istediğimi söyledim. Babam bana destek verdi ve 1983 yılında Ziraat Bankası'na gittim. Bana daha önce hiç kuru üzüm üretimine kredi vermediklerini söylediler.
Ben de onlara 'Turşuya, zeytine veriyorsunuz da kuru üzüme niye vermiyorsunuz' dedim. Fizibilite istediler, tek parmak daktilo ile gecelerce çalışıp hazırladım. İki müfettiş geldi, ikisinin de adı Altan.
Çok beğendiler fizibiliteyi ve 'Bu Türkiye'de bir ilk olacak' dediler. Ben de heyecanla onlara doğacak ilk erkek çocuğumun adını Altan koyacağımı söyledim. Onlar krediyi çıkardı, bir süre sonra benim bir oğlum oldu ve adını Altan koyduk."
50 ÜRÜN İHRAÇ EDİYOR
Mehmet Ali Işık'ın girişimcilik öyküsü böyle başlıyor. 1984'te İzmir Kemalpaşa'da 750 metrekarelik bir alanda başlayan üretim, bugün 120 bin dekar araziye ulaşmış durumda.
İlk yıllarda iç piyasaya çalışan şirket, ilk ihracatını 1987'de Avustralya'ya yaptı. 1990 yılında organik tarıma başlamaya karar veren Işık Tarım, böylelikle gelecekte gelecekte büyük bir potansiyel taşıyan alanı seçmiş oldu.
Bugün Işık Tarım'ın 50 ürünlük bir portföyü bulunuyor. Şirket, ilk üretime başladığı İzmir Kemalpaşa Fabrikası'nda bugün 30 bin metrekarelik alanda kuru meyve üretimi yapıyor. Diğer iki fabrikada ise fındık ve dondurulmuş gıda üretimi yapılıyor.
Mehmet Ali Işık, şirketin geldiği noktayı şu sözlerle anlatıyor: "Bugün nihai ürün olarak 25 bin ton kapasitemiz bulunuyor. Üç ana grupta faaliyetimiz var: Kuru meyvede üzüm, incir, kayısı, elma, erik, armut, dut ve benzeri. Dondurulmuş ürünlerde kiraz, çilek, vişne, ahududu, böğürtlen, kayısı ve benzeri.
Kabuklu yemişlerde ise fındık. Toplam 60 bin metrekarelik kapalı alanda faaliyet gösteriyoruz. Toplamda bin 500 çalışanımız var ve çalışanlarımızın yüzde 81'i kadın."
190 'MUTLU KÖY' KURDU
Işık Tarım'ın hayata geçirdiği belki de en önemli proje, 1991 yılında başlattığı 'Happy Village' yani Türkçesi ile 'Mutlu Köy' projesi. Bu projeyle bir köyde üretilen tüm ürünleri organik hale getirmeyi hedefleyen şirket, bugün Türkiye'nin yedi bölgesinde 190 Happy Village (Mutlu Köy) köy yaratmış durumda.
Şirket, toplam 120 bin dekar alanda, 3 bin 770 çiftçi ailesine yıllık 25 bin ton organik meyve ürettiriyor. Mehmet Ali Işık, "Bu Happy Village köylerimizde hasat edilen ürünleri, Kemalpaşa-İzmir, Sultandağı-Afyonkarahisar ve Ereğli-Zonguldak'daki üç tesisimizde işliyoruz. Bu ürünleri 40 ülkeye ihraç ediyoruz" diye konuşuyor.
HEDEF DÖRT MEVSİM ÜRETİM
Işık Tarım'ın en önemli ihracat pazarları ABD, İsviçre, Almanya, Fransa, Hollanda, İngiltere ve Japonya. Yeni dönemde ise özellikle Uzak Asya ve Latin Amerika pazarı hedef pazar olarak seçilmiş durumda.
Ancak Mehmet Ali Işık'ın bir hedefi daha var: Işık Tarım'ı dünyanın farklı yerlerinde dört mevsim üretim yapan bir şirket haline getirmek. Yalnızca Türkiye'de değil dünyada da organik tarımı geliştirecek arazilerin önemine dikkat çeken Mehmet Ali Işık, şirket olarak müşterilerine dört mevsim hizmet verebilmek için yurtdışına da yöneldiklerini söylüyor.
Son yıllarda Türki Cumhuriyetler'de küçük miktarlarda üretim yaptırmaya başladıklarını anlatan Işık, "Biz bundan sonra Kuzey ülkelerinde de Güney ülkelerinde de üretim yaparak, oradan ülkemize getirip işleyeceğimiz ürünü yüksek katma değerle ihraç edebiliriz. Bunun için Çin, Japonya ve Malezya gibi ülkelerde araştırmalar yapıyoruz" diye konuşuyor.
ÜRETİMİN SADECE YÜZDE 5'İ ORGANİK
Organik tarım, tarımsal ilaç, suni gübre, hormon, antibiyotik ve zararlı gıda katkı maddeleri gibi uygulamaları yasaklayan, üretimden tüketime her aşaması kontrollü, doğal kaynakları en iyi şekilde kullanarak sağlıklı tarımsal ürünler üretilmesini sağlayan bir tarım sistemi. Türkiye'de toplam tarımsal üretimin yalnızca yüzde 5'i organik tarımla yapılıyor. Ekonomi yönetimi ve özel sektör, önümüzdeki beş yılda bu oranın yüzde 10'a çıkarılmasını hedefliyor.
