Tarım, hayvancılık ve gıda sektörlerinde 2023 yılında enflasyonun durdurulamaz çıkışı ve yaşanan deprem felaketinin de etkisiyle zor bir sınav verildi. Kahramanmaraş merkezli deprem felaketi tarım ve kırsal sektörler üzerinde de yıkıcı bir etki yarattı.
26 Mayıs - 8 Haziran 2024 tarihli sayıdan
Bu yıl ise henüz hasat dönemi başlamadı fakat ilk tahminler iyi bir yıl olacağı yönünde. Sektör temsilcileri şu ana kadar hava koşullarının tarım sektörü için iyi gittiğini ve hasat döneminin iyi geçebileceğini ifade ediyorlar.
Gıda enflasyonu üretimden perakende zincirlerine, restoranlardan endüstriyel tesislere kadar birçok alanı derinden etkilemeye devam ediyor.
Fiyat artışlarına karşı alınan bazı ihracat sınırlamaları da enflasyona çare olmazken Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, önemli bir açıklama yaptı.
Tarımda arzı genişletmek üzere destekler verileceği aktarılırken, pandemiyle birlikte yıldızı daha parlayan tarım sektörü bir süredir büyük grupların ve yeni girişimlerin yakın markajında.
İyi tarım uygulamaları, organik ürün, gıda arzına yüksek talep tarım sektörüne ilgiyi de her düzeyde toplamaya devam ediyor.
MELİKE KOÇOĞLU
ALARKO
250 MİLYON DOLAR YATIRIM
Tarım sektörüne seracılık yatırımlarıyla ilk adımı geçen yıl atan Alarko Holding, bu alanda en büyük 10 şirketten biri olmak stratejisiyle büyüyor. İnşaat, taahhüt, turizm ve enerji sektörlerinde faal olan holding, cironun yüzde 40’ını tarımdan elde etmeyi planlıyor. Alarko Tarım Grubu Genel Müdürü Melike Koçoğlu, bu yıl 250 milyon dolarlık yatırımla seracılıkta 2 bin dönüme ulaşmayı, tohum ve gübre alanında da yeni yatırımlarla hızlı büyüme hedeflediklerini söylüyor.
2028 yılına kadar 5 bin dönüm arazide 250 bin ton sebze üretmeyi planladıklarını aktaran Melike Koçoğlu, “Alarko Topluluğu olarak, yeni yatırımlarımızı sürdürülebilir kalkınma odaklı faaliyet alanlarında gerçekleştirmeyi hedefledik.
Tarım da bu alanlardan birisi... Dünya nüfusunun hızla artıyor olması ile önümüzdeki yıllarda gıda talebine, özelikle de sağlıklı gıdaya ciddi oranda talep artacak. Tarım sektörüne girişteki amacımız, tüm kaynakların verimli ve etkin kullanımı ile modern ve iyi uygulamalarla ürün geliştirmek ve şirketlerimiz ile artan gıda talebine cevap verebilmek.
Mevcut durumda tarımsal üretimin özellikle seracılık tarafında büyük ölçekli ve kurumsal bir yatırım bulunmuyor. Daha çok yerel ve parçalı işletmeler şeklinde bir yapılanma var. Biz daha büyük alanda gerçekleştireceğimiz planlı üretimimizle ülkemizin de rekabet gücünü artırmayı amaçlıyoruz” diyor.
DAVUT DOĞAN
DOĞANLAR HOLDİNG
SERACILIKLA SEKTÖRE ADIM ATTI
Doğanlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Davut Doğan, grubun cirosunun yüzde 65 mobilya, yüzde 30 enerji, yüzde 5’nin ise AVM ve inşaat şirketinden geldiğini fakat hedeflerinin bu ciroda tarıma da önemli bir yer açmak olduğunu söylüyor. Grubun portföyüne tarımı eklediklerini aktaran Doğan, enerji tarafında biogaz ve biokütle tesislerindeki ısıyı değerlendirmek üzere seracılık işine girdiklerini söylüyor. Bunun için Sivas’taki tesislerde bir sera kurduklarını dile getiren Doğan, ilk domatesleri ürettiklerini ve ihracat hedefiyle yola çıktıklarını anlatıyor. İlk etapta 2 bin 500 ton üretim olacağını Sivas’ın ardından Aydın, Uşak, İzmir Harmandalı ve Bergama’daki tesislerde de domates üretileceğini anlatıyor.
Gayrimenkul, enerji, turizm ve teknoloji alanında portföy yönetim şirketi gibi yönetilen bir yapıya geçmek üzere adımlar atan Ağaoğlu Şirketler Grubu da tarım sektörüne girdi. Ağaoğlu Şirketler Grubu’nun CEO’su Burak Kutluğ, Ali Ağaoğlu’nun hobi olarak başladığı tarım işinin grup içinde daha büyüyecek bir noktaya gideceğini söylüyor.
BURAK KUTLUĞ
AĞAOĞLU
TARIM VE TEKNOLOJİ
Sürdürülebilir tarım için teknoloji yatırımlarıyla sektöre damga vuran girişimler arasında ise Sabancı Arf girişimlerinden Uptech Labs dikkatleri çekiyor. Girişimin Kurucu Ortağı Mert Kalaycı tarafından geliştirilen ultra performanslı akıllı LED aydınlatma ve hidroponik bitki yetiştirme sistemleri ile istenilen aroma ve kalitede iki kat daha az enerji harcayarak yüzde 97 su verimliliği ile zirai ilaç kullanmadan 12 ay boyunca bitki yetiştirme imkanı sunuyor.
Keiretsu Forum Türkiye’nin yatırım yaptığı tarım start up’lardan Agrovisio’nun Kurucu Ortağı Emre Tunalı ise uydu ve drone gözlemlerini kullanarak çiftçilere ve tarım işletmelerine veriye dayalı karar almalarında yardımcı olan dijital bir tarım platformu kurdu. Çiftçilere ve tarım işletmelerine yüksek teknolojili tarımsal üretim araçlarını uygun maliyetlerle sağlayarak sürdürülebilir tarımı desteklemeyi hedefleyen platform, tarım alanlarını uydu ve drone görüntüleri kullanarak yıl boyunca gözlemliyor.
ORGANİK TARIM TEKNOLOJİSİ
2022 yılında İlker Bektaş tarafından kurulan Orbiba Robotics ise özellikle organik tarım sektöründeki şirketlere veya çiftçilere hizmet sunuyor. Bunlar arasında organik tarım uygulayıcıları, küçük, orta ve büyük ölçekli tarım işletmeleri bulunuyor.
Bektaş, “Organik tarım teknolojilerindeki liderliğini pekiştirmeyi amaçlayan girişimimiz, farklı coğrafyalarda organik tarımda yerel ihtiyaçlara uygun çözümler sunmayı planlıyor. Aynı zamanda, organik tarımı destekleyen uluslararası ortaklıklar kurarak yerel bilgi birikiminden faydalanmayı, yurtdışındaki yeni pazarlara giriş yaparak etkili bir büyüme stratejisi oluşturmayı hedefliyoruz” diyor.
Tarım makinelerinin paylaşımı konseptini oluşturan İzmirli çiftçi bir ailenin çocuğu Ne Ekersen Kurucu Ortağı Emre Taşkıran da Türkiye genelinde birçok çiftçiye ulaşıyor. Çiftçiler, Ne Ekersen’in sunduğu çeşitli hizmetlerle tarımsal işlerini daha akıllıca yönetebiliyor, makineleri paylaşabiliyor ve birbirleriyle iletişim kurarak deneyimlerini paylaşabiliyorlar.
Şirketlerin ilgisi artıyor
Özellikle pandemi sürecinde önemi daha da anlaşılan tarım sektörü son dönemde dev gruplar ve yeni girişimlerin odağına girdi. Bu alanda en büyük yatırımcılardan biri olan Anadolu Holding’in yanı sıra Tekfen, Özdilek, Borusan, Kibar ve Sabancı Holding bu alanda önemli girişimleriyle yer alıyorlar. Bu holdinglerin yanı sıra tarım işine 250 milyon dolarlık kaynakla bu yıl giren Alarko Holding, bahçecilik ile sektöre giren Ağaoğlu, domates üretimiyle sektöre adım atan Doğanlar Holding kısa zaman önce sektöre güçlü giriş yapan isimler arasında öne çıkıyor. Öte yandan Türkiye’nin en çok meyve/sebze alımı yapan perakendecisi Migros gibi şirketler de iyi tarım uygulamaları konusunda son dönemde üreticileri ve tedarikçileri teşvik edici çalışmalar yaparak tarımı destekliyor.
