TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç, ‘Yılın Sivil Toplum Önderi’ seçildi. “Gücünü gönüllülerinden alan bir halk hareketiyiz” diyen Deniz Ataç; etkin kamuoyu oluşturma ve iklim krizi odaklı çalışmalarını sürdüreceklerini kaydediyor.
15-28 Mayıs 2022 tarihli sayıdan
TEMA Vakfı; Hayrettin Karaca ve A. Nihat Gökyiğit tarafından 1992 Eylül’de, erozyon ve çölleşme tehlikesine dikkat çekmek ve bu mücadelenin devlet politikası haline gelmesine katkı sağlamak hedefiyle kuruldu.
Temel odağı ‘toprak’ olan TEMA Vakfı; su, orman, hava, biyolojik çeşitlilik gibi tüm doğal varlıkların korunması, insan kaynaklı iklim değişikliğine dair politikaların ve toplumsal bilincin oluşturulması için çalışıyor.
Tüm bu özverili çalışmalarıyla TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç, Ekonomist Dergisi’nin her yıl düzenlediği ‘Yılın İş İnsanları Ödülleri’nde, ‘2021’in Sivil Toplum Önderi’ ödülünü Darüşşafaka Yönetim Kurulu Başkanı Tayfun Öktem ile paylaştı.
“Sürdürülebilir yaşam, doğaya dost politikalarla mümkün” diyen Deniz Ataç; doğal varlıkların yönetimi, arazi tahribatının engellenmesi, doğru arazi planlaması ve iklim değişikliğine odaklanarak bilimsel politikalar geliştirdiklerini söylüyor.
81 ilde TEMA Vakfı bağışçıları sayesinde oluşturulan en az bir orman olduğunu kaydeden Ataç; 1 milyon kayıtlı gönüllü hedefine mayıs ayı bitmeden ulaşacakları bilgisini de veriyor. Deniz Ataç ile TEMA Vakfı’nın çalışmalarını konuştuk.
TEMA Vakfı olarak neler yapıyorsunuz?
81 ilde yaklaşık 630 noktada örgütlenmiş gönüllü temsilcilerimiz ve ekiplerinin desteğiyle gerçekleştirdiğimiz çalışmalarımızı ‘Orman’, ‘Savunuculuk ve Çevre Politikaları’, ‘Kırsal Kalkınma’, ‘Eğitim’, ‘Örgütlenme ve Gönüllülük’ adı altında, beş ana başlıkta yürütüyoruz.
Ağaçlandırma çalışmaları yaparak ormanların ve sunduğu hizmetlerin korunmasında farkındalık sağlamayı amaçlıyoruz. Eğitim faaliyetlerimizin amacı; doğayı anlayan, seven, koruyan nesiller yetiştirmek.
Doğal varlıkların korunması ve doğru yönetilmesi için gerekli yasal düzenlemelerin yapılmasına öncülük ediyor, gerektiğinde yasal süreçlerle sonuç almaya çalışıyoruz.
Vakfın geçmişten bugüne yolculuğunu kısaca anlatabilir misiniz?
Vakfın kuruluş döneminde, doğa koruma konusu bugünkü kadar öne çıkmamıştı. Bugün ise 1 milyon gönüllü ve binlerce bağışçının desteğini almış, milyonlarca fidan dikmiş, milyonlarca çocuğa ulaşmış, kısacası Türkiye’nin dört bir yanına dokunmuş bir TEMA Vakfı görüyoruz.
Kendimizi, ‘gücünü gönüllülerinden alan bir halk hareketi’ olarak tanımlıyoruz. Toplumun tamamına yakını tarafından bilinen, ağaçla, doğayla ve doğal varlıkları koruma mücadelesiyle özdeşleştirilen bir algıya sahibiz. Şu an 81 ilde TEMA Vakfı bağışçıları sayesinde oluşturulan en az bir orman var.
Pandeminin etkisindeki 2020 ve 2021 nasıl geçti?
Bu dönemde iki büyük proje başlattık. Hayrettin Karaca Doğal Yaşlı Ormanlar Projesi ile doğal yaşlı ormanların korunması konusunda farkındalığı artırmayı hedefliyoruz. Artvin’deki arazi çalışmalarıyla toplam alanı 3 bin 820 hektar büyüklüğünde olan 19 adet ‘Doğal Yaşlı Orman’ belirlendi.
Orman Genel Müdürlüğü, Orman İdaresi ve Planlaması Dairesi Başkanlığı’nın katkılarıyla da 19 farklı mikro havzada yer alan 2 bin 795 hektar büyüklüğündeki alan ise ‘Orman Amenajman Planları’nda ‘Doğal Yaşlı Orman’ olarak tescil edildi.
Diğeri ise A. Nihat Gökyiğit Biyolojik Çeşitlilik Projesi. Arazi tahribatı, iklim değişikliği, avlanma ve aşırı yararlanma nedenleriyle azalan biyolojik çeşitliliğin korunması şart. Bu projemizle canlı çeşitliliğine zarar veren her hareketi önlemek ve toplumsal bilincin kazanılmasını sağlamak amacıyla çalışıyoruz.
2021 yazındaki orman yangınlarıyla ilgili nasıl aksiyonlar aldınız?
Orman yangınları nedeniyle zarar gören bölgelerde yapılacak ağaçlandırma çalışmaları için ‘Yaşamı Yeniden Yeşerteceğiz’ çalışmamızı başlattık. Bu çalışmamızda, Adana, Antalya, Mersin, Muğla ve Osmaniye’de 12 milyondan fazla fidan bağışına ulaştık.
Yangın sahasında aylardır iki ayrı çalışma yürütülüyor. Doğal gençleştirme çalışmaları için ayrılan alanlarda, yanmış ağaçların kesilerek sahadan çıkarılması ve dal serme işlemleri devam ediyor. Boşaltılan alanlarda fidan dikimleri yapılmaya başlandı.
Örneğin; Antalya’da yanan alanın yaklaşık yüzde 30’unda ağaçlandırma yapılacak ve bu yıl dikime hazır hale getirilen kısımlarında 200 binden fazla fidan dikilmiş durumda. Ancak yanan alanlar çok büyük ve daha yapılacak çok iş var.
2022 hedefleriniz neler?
1 milyon kayıtlı gönüllü hedefimize mayıs ayı bitmeden ulaşacağız. Bu yıl ‘İklim Değişikliği Eğitim ve Farkın-dalık Projesi’ni de hayata geçirdik. Millî Eğitim Bakanlığı ile protokolümüz aracılığıyla çocuk ve gençlere, 81 ilde ücretsiz doğa eğitimleri veriyoruz.
20 yılı aşkın süredir verilen eğitimlerle 5 milyondan fazla çocuğa ulaştık. Çocukların ve gençlerin iklim değişikliği konusundaki farkındalıklarını geliştirmeye ve sürdürülebilir yaşam becerileri kazanmalarını sağlamaya devam edeceğiz.
Çevre sorunlarına karşı duyarlı, bilinçli ve etkin kamuoyu oluşturmayı sürdüreceğiz. Çalışmalarımızın odağında yine iklim krizi olacak. Toprağa, suya ve havaya geri dönülmez zararlar veren metalik madencilik ve kömür konusunda savunuculuk çalışmaları yapmaya devam edeceğiz.
DOĞAL VARLIKLARA YAPILAN HER MÜDAHALEYİ SORGULAMALIYIZ”
“Biz insanlar; doğanın sahibi olmadığımızı, dünyanın diğer canlılarla paylaştığımız bir yer olduğunu ve doğaya verdiğimiz yükün farkında olarak yaşamımızı ve tüketimimizi şekillendirmek zorundayız. Gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmak için toprağa, havaya, suya ve doğal varlıklara sahip çıkmamız ve doğal varlıklara yapılan her müdahaleyi sorgulamamız şart.
Doğayla uyumlu yaşamalı, doğal varlıklara olan yükümüzü azaltmalıyız. Günlük davranışlarımızı ve tüketim alışkanlarımızı gözden geçirerek, karbon ayak izimizi azaltacak önlemleri hayatımıza sokmalıyız.”
“DAHA İYİ BİR DÜNYA VE YAŞAM İÇİN ÇALIŞIYORUZ”
“Ekonomist Dergisi’ne ve ankete katılarak vakfımızı destekleyen değerli isimlere çok teşekkür ederim. Ödülü tüm TEMA Vakfı gönüllüleri ve destekçileri adına alıyorum. TEMA Vakfı’nda doğayı korumak için özveriyle, yorulmadan çalışan binlerce gönüllüden sadece biriyim.
Tüm canlılar için daha iyi bir dünya ve yaşam bırakabilmek için çalışıyoruz. Sivil toplumun dönüştürücü etkisini düşündüğümüzde çok anlamlı olan ve dünyaya önemli katkı sağlayan bir çabanın parçası olmaktan gurur duyuyoruz.
Gezegenin ve ülkesinin doğasına hizmet amacıyla yola çıkan kurucularımız, onlarla beraber hedefe koşan gönüllülerimiz ve genel merkez çalışanlarımızın özverili katkılarıyla vakfımız bugüne geldi. Yeni nesillerde doğaya gönlünü vermiş gönüllülerimiz ve destekçilerimizle yolumuza devam edeceğiz.”
