Türkiye’de birbiriyle bağlantılı 50’den fazla sektörün ve dolaylı olarak 1 milyon kişiye istihdam sağlayan bir ekosistem olan etkinlik ve kongre turizmi, pandemi kısıtlamaları nedeniyle 14 aydır gelir üretemiyor. Sektörün paydaşlarını oluşturan 18 STK’nın temsilcileri bugün online toplantıda biraraya gelerek: “Ülkemize katma değer yaratmaya devam edecek, ekonomik ve sosyal öneri ve taleplerimizin desteklenmesini bekliyoruz” diyerek sektörün yardım çığlığını dile getirdi.
Levent Gökmen Demirciler lgokmen@ekonomist.com.tr
Türkiye kongre ve etkinlik turizminde 2015 yılına kadar hızlı bir büyüme sürecinde idi. Bu dönemde İstanbul dünya sıralamasında 8’inci sıraya, Türkiye ise 18’inci sıraya yükselmişti. Terör olayları, siyasi gelişmeler gibi birçok nedenle İstanbul ve Türkiye dünya sıralamasındaki yerini rakip ülkelere kaptırmaya başladı. 2021 yılında toparlanma umuduyla atılımlar yapan sektör bu defa da koronavirüs pandemisi nedeniyle derin yara aldı. Binlerce firma ve alt tedarikçisi ile birlikte 500 binden fazla kişiye direkt, dolaylı olarak da 1 milyonun üzerinde kişiye iş imkanı sağlayan, yılda 70-80 bin civarında küçük, orta ve büyük ölçekli aktivite gerçekleştiren bu sektör 14 aydan bu yana gelir üretemiyor. Bu sektörler bileşenleri; birbiriyle bağlantılı 50’den fazla sektör ve dolayısı ile ülke ekonomisi ve istihdam için taşıyıcı kolon niteliği gören bir ekosistem niteliğinde. Her türlü iş dünyası toplantısı, eğitim, seminer, konferans, yurt içi ve yurt dışı teşvik ve motivasyon gezileri, kongre, fuar, festival, şov, konser ve düğünler, gala, etkinlik ve spor organizasyonları, sinema, iletişim ve yaratıcı endüstriler altında toplanan çok büyük bir endüstrinin temsilcilerinden oluşan 18 derneğin temsilcileri yaşanan sıkıntıları dile getirmek üzere online toplantıda buluştu.
I-MICE Başkanı Hüseyin Kurt, sektörlerinin henüz geçmiş yıllardan kaynaklı ekonomik ve sosyal sıkıntıları aşamamışken, pandemiyle birlikte daha önce hiç yaşanmayan ölçek ve türde yeni bir krizle baş başa kaldığını söyledi.
Kurt, sektörün ayakta kalabilmesi, ülkemize katma değer üretebilmesi, sağladığı istihdamı koruyabilmesi, pandemi sonrasında hizmet üretebilmesi ve 2023 hedeflerini yakalayabilmesinin alacağı desteklere ve faydalanabileceği teşvik paketlerine bağlı olduğunu vurguladı.
Kurt, “Krizin ilk günlerinde Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından açıklanan Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketinde bizim endüstrimizin de yer alması, elbette tarafımızdan memnuniyetle karşılanmış ve sektörümüz adına bir kazanım olarak kabul edilmiştir. Ancak, kısa çalışma ödeneği, vergilerin ertelenmesi, KDV ve stopaj düzenlemeleri vb. çalışma ve destekler, sektörümüze belli ölçüde nefes aldırmakla birlikte yaşanan krizin boyutlarına göre kısıtlı kalmıştır” diye konuştu.
Uluslararası şirketlerin çalışanlarına Haziran ayı sonuna kadar toplantı, etkinlik ve organizasyonlara katılım yasağı getirdiklerini hatırlatan Kurt, “Bu sıkıntılı sürecin faaliyet alanımız açısından 2021 yılı sonu ve hatta 2022 yılına uzayabileceği göz önünde tutulduğunda, ticari hayatlarımıza devam edebilme olasılığımızın her geçen gün azaldığı anlaşılmaktadır” dedi.
Faaliyetlerinin başlaması durumunda her türlü tedbirin alınması konusunda üzerlerine düşeni yapmakta kararlı olduklarını belirten Kurt şunları söyledi:
“Sektörlerimizi temsil eden sivil toplum kuruluşları, kendi aralarında oluşturdukları komisyonlarla yeni normal dönemde fuar, kongre ve etkinliklerin nasıl düzenlenebileceği üzerinde çok verimli çalışmalar yapıp ilgili mercilere bu çalışmalarını sundular. Sağlık Bakanlığı’mızın yönergeleri ile bu çalışmaların izdüşümü olarak alınacak önlemler eşliğinde faaliyetlerimize başlayacağımız günü sabırsızlıkla beklemekteyiz.”
• Sektör bileşenleri için Kısa Çalışma Ödeneğinin (KÇÖ) 31.12.2021 tarihine kadar devam ettirilmesi,
• Kongre, toplantı, etkinlik ve fuar sektörü bileşenlerinin de aşılanma takviminde öne alınması,
• Her türlü etkinlik ve organizasyonların açılış tarihlerinin belirlenmesi,
• Ertelenen kredi borçlarının vadesi gelmiş olsa bile sektörel faaliyetlerin başlayamaması nedeni ile faizsiz yapılandırılması,
• Sektörün nakit ihtiyacı için 2019 yılı ciromuz esas alınarak bu cironun en az %40’ı kadar bir meblağının bankalar üzerinden 2 yıl geri ödemesiz ve faizsiz şekilde sermaye olarak şirketlere enjekte edilmesi,
• COVID-19 güvenli kongre, toplantı kriterleriyle organizasyonların yapılabilmesinin önünün açılması ve desteklenmesi
• Stopaj indirimi,
• KDV indirimi,
• İşveren SGK prim desteği verilmesi,
• SGK, KDV, muhtasar, kurumlar vergisi ve gelir vergisi tahakkuk, ödeme ve yapılandırmalarının en az 1 yıl olmak üzere faizsiz ertelenerek takip eden yıldan itibaren yapılandırılması,
• Salgından etkilenmiş turizm, etkinlik ve organizasyon sektör bileşenleri için sicil affı çıkarılması.
Ülkesi için üretmeye, istihdamı korumaya ve ekonominin çarklarının dönmesi adına katkı sağlayan endüstrinin, teşvik ve destek paketlerini alamaması durumunda; başlayan firma kapanmalarının devam edeceğine dikkat çekilirken özellikle kısa çalışma ödeneğinin korunamaması durumunda da nitelikli istihdam kaybının önlenemeyeceği de vurgulandı.
Sektör temsilcileri, “Dünyanın önde gelen destinasyonları arasında ilk 10’a giren güzide şehrimiz İstanbul’umuzu, pandemi kaynaklı krizle birlikte dünyanın eşitlendiği bu dönemi fırsata çevirerek gerekli destek ve doğru stratejiler doğrultusunda tekrar hak ettiği şekilde konumlandırmak için göreve hazırız” yorumunu yaptı.
Aşağıda isimleri bulunan endüstrileri temsil eden sivil toplum kuruluşları toplantıda bir araya gelirken mevcut tecrübe ve insan kaynaklarını kaybetmeden bu süreçten çıkabilmek için var güçleriyle çalışacaklarına kamuoyu önünde söz verdiler.
AFYAD Avrasya Fuar Yapımcıları Derneği
DPİD Doğrudan Pazarlama İletişimcileri Derneği
FSTD Fuar Stand Tedarikçileri Derneği
I-MICE Uluslararası Mice Endüstrisi Derneği
İSTAV İstanbul Sanat Tanıtım Araştırma Vakfı
MPI Uluslararası Toplantı Profesyonelleri Derneği
PCO Profesyonel Kongre Organizatörleri Sivil İnisiyatifi
RYD Reklam Yaratıcıları Derneği
SITE SITE Motivasyon Etkinlikleri Turizmi Yöneticileri Derneği
SSTD Sergileme ve Stand Tasarımcıları Derneği
TEODER Tüm Etkinlik ve Organizatörleri Derneği
TESIYAPDER Televizyon ve Sinema Filmi Yapımcıları Derneği
TETSED Tüm Etkinlik Teknolojileri Sektörü Derneği
TUED Uluslararası Etkinlikler Derneği
TÜHİD Türkiye Halkla İlişkiler Derneği
UFYD Uluslararası Fuar Yapımcıları Derneği
YEKON Yaratıcı Endüstriler Konseyi Derneği
YEPUD Yaratıcı Etkinlikler Planlama ve Uygulama Derneği
Türkiye kongre ve etkinlik turizminde 2015 yılına kadar hızlı bir büyüme sürecinde idi. Bu dönemde İstanbul dünya sıralamasında 8’inci sıraya, Türkiye ise 18’inci sıraya yükselmişti. Terör olayları, siyasi gelişmeler gibi birçok nedenle İstanbul ve Türkiye dünya sıralamasındaki yerini rakip ülkelere kaptırmaya başladı. 2021 yılında toparlanma umuduyla atılımlar yapan sektör bu defa da koronavirüs pandemisi nedeniyle derin yara aldı. Binlerce firma ve alt tedarikçisi ile birlikte 500 binden fazla kişiye direkt, dolaylı olarak da 1 milyonun üzerinde kişiye iş imkanı sağlayan, yılda 70-80 bin civarında küçük, orta ve büyük ölçekli aktivite gerçekleştiren bu sektör 14 aydan bu yana gelir üretemiyor. Bu sektörler bileşenleri; birbiriyle bağlantılı 50’den fazla sektör ve dolayısı ile ülke ekonomisi ve istihdam için taşıyıcı kolon niteliği gören bir ekosistem niteliğinde. Her türlü iş dünyası toplantısı, eğitim, seminer, konferans, yurt içi ve yurt dışı teşvik ve motivasyon gezileri, kongre, fuar, festival, şov, konser ve düğünler, gala, etkinlik ve spor organizasyonları, sinema, iletişim ve yaratıcı endüstriler altında toplanan çok büyük bir endüstrinin temsilcilerinden oluşan 18 derneğin temsilcileri yaşanan sıkıntıları dile getirmek üzere online toplantıda buluştu.
I-MICE Başkanı Hüseyin Kurt, sektörlerinin henüz geçmiş yıllardan kaynaklı ekonomik ve sosyal sıkıntıları aşamamışken, pandemiyle birlikte daha önce hiç yaşanmayan ölçek ve türde yeni bir krizle baş başa kaldığını söyledi.
Kurt, sektörün ayakta kalabilmesi, ülkemize katma değer üretebilmesi, sağladığı istihdamı koruyabilmesi, pandemi sonrasında hizmet üretebilmesi ve 2023 hedeflerini yakalayabilmesinin alacağı desteklere ve faydalanabileceği teşvik paketlerine bağlı olduğunu vurguladı.
Kurt, “Krizin ilk günlerinde Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından açıklanan Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketinde bizim endüstrimizin de yer alması, elbette tarafımızdan memnuniyetle karşılanmış ve sektörümüz adına bir kazanım olarak kabul edilmiştir. Ancak, kısa çalışma ödeneği, vergilerin ertelenmesi, KDV ve stopaj düzenlemeleri vb. çalışma ve destekler, sektörümüze belli ölçüde nefes aldırmakla birlikte yaşanan krizin boyutlarına göre kısıtlı kalmıştır” diye konuştu.
Uluslararası şirketlerin çalışanlarına Haziran ayı sonuna kadar toplantı, etkinlik ve organizasyonlara katılım yasağı getirdiklerini hatırlatan Kurt, “Bu sıkıntılı sürecin faaliyet alanımız açısından 2021 yılı sonu ve hatta 2022 yılına uzayabileceği göz önünde tutulduğunda, ticari hayatlarımıza devam edebilme olasılığımızın her geçen gün azaldığı anlaşılmaktadır” dedi.
Faaliyetlerinin başlaması durumunda her türlü tedbirin alınması konusunda üzerlerine düşeni yapmakta kararlı olduklarını belirten Kurt şunları söyledi:
“Sektörlerimizi temsil eden sivil toplum kuruluşları, kendi aralarında oluşturdukları komisyonlarla yeni normal dönemde fuar, kongre ve etkinliklerin nasıl düzenlenebileceği üzerinde çok verimli çalışmalar yapıp ilgili mercilere bu çalışmalarını sundular. Sağlık Bakanlığı’mızın yönergeleri ile bu çalışmaların izdüşümü olarak alınacak önlemler eşliğinde faaliyetlerimize başlayacağımız günü sabırsızlıkla beklemekteyiz.”
SEKTÖRÜN TALEPLERİ NELER?
• Sektör bileşenleri için Kısa Çalışma Ödeneğinin (KÇÖ) 31.12.2021 tarihine kadar devam ettirilmesi,
• Kongre, toplantı, etkinlik ve fuar sektörü bileşenlerinin de aşılanma takviminde öne alınması,
• Her türlü etkinlik ve organizasyonların açılış tarihlerinin belirlenmesi,
• Ertelenen kredi borçlarının vadesi gelmiş olsa bile sektörel faaliyetlerin başlayamaması nedeni ile faizsiz yapılandırılması,
• Sektörün nakit ihtiyacı için 2019 yılı ciromuz esas alınarak bu cironun en az %40’ı kadar bir meblağının bankalar üzerinden 2 yıl geri ödemesiz ve faizsiz şekilde sermaye olarak şirketlere enjekte edilmesi,
• COVID-19 güvenli kongre, toplantı kriterleriyle organizasyonların yapılabilmesinin önünün açılması ve desteklenmesi
• Stopaj indirimi,
• KDV indirimi,
• İşveren SGK prim desteği verilmesi,
• SGK, KDV, muhtasar, kurumlar vergisi ve gelir vergisi tahakkuk, ödeme ve yapılandırmalarının en az 1 yıl olmak üzere faizsiz ertelenerek takip eden yıldan itibaren yapılandırılması,
• Salgından etkilenmiş turizm, etkinlik ve organizasyon sektör bileşenleri için sicil affı çıkarılması.
İSTİHDAM KAYBI UYARISI!
Ülkesi için üretmeye, istihdamı korumaya ve ekonominin çarklarının dönmesi adına katkı sağlayan endüstrinin, teşvik ve destek paketlerini alamaması durumunda; başlayan firma kapanmalarının devam edeceğine dikkat çekilirken özellikle kısa çalışma ödeneğinin korunamaması durumunda da nitelikli istihdam kaybının önlenemeyeceği de vurgulandı.
Sektör temsilcileri, “Dünyanın önde gelen destinasyonları arasında ilk 10’a giren güzide şehrimiz İstanbul’umuzu, pandemi kaynaklı krizle birlikte dünyanın eşitlendiği bu dönemi fırsata çevirerek gerekli destek ve doğru stratejiler doğrultusunda tekrar hak ettiği şekilde konumlandırmak için göreve hazırız” yorumunu yaptı.
HANGİ DERNEKLER BULUŞTU?
Aşağıda isimleri bulunan endüstrileri temsil eden sivil toplum kuruluşları toplantıda bir araya gelirken mevcut tecrübe ve insan kaynaklarını kaybetmeden bu süreçten çıkabilmek için var güçleriyle çalışacaklarına kamuoyu önünde söz verdiler.
AFYAD Avrasya Fuar Yapımcıları Derneği
DPİD Doğrudan Pazarlama İletişimcileri Derneği
FSTD Fuar Stand Tedarikçileri Derneği
I-MICE Uluslararası Mice Endüstrisi Derneği
İSTAV İstanbul Sanat Tanıtım Araştırma Vakfı
MPI Uluslararası Toplantı Profesyonelleri Derneği
PCO Profesyonel Kongre Organizatörleri Sivil İnisiyatifi
RYD Reklam Yaratıcıları Derneği
SITE SITE Motivasyon Etkinlikleri Turizmi Yöneticileri Derneği
SSTD Sergileme ve Stand Tasarımcıları Derneği
TEODER Tüm Etkinlik ve Organizatörleri Derneği
TESIYAPDER Televizyon ve Sinema Filmi Yapımcıları Derneği
TETSED Tüm Etkinlik Teknolojileri Sektörü Derneği
TUED Uluslararası Etkinlikler Derneği
TÜHİD Türkiye Halkla İlişkiler Derneği
UFYD Uluslararası Fuar Yapımcıları Derneği
YEKON Yaratıcı Endüstriler Konseyi Derneği
YEPUD Yaratıcı Etkinlikler Planlama ve Uygulama Derneği
