Bir yandan pandemi yasaklarının kalkması ile ertelenen talebin artması, diğer yandan kuraklığın gıda fiyatları üzerindeki etkisi ve enerji zamları derken, son 18 yılın en yüksek temmuz ayı enflasyonunu gördük. Tüketici enflasyonu temmuzda yıllık yüzde 18,95 ile 26 ayın da en yüksek seviyesine çıktı.
En yüksek fiyat artışları konut, gıda ve otel fiyatlarında yaşandı. Temmuz ayında artışın en yüksek olduğu gruplar sırasıyla, yüzde 5,07 ile konut, yüzde 2,77 ile gıda ve alkolsüz içecekler ve yüzde 2,72 ile lokanta ve oteller oldu.
Enflasyon sepetinde yer alan maddelere bakıldığında ise bir önceki aya göre en yüksek artış yüzde 29,42 ile yurtiçi turlarda kaydedildi.
Yurtiçi turları yüzde 19,63 ile salatalık, yüzde 18,33 ile kuru soğan takip etti. Öte yandan tüketici enflasyonu ile birlikte üretici fiyatları da yükselişe devam etti.
Yurt içi üretici fiyat endeksi temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 2,46 artarak yüzde 44,92 olarak gerçekleşti. Üretici ve tüketici enflasyonu arasındaki fark ise 26 puana çıkarak yeni bir rekor kırdı.
“TCMB YALNIZ KALDI"
Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından 20 Mart'ta Naci Ağbal yerine Merkez Bankası Başkanlığı'na ata-
nan Şahap Kavcıoğlu'nun faiz indirimi yapmak için göreve getirildiği yorumları yapılmıştı. Ancak son aylarda tüketici enflasyonunun politika faizi olan yüzde 19'a dayanması, faiz indirimi hesaplarını bozuyor.
Enflasyonun yüzde 19'un üzerine çıkması halinde, Kavcıoğlu'nun faiz indirimi yapmak yerine faiz artırımına gitme ihtimali artıyor. Öte yandan Merkez Bankası'nın geçen hafta açıklanan üçüncü enflasyon raporunda, 2021 yıl sonu için yüzde 12,2 olan enflasyon tahmini yüzde 14,1'e çıkarıldı.
2022 yıl sonu için yüzde 7,5 olan enflasyon tahmini ise yüzde 7,8 olarak belirlendi. 2023 enflasyon tahmini ise yüzde 5 olarak korundu. TCMB'nin yüzde 5 olan enflasyon hedefinden ne kadar sapmış olduğu bir yana, yapılan yıl sonu tahminleri de hala enflasyonla mücadelede gerçekçi bir bakış açısının oluşmadığını gösteriyor.
Kavcıoğlu'nun enflasyon raporu toplantısında enflasyonla mücadelenin toplumsal mutabakatla yapılması gerektiğine dair vurgusu bu anlamda önemliydi. Yazımızı Kavcıoğlu'nun sözleri ile bitirelim: "Enflasyon davranışları bozuldu, TCMB yalnız kaldı, eşgüdüm gerekli. Enflasyonla mücadeleyi vatandaştan, firmalara odalardan kurumlara herkesin içselleştirmesi gerek."
PROF. DR. SİNAN ALÇIN İSTANBUL KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ "FAİZ ARTIRMAK ZORUNDA KALABİLİR""1 Haziran sonrasında pandemi yasaklarının gevşetilmesi ile birlikte pandemi döneminde ertelenen talep yeniden canlandı ve bu durum enflasyonu yukarı çekti. Özellikle turizm, lokanta, otelcilik, konutta, ulaştırma fiyatlarında bunu gördük. Nitekim bu kalemler aylık bazda da en yüksek artışın ortaya çıktığı kalemler.
Enflasyonun yaz başından bu yana artmasıyla beraber haziran ayında beklenen faiz indirimi ağustos ayına sarkmıştı. Ancak son enflasyon verileri, faiz indiriminin çok yakın bir zamanda olamayacağını gösteriyor. Hem ülkedeki mevcut konjonktür hem de küresel gelişmeler, aslına Merkez Bankası'nı faiz indirimi değil faiz artırımı yapmak zorunda bırakabilir."
