CNBC'nin haberine göre 2009’da borsaya kote edilen Evergrande, 2017’de 51 milyar dolarlık piyasa değerine ulaşarak Çin’in en çok işlem gören hisseleri arasına girmişti. Ancak 2024’te mahkeme kararıyla tasfiye sürecine giren şirketin piyasa değeri 280 milyon doların üzerine geriledi. Evergrande’nin iflası, Çin ekonomisini yavaşlatan emlak krizinin başlangıç noktalarından biri oldu.
Şirketin zor duruma düşmesi, Pekin yönetiminin 2021’de aşırı borçlanmayı engellemek amacıyla uygulamaya koyduğu “üç kırmızı çizgi” politikası sonrasında hız kazandı.
Bu adım, sektörde geniş çaplı likidite sıkıntısına yol açtı. Çin’de konut piyasasındaki daralma dördüncü yılına girerken, satışlar ve yatırımlar düşmeye devam ediyor. Haziran ayında yeni konut fiyatları yıllık bazda yüzde 3,2 azaldı, temmuzda ise düşüş yüzde 2,8 seviyesinde gerçekleşti.
Uzmanlara göre, Çin’in emlak balonu 2021’de zirve yaptı ve o tarihten bu yana kademeli olarak söndü.
Küçük şehirlerde fiyatlar yarıya inerken, büyük şehir merkezlerinde yüzde 30’a varan gerilemeler görüldü. Ekonomistler, bu sürecin büyümeyi olumsuz etkilemeye devam edeceğini ancak etkisinin giderek azalacağını belirtiyor.
KKR’nin Çin Başekonomisti Changchun Hua, konut piyasasının 2022’de büyümeyi 2,5 puan düşürdüğünü, 2025’te bu etkinin 1,5 puana, 2027’de ise 0,3 puana gerileyeceğini öngördü.
Çin hükümeti, piyasayı istikrara kavuşturmak için yeni adımlar atıyor. Şanghay yönetimi, uygun ailelerin banliyölerde sınırsız sayıda ev alabilmesini sağlayacak düzenlemeler getirdi ve ipotek faizlerinin düşürülmesini istedi. Benzer önlemler bu ay Pekin’de de hayata geçirildi. Alıcıların giderek daha temkinli davrandığı sektörde, devlet destekli şirketlerin öne çıktığı gözleniyor.
Evergrande’nin tasfiye süreci ise yavaş ilerliyor.
Hong Kong mahkemesi tarafından atanan tasfiye ekibi, şirketin borçlarının daha önce açıklanandan yüksek olduğunu bildirdi. Resmi verilere göre borç miktarı 45 milyar dolar seviyesinde. Yüz binlerce konut hâlâ tamamlanmayı beklerken, hem ev alıcıları hem de alacaklılar belirsizlik içinde.
Son dört yılda 1,2 milyon konutu teslim ettiğini açıklayan Evergrande, satılan projelerin yüzde 95’inin tamamlandığını duyurdu.
