Karpuz, Filistin dayanışmasının şifreli bir sembolü olarak nasıl ortaya çıktı? Bu soruya yanıt vermek için tarihin sayfalarında biraz geriye gitmek gerekiyor. İşte kısa tarihçesi:
1 1967'DE ORTAYA ÇIKTI
Karpuzun Filistin sembolü olarak kullanılması tarihi olaylara dayanıyor. Karpuz sembolü ilk olarak İsrail'in Batı Şeria ve Gazze'nin kontrolünü ele geçirip Doğu Kudüs'ü işgal ettiği 1967'deki Altı Gün Savaşı'ndan sonra ortaya çıktı. O dönem İsrail, Gazze ve Batı Şeria'da Filistin bayrağının kamuya açık bir şekilde asılmasını suç saydı. Filistin bayrağını taşıyanlar ya da asanlar birer birer tutuklanıyordu.
2 YASAĞI DELMENİN BİR YOLUYDU
Filistinliler ise bu yasağı delmek için karpuz sembolü kullanmaya başladılar çünkü karpuz kesildiğinde Filistin bayrağının ulusal renkleri olan kırmızı, siyah, beyaz ve yeşil renklerini taşır.
Zaman içinde karpuz sembolizminin kullanımı daha da yayıldı. Çünkü İsrail'in Filistin bayrağına yönelik yasağı 26 yıl sürecekti.
3 'HER TÜRLÜ SİMGEYİ HEDEF ALDILAR'
Time'ın haberine göre İsrail hükümeti yalnızca Filistin bayrağını değil, onunla ilişkilendirilen her türlü simgeyi de hedef aldı. Sanatçı Sliman Mansour’un 2021’de The National’a aktardığına göre, İsrailli yetkililer 1980 yılında Ramallah’taki 79 Gallery’de yer alan; Mansour’un yanı sıra Nabil Anani ve Issam Badr’ın eserlerinin bulunduğu bir sergiyi kapattı.
4 'KARPUZ BOYASAN BİLE EL KONULUR'
Mansour, o olayı şöyle anlatıyor: “Bize Filistin bayrağını resmetmenin yasak olduğunu söylediler; hatta sadece bayrak değil, renkleri bile yasaktı. Bunun üzerine Issam, ‘Peki kırmızı, yeşil, siyah ve beyaz renklerden bir çiçek yapsam ne olur?’ diye sordu.
Görevli ise öfkeyle, ‘Ona da el konulur. Hatta bir karpuz boyasan bile el konulur' diye karşılık verdi"
5 VE 1993 YILI
1993 yılında ise Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) ile İsrail`in imzaladığı Oslo Anlaşması ile bayrak, Filistin’in simgesi olarak kabul edildi.
BBC'nin haberine göre Oslo Anlaşmaları sırasında Amerikan New York Times gazetesinden John Kifner şöyle yazmış: yazmış: "Gençlerin kırmızı, siyah ve yeşil renkleri içeren karpuz dilimleri taşıdıkları için bir zamanlar gözaltına alındığı Gazze Şeridi'nde, şimdi askerler bir zamanların yasaklı bayrağıyla yapılan tören alayının önünde bıkkın bir bekleyiş içerisinde".
6 SANATÇILAR SÜRDÜRDÜ
O dönemden bu yana pek çok sanatçı Filistinle dayanışma için karpuz sembolizmine yer verdi. 2007 yılında, İkinci İntifada’nın hemen ardından sanatçı Khaled Hourani, "Filistin'in Öznel Atlası" kitabı için “Karpuzun Hikâyesi” çizimine imza attı. Hourani'nin, Filistin Bayrağının Renkleri çalışması dünyada büyük ün kazandı.
- Karpuzun sembol olarak kullanımı, İsrail mahkemesinin Doğu Kudüs'teki Şeyh Cerrah mahallesinde yaşayan Filistinli ailelerin evlerinden tahliye edileceğine dair kararının ardından 2021'de yeniden ortaya çıktı.
- BBC'nin haberine göre ise Ocak 2023'te aşırı sağcı İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, Filistin bayrağını kamusal alanlardan kaldırması için polise talimat verdi ve bu bayrağı dalgalandırmanın "teröre destek" olacağını söyledi. İsrail'deki muhalif yürüyüşlerde yine karpuz dilimleri öne çıktı.
VE BUGÜN
Ve bugün tüm dünyada İsrail'e yönelik tepkiler sürerken karpuz sembolü sadece protesto gösterilerinde değil sosyal medyada da emojilerle Filistin'le dayanışma mesajı olarak hızla yayılıyor.
