Kariyer süreçleri artık her zamankinden daha uzun ve dijital teknolojilerle yapay zekânın kullanıma sunulması ile birlikte birçok alanı dönüştürme yolunda hızlıca ilerliyor. İş dünyasında her geçen gün yeni trendlerle karşılaşıyoruz.
DR. IŞIL KESKİN ŞAHAN
Proje bazlı çalışmalar, uzaktan çalışmaya elverişli pozisyonlar (remote positions), yapay zekâ, çalışanlarla birlikte mesai yapan robotikler vb.
Bugünlerde danışmanlığını yaptığım veya bir araya geldiğim hemen hemen her şirket büyük bir dönüştürücü değişim geçiriyor. Her ne kadar iş yapış biçimlerimiz şu dönem “uzaktan” devam etse de çalışanlarımızla olan iletişimimizde ve paydaşlarımızla olan işbirliklerimizde olabildiğince “yakın”laşmamız gerekiyor.
Bu yakınlık özellikle birbirimizi anlamak ve anlam üzerinden bir değer üretmekle yakından ilgili gözüküyor. Kuşkusuz hepimizin buna ihtiyacı var, fakat en çok da şirketlerimize ve ekibimize yeni katılacak yeni nesil gençlerin. Özellikle yeni mezunlar ve yeni nesil yönetici adayları eskiye oranla daha sağlıklı adımlarla iş yaşamına adım atmak istiyor.
İş yaşamında da “sağlıklılık” ve “iyilik halinin” (Work-life Wellness) oluşturulması yaşamın diğer alanlarında olduğu gibi ihtiyaç duyulan ve arzu edilen bir durum. Yeni nesil yönetici adaylarının pek çoğu şirketlerin beklentilerini karşılayamayacağından endişe ediyor.
Şirketler ise yeni mezunların ve yeni nesil yönetici adaylarının temel beceriler ve sosyal beceriler gibi pek çok konuda donanımlarının güçlendirilmesi gerekliliğine vurgu yapıyor. “İş dünyasına hazır hale gelme” kavram seti burada oldukça önem taşıyor.
Öyleyse;
1. Yeni nesil yönetici adaylarının iş dünyasına sağlıklı adım atmaları için hangi donanımlara ihtiyaçları var? yani beslenme çantalarında neleri bulundurmaları gerekiyor? kendilerini nasıl besleyip güçlendirmeleri gerekiyor?
2. Şirketler yeni mezun gençlerden ne bekliyor? Yeni mezun gençler şirketlerden ne bekliyor?
Pearson-CBI, Accenture ve Hays tarafından yürütülen global araştırmalarda 17-23 yaş arası her dört gençten birinin kendini iş dünyasına hazır hissetmediği ifade ediliyor.
İş dünyasında yeni roller ortaya çıkmaya devam ederken yeni nesil çalışanlara gelecek on yılda başarılı olmaları gereken becerilere ve yeteneklere dair rehberlik sağlamak için şirketler olarak ellimizde büyük bir fırsat ve sorumluluk bulunuyor.
Günümüzün işgücü -özellikle genç nesiller – derin bir amaç ve güçlü yönlerine ilham veren ve onları geliştirmeye yardımcı olan koçlarla çalışmak istiyor. Şirket yönetim süreçlerinde yukarıdan aşağıya inen hiyerarşik örgütsel bir yaklaşım artık etkili olmuyor. Yeni mezun ve yeni nesil yönetici adayları yöneticileri tarafından koçluk yaklaşımıyla delege edilmek istiyor. Bir yöneticinin koçluk yaklaşımını benimsemesi çalışanlarını geliştirir ve her ekip üyesinin benzersiz güçlü yönlerine odaklanır.
İş hayatına yeni başlamış yeni nesil yönetici adaylarının birkaç yıl içinde yeni bir iş arayışına girme nedenleri arasındaki en önemli etkenlerden biri “kariyer gelişimi”ne ilişkin yol haritalarının belirsizliğidir. Bu gurubun içinde yer alan yeni nesil çalışanların bir çoğu mevcut organizasyonlarında ilerlemek için bir gelecek görmüyor olmalarıdır.
Yöneticilerin her biri kendi ekibinde yer alan yeni nesil çalışanlarının güçlü yönlerinin, arzu ve beklentilerinin neler olduğunu ve bunların organizasyonel fırsatlarla nasıl uyumlu olduğunu iyi konumlandırmaları gerekir. Yöneticilerin, her bir çalışanı için organizasyon içinde doğru bir geleceğin resmini çizmesi ve ardından onları cesaretlendirmesi, geliştirmesi ve oraya nasıl varabileceklerini anlamalarına yardımcı olmaları beklenmektedir.
Genç yöneticiler ve yönetici adayları iş hayatının kendilerini nereye taşıyacağını öngörmek istiyorlar. Bunu İnsan Kaynakları işe yerleştirme süreçlerinde de duymak istiyorlar. Akademik tarafı kuvvetli, teknolojik gelişmeleri takip eden ve insan yetiştiren şirketler gençleri kazanıyor.
Yeni nesil yönetici adayları sosyal bilinçleri yüksek ve aslında bir anlam arayışı içindeler. Bu da onların “işin içindeki anlamı” görme isteğini pekiştiriyor. Belki de en önemlilerinden biri olan bir diğer beklenti ise yaşamın her alanında kendisine ilham veren yöneticiler arıyor olmaları.
Bir diğer konu ise süreçlerin planlanmasında ve organizasyonunda işin içine dâhil edilmeyi yani tasarım süreci içinde yer almayı bekliyorlar. Şirketler ve yöneticiler aynı zamanda yeni nesil çalışanlarına ve onların tüm benzersiz özelliklerine odaklanmalılar.
Şirketler ve şirketlerin yönetim kademesinde bulunan yöneticiler yeni nesil yönetici adaylarından neler bekliyor? Genç yönetici adayları donanımlarını ve kariyer yolculuğunda dayanıklılıklarını arttırmaları için beslenme çantalarını nasıl hazırlamalılar?
Beslenme çantası hazırlarken içinde nelerin yer alması gerektiğini yani iş dünyasına hazır hale gelmek için ihtiyaç olan “dönüştürücü potansiyel ilkeleri” şu şekilde özetlenebilir. Bu paradigmanın üç temel bileşeni bulunuyor:
1. Kendine Aşina Ol
Kişisel güçlü yönlerinin, güçlendirilmesi gerekli yönlerini, iş yerinde güçlüklere karşı gösterilen dayanıklılığın, sorumluluk alabilmenin ve iş yerinde başkalarına karşı şefkatli olabilme halinin ve daha pek çok unsurun bir araya gelmesini ifade ediyor.
Kişinin doğuştan getirdiği özellikleri ve çevreyle şekillenen nitelikleri iş hayatında deneyimlerinin sorumluluklarını almaya veya tercihlerinin sorumluluklarını taşımada yardımcı oluyor. Kısacası kişilik ve karakter özellikleri bu kısımda önemli bir yer teşkil ediyor.
Kendine aşina olan bir yönetici adayının Beşeri Beceriler (Human Skills) noktasında daha donanımlı olduğunu görüyoruz. Beşeri beceriler arasında yaratıcılık, fikir ve düşünce üretebilme, etkili dinleme, öğrenmeyi öğrenme, işin içinde var olan anlamı görmek, vb. yer alıyor. Unutmayalım ki iç dünyamız dış dünyamızdan daha gerçek.
2. Öğrenmeyi Öğrenmeye İstekli Ol-Bilgini Çoğalt
Kariyer yaşamına ilişkin temel bilgi, üniversite eğitimi sürecinde uzmanlık alanlarına ilişkin elde edilen akademik, teknik ve pratik donanımı ifade ediyor. Bildiklerimizin üzerine her gün yeni bilgiler, öğretiler, yeni kazanımlar ilave etmeye çalışmak ve ne kadar biliyor olsak da aslında hiçbir şeyi bilmediğimiz hissini taşımak gelişmenin ve asıl öğrenme sürecinin başladığının bir göstergesi.
3. Beceri (Skills) Geliştirme Konusunda Meraklı Ol
Kişilik, karakter özelliklerinin ve bilginin bir potada eritilerek iş dünyası deneyimlerine aktarılması olarak ifade edilebilir. Örneğin, liderlik ve yaratıcılık gibi becerilerin geliştirilmesi yeni nesil yönetici adaylarının ve tüm diğer çalışanların öz farkındalıklarını, değerlerini ve ilkelerini besliyor.
İş dünyasına hazır hale gelme sürecine dâhil olan pek çok beceri seti bulunuyor. Bunlar arasında: temel beceriler (essential skills), yumuşak beceriler (soft skills), istihdam edilebilirlik becerileri (employability skills), 21. yüzyıl becerileri (21st century skills), yaşam becerileri (life skills).
Unutmamalıyız ki, ister iş dünyasına hazırlanan geleceğin yönetici adayı olalım, ister alanında deneyimli bir uzman, hızla dönüşen dünyada eğitim uyum sağlamanın en önemli anahtarı. Bireyleri dönüştürmek organizasyonları dönüştürüyor. Yeni nesil yönetici adaylarının dönüştürücü potansiyellerini açığa çıkarmaları için onları yönlendirelim ve bu süreçte işimizi gelecek için uygun hale getirelim.
