'Türkiye'nin En Güçlü 50 Kadın CEO'su araştırmasının bu yıl dokuzuncusunu gerçekleştirdik. Atamalar ve iş değişimleri nedeniyle listeden ayrılanların yanı sıra CEO'luk koltuğuna oturarak sıralamamıza giriş yapan yeni isimler de var.
ÖZLEM BAY YILMAZ
obay@ekonomist.com.tr
7-20 Mart 2021 tarihli sayıdan
Bu yıl GroupM EMEA'nın CEO'luğu ile birlikte 25 şirketi kapsayan WPP Türkiye'nin ülke başkanlığını da yürüten Demet İkiler, büyük bir sıçrama yaparak birinciliğe oturdu. Geçen yılın birincisi Philip Morris/Sabancı Genel Müdürü Filiz Yavuz Diren ise ikinciliğe yerleşti.
Listenin yeni isimlerinden LC Waikiki Mağazacılık Genel Müdürü Berna Akyüz Öğüt üçüncü, İndeks Bilgisayar Genel Müdürü Banu Sürek ise beşinci sırada yer aldı.
Tabloları görmek için görsellere tıklayın.
Kadınlar, cinsiyet eşitliği için son yıllarda büyük bir mücadele veriyor. Ancak iş dünyasında kadınlar hala büyük oranda erkeklerin gerisinde kalıyor. Özellikle Türkiye'de bu konuda tablo çok da parlak değil. Öyle ki AB istatistik Ofisi'nin (Eurostat) 2020 yılının mart ayında açıkladığı araştırmaya göre Türkiye, 34 Avrupa ülkesi içinde kadın yönetici oranında sondan ikinci sırada yer alıyor.
Öte yandan Türkiye'de yöneticilerin sadece yüzde 22si kadın. Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde bu oran, ortalama yüzde 37. Yani AB'de her üç yöneticiden biri kadın.
Yönetim kurullarındaki kadın oranına bakıldığında ise Fransa'da yüzde 45, İtalya'da yüzde 43, İsveç'te yüzde 42 gibi yüksek oranlar görülüyor. Almanya ve İngiltere'nin yüzde 33 oranını yakaladığı kadın yönetim kurulu üyeliği konusunda, Türkiye'nin geldiği nokta ise yüzde 15,9.
Dolayısıyla Türkiye, kadının işgücüne katılımında da yönetici olarak görev alma oranlarında da olması gereken yerin oldukça gerisinde. Türkiye ekonomisinin gerçek potansiyelini ortaya koyabilmesi için kadın yönetici ve yönetim kurulu üyesi oranlarının hızla Avrupa ortalamalarının üstüne çıkarılması gerekiyor.
2019 yılında ülkemizde kadının işgücüne katılım oranı yüzde 34,5'ti ve bu tabloyla Türkiye, OECD ülkeleri arasında son sırada yer alıyordu. Pandemi süreci, zaten çok düşük olan kadın istihdamının daha da düşmesine neden oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre; Haziran 2020 itibarıyla ülkemizde kadının işgücüne katılım oranı yüzde 32'ye gerilemiş durumda.
Buna karşın son yıllardaTürkiye'de başarılarıyla şirketlerin üst yönetimlerine çıkmış, uluslararası şirketlerde global görevler üstlenmiş hatta en tepe noktalara ulaşmış kadınlar var. Güçlü birer lider olan bu kadınların başarı hikayeleri, onların özelliklerini de ortaya koyuyor.
Üst düzey yönetimde kadınların sayısı arttıkça, şirketlerin başarı grafiklerinin de doğru orantılı olarak yükseldiğini belirten My Executive Kurucu Ortağı Müge Yalçın, "Yapılan araştırmalar, kadın yöneticilerin şirketlerde; finansal performansın da hisse senedi değerlerinin de çalışan ve müşteri memnuniyetinin de yükselmesine fark yaratan ölçülerde katkı sağladıklarını ortaya koyuyor.
Bu sonuçlar, iş dünyasındaki yanlış algının değişmesinde önemli rol oynuyor" diyor. Ekonomist Dergisi olarak biz de iş dünyasında 'kadın' algısının güçlenmesine katkı sağlamak amacıyla, dokuz yıldır 'En Güçlü 50 Kadın CEO' araştırmamızla üst düzey kadın yöneticileri kapağa taşıyoruz.
Bu yılki 'En Güçlü 50 Kadın CEO' sıralamamıza bakıldığında birincilik koltuğunda GroupM EMEA'nın CEO'luğu ile birlikte 25 şirketi kapsayan WPP Türkiye'nin Ülke Başkanlığı'nı da yürüten Demet İkiler'in yer aldığını görüyoruz. İkiler, 2020 yılında 157,5 milyar TL ciroya ulaşan GroupM EMEA ve 3,2 milyar TL ciroya ulaşan WPP Türkiye olmak üzere toplam 160,7 milyar TL'lik bir ciroyu ve 17 bin 480 kişilik bir büyüklüğü yönetiyor.
Demet İkiler, hem hayat tecrübesi hem de sektörel deneyimi ile kendine has, daha değişim ve dönüşüm odaklı bir yöneticilik tarzı olduğunu söylüyor. İkiler, "İçinde bulunduğum sektör hem tüketici odaklı hem de teknoloji ile beslenen bir sektör olduğu için sürekli bir dönüşüm içerisinde. Dolayısıyla yöneticilik anlayışım da bu doğrultuda fit ediyor diye düşünüyorum" diye konuşuyor.
Listemizin ikincisi ise geçen yılın birincisi olan Philip Morris/Sabancı Genel Müdürü Filiz Yavuz Diren. Geçtiğimiz yıl tahmini rakamlara göre 30 milyar TL ciroya ulaşan şirket, üretimden sahaya, insan kaynağı yönetiminden iş ortaklarına kadar, tedarik zincirinin her alanında değişime 2021 yılında da odaklanmaya devam etmeyi planlıyor.
Diren, 2021 ajandalarında ticari operasyonlarda dijital dönüşüm, kapsayıcılık ve çeşitlilik projelerinin yaygınlaştırılması ve girişimcilik ekosistemini büyütmenin öncelikli olduğunu söylüyor.
'En Güçlü 50 Kadın CEO' araştırmamızın üçüncü sırasında ise listemize bu yıl giriş yapan LC VVaikiki Mağazacılık Genel Müdürü Berna Akyüz Öğüt var. Kasım 2019'dan itibaren bu görevi yürüten Öğüt, 18,5 milyar TL'lik ciroyu yönetiyor.
Genişleme stratejisinin bu yıl da gündemlerinde olacağını söyleyen Öğüt, şöyle devam ediyor: "LC Waikiki mağazalarımızın yanı sıra alt markalarımız olan LCW Dream, LCW Steps ve LCW Home mağazalarımızı açmayı sürdüreceğiz.
Yurtdışında da yeni ülkeleri test etmeye devam edeceğiz. Malezya ve Endonezya'dan sonra Hindistan pazarına hazırlanıyor ayrıca LC Waikiki'yi dördüncü kıtaya taşıyacak Peru ve Ekvador mağazalarımızın açılışı için sabırsızlanıyoruz."
Berna Akyüz Öğüt'ün yanı sıra bu yıl listemize katılan pek çok kadın yönetici var. İndeks Bilgisayar Genel Müdürü Banu Sürek, Metro Türkiye CEO'su Sinem Türüng, Garanti BBVA Filo Genel Müdürü Ayşegül Gülgör, Tepe Servis Genel Müdürü Canan Çakmakcı, Flokser Kimya Genel Müdürü Ekin Tükek, CMC Turkey CEO'su Banu Hızlı, Gelecek Varlık Yönetimi Genel Müdürü Sezin Ünlüdoğan o isimler arasında yer alıyor.
Öte yandan geçtiğimiz yıla göre adını daha üst sıralara taşıyan kadın liderlerin sayısı da oldukça fazla. Adını birinciliğe taşıyan Demet İkiler'in yanı sıra Facebook Ortadoğu, Afrika ve Türkiye Ülke Direktörü Derya Matraş, Sodexo CEO'su Eda Uluca Özcan, Marsh Türkiye Eş CEO'su Yeşim Aksüt, VDF'si Tijen Akdoğan Ünver, Sinpaş GYO Genel Müdürü Seba Gacemer, Mondi Tire Kutsan CEO'su Sevinç Yener Çimecioğlu, Bahçeşehir Koleji Genel Müdürü Özlem Dağ, Teleperformance Türkiye CEO'su Tülay Doğrular gibi isminlerin listemizde yükselişe geçtiği gözleniyor.
Geçen yılki listemizde yer alan Ebru Dorman, Arzu Aslan Kesimer, Işıl Hasdemir, Ülkü Özcan, Didar Sevdil Yıldırım'ın ise iş değişimi nedeniyle bu yılki sıralamamızda yer alamadığı dikkat çekiyor.
COVID 19 nedeniyle zorlu bir yıl geride bırakıldı. 2021'de de aynı etkiler söz konusu. Ancak şirketler yerlerinde durmuyor. 2021 yılına yönelik planlarını hayata geçiriyorlar. Listemizde altıncı sırada yer alan PepsiCo Genel Müdürü Ece Aksel ise bu yıl sürdürülebilir bir gıda sisteminin oluşturulması için çalışmalara devam ederken, dijitalleşme yatırımlarını da hızlandıracaklarını belirtiyor.
Şirketin 2050'ye kadar net-sıfır emisyon hedefine ulaşılması için uzun vadeli bir stratejisi bulunduğunun altını çizen Aksel, "Bizim için sera gazı emisyonlarının azaltılmasında en kritik yatırım alanlarından biri yenilenebilir enerji. Elektrik tüketimimizin; Suadiye fabrikamızda yüzde 45'ini, Tarsus fabrikamızda yüzde 60'ını kendi kurduğumuz biyogaz ve solar enerji tesislerinden elde ediyoruz" diyor.
Manisa fabrikalarında da solar enerji yatırımlarının birinci fazını tamamladıklarını kaydeden Aksel, şöyle konuşuyor: "İlave olarak bu yıl açılacak biyogaz üretim tesisimiz ile bu fabrikamızda da elektriğin yüzde 50'ye yakınını kendi yenilenebilir kaynaklarımızla elde edeceğiz.
2021 yılı başından beri, diğer 12 Avrupa ülkesi gibi operasyonlarımızda yüzde 100 yenilenebilir elektrik kullanımına geçtik." Listemize yedinci sıradan giriş yapan eden Metro Türkiye CEO'su Sinem Türüng ise bu yıl, yerli üreticileri geliştirmeye, tedarikçilerine katkı sağlamaya ve Türk mutfağının değerlerine sahip çıkmaya devam edeceklerine dikkat çekiyor.
Yerel ve coğrafi işaretli ürünleri, kooperatifleri desteklemeyi sürdüreceklerini ifade eden Türüng, 2021'de operasyonlarını dijitalleştirmeye, müşterilerine dijital alışveriş seçenekleri sunmaya ve Horeca'nın da dâhil olduğu sektör oyuncularını dijitalleştirmeye yönelik çalışmalarına odaklanacaklarını vurguluyor.
Sürdürülebilirlik çalışmaları kapsamında ise et ve balık sürdürülebilirlik yatırımlarına ek olarak meyve ve sebzede tarladan sofraya sürdürülebilirliği mümkün kılacak bir proje üzerinde çalıştıklarını kaydediyor.
Türüng, "Daha fazla kadının iş hayatında yer alması da önemli hedeflerimiz arasında yer alıyor.Kadın çalışan sayısını artırmakla kalmayacak aynı zamanda birlikte çalıştığımız iş ortaklarımızı, tedarikçilerimizi ve üreticilerimizi de kadın istihdamını artırmaları için destekleyeceğiz" şeklinde konuşuyor.
Kadınların en büyük özelliği daha disiplinli olmaları. Bu yönlerini pandemi döneminde daha da ortaya çıkardılar. Bu süreçte yönetici, anne ve eş kimliklerinin hepsi birden devreye girdi. Aynı anda hem ev idaresi hem de iş idaresini birarada yürüttüler. Evde çalışırken ve işte geçen zamanlarını çok doğru kullandılar.
Aynı anda birden çok işe odaklanabiliyorlar. Bu açıdan dengeyi kurabilme becerileri yüksek. İş ve yaşam dengesini iyi yönetiyorlar. Empati özellikleri güçlü. Çalışan psikolojisini anlamaları ve krizleri çözmedeki başarı ile hem işi hem de ekibi bu dönemde iyi yönettiler.
Çalışanlara karşı duyarlı davranmaları sorunların çözümünü kolaylaştırdı. Ayrıca sosyal ve duygusal becerileri ön plana çıktı. Daha hızlı kararlar alabildiler. Çalışanların ihtiyaçlarındaki anlık değişime gösterdikleri uyum da çok hızlı oldu. Bu güçlü kasları sayesinde pandemide kadın yöneticilere olan talebin arttığını söyleyebiliriz. Talebin önümüzdeki yıllarda daha çok artacağını öngörülüyor.
Şirketler pandeminin yarattığı olumsuz havaya rağmen aksiyon almaktan geri kalmıyor. Bu yılki listemizde dokuzuncu sırada yer alan Beymen Grup CEO'su Elif Çapçı, 2021'de 50'nci yılını kutlayan şirketin yıl boyunca pek çok özel proje ve sürprize imza atmayı planladığını söylüyor.
Bu yıl da lüks moda pazarındaki lider konumlarını koruyarak daha ileriye taşımayı hedeflediklerini belirten Çapçı, "Grup olarak 244 mağaza ile girdiğimiz 2021 yılı boyunca mevcut mağazalarımızda koşulsuz müşteri mutluluğunu önceliklendirmeye devam edeceğiz. Ayrıca Tod's ve Alexander McQueen ile Zorlu Center'da yeni mağaza açılışlarımız olacak. Bunun yanı sıra dijitalleşme ve omnichannel yatırımlar yine en önemli gündemimiz olacak" diyor.
Listemizin dördüncüsü Facebook Afrika, Orta Doğu ve Türkiye Bölge Başkan Yardımcısı Derya Matraş'ın yönetici pozisyonunda olan kadınlara pek çok önerisi var. Kadın liderlerin kendilerine olan inançlarını asla kaybetmemeleri gerektiğini vurgulayan Matraş, şunları ekliyor: "Biz kadınlar hayatımızdaki sınırları, öncelikle kendi koyduğumuz sınırları kaldırarak aşmaya başlamalıyız.
Gençlerimiz kendilerine rol model gördükleri kişileri yakından takip etmeliler. Genç yeteneklere ve kadınlara rol model olma konusunda biz de daha çok caba sarf etmeliyiz. Son olarak, birçok küresel araştırma gösteriyor ki, iş dünyasındaki kadınların daha çok mentora ihtiyacı var.
Ben de dahil olmak üzere fark yaratan kadınlar olarak daha çok genç yeteneğe önlerindeki zorlu yolculukta mentorluk yapmamız ve destek olmamız gerekiyor."
Dokuz yıldır GE'nin genel müdürlük koltuğunda oturan ve listemizde sekizinci sırada konumlanan Canan Özsoy ise şirket içinde aktif rol aldığı kapsayıcılık ve çeşitlilik konseyi ile hem globalde hem Türkiye'de 'women's network/kadınlar ağı' ile çalışanlarının iş gelişimini ve mentorluk programları ile kariyer gelişimlerini destekliyor.
Özsoy, kariyer yolculuklarında başarılı olmaları için genç kadınlara tavsiyelerini ise beş madde ile sıralıyor: "Yaptığın işi tutkuyla sevmek, yaptığı işte ve kariyerinde, evine götürdüğün maddi kazançtan daha fazla değer bulabilmek, sabretmek, sebat etmek, varlık göstermek."
''Son yıllarda kadın yöneticilerin sağladığı katkıya yönelik farkındalık arttı. Benzer şekilde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği mücadelesinin sağladığı hak ve fırsatların sonucu olarak kadın yöneticilerin yetkinliklerini ve katkılarını daha etkili olarak ortaya çıkarabildiklerini söylemek mümkün.
Bu iki olgunun sonucu da kadın yöneticilerin, Sheryl Sandberg'in tavsiye ettiği gibi, daha büyük özgüvenle kendilerini daha çok ve daha etkin ifade etmelerinin de yetkinliklerinin anlaşılmasına katkı sağladığı inancındayım.''
''Son beş yıldır kadın yönetici oranlarında küçük de olsa sürdürülebilir bir şekilde artışlar dikkati çekiyor. Bu artışlar elbette beklenen düzeyde ve yeterli değil. Ancak iş dünyasında kadın yönetici istihdamının küçük de olsa artış trendinde olması gelecek için umut verici. Ergene Danışmanlık
olarak biz de gerçekleştirdiğimiz projelerde, özellikle bağımsız kadın yönetim kurulu üyesi talebinde yüzde 25'ler oranında artış görüyoruz. CFO ve CMO seviyesindeki kadın yönetici atamalarında da yüzde 30'un üzerinde bir artış olduğunu söyleyebiliriz. ''
"Pandemi döneminde elbette önceliğimiz çalışanlarımızın sağlığı oldu. Şirketimizin stok devir hızı, nakit akışı, iş akış süreçlerinde yeni normale paralel revizyonlar yaptık. 2021'de ise ajandamın öncelikleri arasında e-ticaret alanındaki yenilikleri, yeni nesil pazarlama alanlarını takip etmek, keşfetmek ve müşteriye farklı kanallarla ulaşmak var. Yatırım planlarımızın tamamı ise yapay zeka ve dijitalleşme üzerine.
Dünya ve Türkiye'deki gelişmeleri yakından takip edip, hızlı ve yenilikçi aksiyonlar almak konusunda ekibime liderlik ediyorum. Genç iş kadınlarına tavsiyem, dünyayı ve Türkiye'deki gelişmeleri yakından takip etmek, iyi bir network oluşturmak, hedef odaklı olmak, öğrenme sürecini daimi olarak içselleştirmek ve çok çalışmak."
''Gelecek yıllarda geleneksel çalışan faydalarının yanına spor, sağlık, kişisel gelişim gibi yeni nesil faydalar da eklemesi bekleniyor. Şirket olarak 2021'de bu alanda kullanıcı deneyimini ön plana alan sürpriz yatırımlarımız olacak. Bunun yanı sıra Türkiye'nin girişimci ekosistemi ile yakın ilişki içerisindeyiz.
Geçen yıl yatırım yaptığımız 'Hemen Yolda' isimli start up, üyelerimizin siparişlerini yüzde 42 artırmasını sağladı. Benzer girişimleri yakından takip ediyoruz. Ayrıca 2021 'de yapay zeka, analiz ve otomasyon araçlarına da yatırım yapmaya devam edeceğiz"
''İş yapış şekillerimizi değiştirmemiz gereken; kısa ve uzun vadeli projelerimizi aynı anda çalıştırmamız gereken bir yıldı. Mağazaların kapanması ile kısa vadede sektörün yönetmesi gereken konuların içerisinde nakit yönetimi ön plana çıktı. Stok yönetimi ve kiralar başta olmak üzere tüm nakit kalemlerine sıfırdan tasarlanıyormuş gibi odaklandık ve bu çalkantılı dönemde şirketi yönünü doğru tutmayı başardık.
Diğer taraftan değişen müşteri alışkanlıklarına kendimizi adapte ettik. Dijitalleşme konusunda büyük bir yatırım yaptık ve Vakko Live 7/24'ü hayata geçirdik. Gelecek beş yılda yaşayacağımız dönüşümü 2020 içinde gerçekleştirdik. Ankara'da yaklaşık 2 bin metrekare büyüklüğündeki Vakko Kuzu Effect'i açtık. Yeni yatırımımız ile Kuzu Effect AVM'de Vakko, Vakko Wedding ve Vakko Bistrot ile başkentli Vakko dostlarımız ile buluştu.''
''Bence pandemi bizlere, yani kurumlara, profesyonellere öncelikle şunu gösterdi: İş yaşamında en önemli şey, şirketi oluşturan insanların mutluluğu...
Zira mutlu iş yerinde çalışan, kendileri de mutlu olan insanlar hangi şartta olursa olsun işlerine daha iyi asılıyor, uzakta olsalar da birbirleriyle iletişimleri hiç kesilmiyor ve kendi kendilerini motive edecek mutlaka bir şey buluyorlar. Bu nedenle bu dönemde benim yaklaşımım, çalışma arkadaşlarımla mümkün olduğu kadar iletişimde olmak, iş dışında konularla ilgili de dertleşmek ve hisselerimizi paylaşmak oldu.
Sadece genç kadınlar için değil, gençler için de verebileceğim yegâne tavsiye, kendilerini nerede görmek istiyorlarsa oraya varmak için var güçleriyle çalışmaları, kendilerini sürekli geliştirmeleri ve motivasyonlarını düşürecek her türlü olumsuzluğa karşı güçlü olmaları olacaktır."
ÖZLEM BAY YILMAZ
obay@ekonomist.com.tr
7-20 Mart 2021 tarihli sayıdan
Bu yıl GroupM EMEA'nın CEO'luğu ile birlikte 25 şirketi kapsayan WPP Türkiye'nin ülke başkanlığını da yürüten Demet İkiler, büyük bir sıçrama yaparak birinciliğe oturdu. Geçen yılın birincisi Philip Morris/Sabancı Genel Müdürü Filiz Yavuz Diren ise ikinciliğe yerleşti.
Listenin yeni isimlerinden LC Waikiki Mağazacılık Genel Müdürü Berna Akyüz Öğüt üçüncü, İndeks Bilgisayar Genel Müdürü Banu Sürek ise beşinci sırada yer aldı.
Tabloları görmek için görsellere tıklayın.
Kadınlar, cinsiyet eşitliği için son yıllarda büyük bir mücadele veriyor. Ancak iş dünyasında kadınlar hala büyük oranda erkeklerin gerisinde kalıyor. Özellikle Türkiye'de bu konuda tablo çok da parlak değil. Öyle ki AB istatistik Ofisi'nin (Eurostat) 2020 yılının mart ayında açıkladığı araştırmaya göre Türkiye, 34 Avrupa ülkesi içinde kadın yönetici oranında sondan ikinci sırada yer alıyor.
Öte yandan Türkiye'de yöneticilerin sadece yüzde 22si kadın. Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde bu oran, ortalama yüzde 37. Yani AB'de her üç yöneticiden biri kadın.
Yönetim kurullarındaki kadın oranına bakıldığında ise Fransa'da yüzde 45, İtalya'da yüzde 43, İsveç'te yüzde 42 gibi yüksek oranlar görülüyor. Almanya ve İngiltere'nin yüzde 33 oranını yakaladığı kadın yönetim kurulu üyeliği konusunda, Türkiye'nin geldiği nokta ise yüzde 15,9.
FARK YARATAN KATKI
Dolayısıyla Türkiye, kadının işgücüne katılımında da yönetici olarak görev alma oranlarında da olması gereken yerin oldukça gerisinde. Türkiye ekonomisinin gerçek potansiyelini ortaya koyabilmesi için kadın yönetici ve yönetim kurulu üyesi oranlarının hızla Avrupa ortalamalarının üstüne çıkarılması gerekiyor.
2019 yılında ülkemizde kadının işgücüne katılım oranı yüzde 34,5'ti ve bu tabloyla Türkiye, OECD ülkeleri arasında son sırada yer alıyordu. Pandemi süreci, zaten çok düşük olan kadın istihdamının daha da düşmesine neden oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre; Haziran 2020 itibarıyla ülkemizde kadının işgücüne katılım oranı yüzde 32'ye gerilemiş durumda.
Buna karşın son yıllardaTürkiye'de başarılarıyla şirketlerin üst yönetimlerine çıkmış, uluslararası şirketlerde global görevler üstlenmiş hatta en tepe noktalara ulaşmış kadınlar var. Güçlü birer lider olan bu kadınların başarı hikayeleri, onların özelliklerini de ortaya koyuyor.
Üst düzey yönetimde kadınların sayısı arttıkça, şirketlerin başarı grafiklerinin de doğru orantılı olarak yükseldiğini belirten My Executive Kurucu Ortağı Müge Yalçın, "Yapılan araştırmalar, kadın yöneticilerin şirketlerde; finansal performansın da hisse senedi değerlerinin de çalışan ve müşteri memnuniyetinin de yükselmesine fark yaratan ölçülerde katkı sağladıklarını ortaya koyuyor.
Bu sonuçlar, iş dünyasındaki yanlış algının değişmesinde önemli rol oynuyor" diyor. Ekonomist Dergisi olarak biz de iş dünyasında 'kadın' algısının güçlenmesine katkı sağlamak amacıyla, dokuz yıldır 'En Güçlü 50 Kadın CEO' araştırmamızla üst düzey kadın yöneticileri kapağa taşıyoruz.
LİSTENİN İLK ÜÇÜ
Bu yılki 'En Güçlü 50 Kadın CEO' sıralamamıza bakıldığında birincilik koltuğunda GroupM EMEA'nın CEO'luğu ile birlikte 25 şirketi kapsayan WPP Türkiye'nin Ülke Başkanlığı'nı da yürüten Demet İkiler'in yer aldığını görüyoruz. İkiler, 2020 yılında 157,5 milyar TL ciroya ulaşan GroupM EMEA ve 3,2 milyar TL ciroya ulaşan WPP Türkiye olmak üzere toplam 160,7 milyar TL'lik bir ciroyu ve 17 bin 480 kişilik bir büyüklüğü yönetiyor.
Demet İkiler, hem hayat tecrübesi hem de sektörel deneyimi ile kendine has, daha değişim ve dönüşüm odaklı bir yöneticilik tarzı olduğunu söylüyor. İkiler, "İçinde bulunduğum sektör hem tüketici odaklı hem de teknoloji ile beslenen bir sektör olduğu için sürekli bir dönüşüm içerisinde. Dolayısıyla yöneticilik anlayışım da bu doğrultuda fit ediyor diye düşünüyorum" diye konuşuyor.
Listemizin ikincisi ise geçen yılın birincisi olan Philip Morris/Sabancı Genel Müdürü Filiz Yavuz Diren. Geçtiğimiz yıl tahmini rakamlara göre 30 milyar TL ciroya ulaşan şirket, üretimden sahaya, insan kaynağı yönetiminden iş ortaklarına kadar, tedarik zincirinin her alanında değişime 2021 yılında da odaklanmaya devam etmeyi planlıyor.
Diren, 2021 ajandalarında ticari operasyonlarda dijital dönüşüm, kapsayıcılık ve çeşitlilik projelerinin yaygınlaştırılması ve girişimcilik ekosistemini büyütmenin öncelikli olduğunu söylüyor.
'En Güçlü 50 Kadın CEO' araştırmamızın üçüncü sırasında ise listemize bu yıl giriş yapan LC VVaikiki Mağazacılık Genel Müdürü Berna Akyüz Öğüt var. Kasım 2019'dan itibaren bu görevi yürüten Öğüt, 18,5 milyar TL'lik ciroyu yönetiyor.
Genişleme stratejisinin bu yıl da gündemlerinde olacağını söyleyen Öğüt, şöyle devam ediyor: "LC Waikiki mağazalarımızın yanı sıra alt markalarımız olan LCW Dream, LCW Steps ve LCW Home mağazalarımızı açmayı sürdüreceğiz.
Yurtdışında da yeni ülkeleri test etmeye devam edeceğiz. Malezya ve Endonezya'dan sonra Hindistan pazarına hazırlanıyor ayrıca LC Waikiki'yi dördüncü kıtaya taşıyacak Peru ve Ekvador mağazalarımızın açılışı için sabırsızlanıyoruz."
NELER DEĞİŞTİ?
Berna Akyüz Öğüt'ün yanı sıra bu yıl listemize katılan pek çok kadın yönetici var. İndeks Bilgisayar Genel Müdürü Banu Sürek, Metro Türkiye CEO'su Sinem Türüng, Garanti BBVA Filo Genel Müdürü Ayşegül Gülgör, Tepe Servis Genel Müdürü Canan Çakmakcı, Flokser Kimya Genel Müdürü Ekin Tükek, CMC Turkey CEO'su Banu Hızlı, Gelecek Varlık Yönetimi Genel Müdürü Sezin Ünlüdoğan o isimler arasında yer alıyor.
Öte yandan geçtiğimiz yıla göre adını daha üst sıralara taşıyan kadın liderlerin sayısı da oldukça fazla. Adını birinciliğe taşıyan Demet İkiler'in yanı sıra Facebook Ortadoğu, Afrika ve Türkiye Ülke Direktörü Derya Matraş, Sodexo CEO'su Eda Uluca Özcan, Marsh Türkiye Eş CEO'su Yeşim Aksüt, VDF'si Tijen Akdoğan Ünver, Sinpaş GYO Genel Müdürü Seba Gacemer, Mondi Tire Kutsan CEO'su Sevinç Yener Çimecioğlu, Bahçeşehir Koleji Genel Müdürü Özlem Dağ, Teleperformance Türkiye CEO'su Tülay Doğrular gibi isminlerin listemizde yükselişe geçtiği gözleniyor.
Geçen yılki listemizde yer alan Ebru Dorman, Arzu Aslan Kesimer, Işıl Hasdemir, Ülkü Özcan, Didar Sevdil Yıldırım'ın ise iş değişimi nedeniyle bu yılki sıralamamızda yer alamadığı dikkat çekiyor.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ÇALIŞMALARI
COVID 19 nedeniyle zorlu bir yıl geride bırakıldı. 2021'de de aynı etkiler söz konusu. Ancak şirketler yerlerinde durmuyor. 2021 yılına yönelik planlarını hayata geçiriyorlar. Listemizde altıncı sırada yer alan PepsiCo Genel Müdürü Ece Aksel ise bu yıl sürdürülebilir bir gıda sisteminin oluşturulması için çalışmalara devam ederken, dijitalleşme yatırımlarını da hızlandıracaklarını belirtiyor.
Şirketin 2050'ye kadar net-sıfır emisyon hedefine ulaşılması için uzun vadeli bir stratejisi bulunduğunun altını çizen Aksel, "Bizim için sera gazı emisyonlarının azaltılmasında en kritik yatırım alanlarından biri yenilenebilir enerji. Elektrik tüketimimizin; Suadiye fabrikamızda yüzde 45'ini, Tarsus fabrikamızda yüzde 60'ını kendi kurduğumuz biyogaz ve solar enerji tesislerinden elde ediyoruz" diyor.
Manisa fabrikalarında da solar enerji yatırımlarının birinci fazını tamamladıklarını kaydeden Aksel, şöyle konuşuyor: "İlave olarak bu yıl açılacak biyogaz üretim tesisimiz ile bu fabrikamızda da elektriğin yüzde 50'ye yakınını kendi yenilenebilir kaynaklarımızla elde edeceğiz.
2021 yılı başından beri, diğer 12 Avrupa ülkesi gibi operasyonlarımızda yüzde 100 yenilenebilir elektrik kullanımına geçtik." Listemize yedinci sıradan giriş yapan eden Metro Türkiye CEO'su Sinem Türüng ise bu yıl, yerli üreticileri geliştirmeye, tedarikçilerine katkı sağlamaya ve Türk mutfağının değerlerine sahip çıkmaya devam edeceklerine dikkat çekiyor.
Yerel ve coğrafi işaretli ürünleri, kooperatifleri desteklemeyi sürdüreceklerini ifade eden Türüng, 2021'de operasyonlarını dijitalleştirmeye, müşterilerine dijital alışveriş seçenekleri sunmaya ve Horeca'nın da dâhil olduğu sektör oyuncularını dijitalleştirmeye yönelik çalışmalarına odaklanacaklarını vurguluyor.
Sürdürülebilirlik çalışmaları kapsamında ise et ve balık sürdürülebilirlik yatırımlarına ek olarak meyve ve sebzede tarladan sofraya sürdürülebilirliği mümkün kılacak bir proje üzerinde çalıştıklarını kaydediyor.
Türüng, "Daha fazla kadının iş hayatında yer alması da önemli hedeflerimiz arasında yer alıyor.Kadın çalışan sayısını artırmakla kalmayacak aynı zamanda birlikte çalıştığımız iş ortaklarımızı, tedarikçilerimizi ve üreticilerimizi de kadın istihdamını artırmaları için destekleyeceğiz" şeklinde konuşuyor.
PANDEMİDE NE YAPTILAR?
Kadınların en büyük özelliği daha disiplinli olmaları. Bu yönlerini pandemi döneminde daha da ortaya çıkardılar. Bu süreçte yönetici, anne ve eş kimliklerinin hepsi birden devreye girdi. Aynı anda hem ev idaresi hem de iş idaresini birarada yürüttüler. Evde çalışırken ve işte geçen zamanlarını çok doğru kullandılar.
Aynı anda birden çok işe odaklanabiliyorlar. Bu açıdan dengeyi kurabilme becerileri yüksek. İş ve yaşam dengesini iyi yönetiyorlar. Empati özellikleri güçlü. Çalışan psikolojisini anlamaları ve krizleri çözmedeki başarı ile hem işi hem de ekibi bu dönemde iyi yönettiler.
Çalışanlara karşı duyarlı davranmaları sorunların çözümünü kolaylaştırdı. Ayrıca sosyal ve duygusal becerileri ön plana çıktı. Daha hızlı kararlar alabildiler. Çalışanların ihtiyaçlarındaki anlık değişime gösterdikleri uyum da çok hızlı oldu. Bu güçlü kasları sayesinde pandemide kadın yöneticilere olan talebin arttığını söyleyebiliriz. Talebin önümüzdeki yıllarda daha çok artacağını öngörülüyor.
2021 PLANLARI
Şirketler pandeminin yarattığı olumsuz havaya rağmen aksiyon almaktan geri kalmıyor. Bu yılki listemizde dokuzuncu sırada yer alan Beymen Grup CEO'su Elif Çapçı, 2021'de 50'nci yılını kutlayan şirketin yıl boyunca pek çok özel proje ve sürprize imza atmayı planladığını söylüyor.
Bu yıl da lüks moda pazarındaki lider konumlarını koruyarak daha ileriye taşımayı hedeflediklerini belirten Çapçı, "Grup olarak 244 mağaza ile girdiğimiz 2021 yılı boyunca mevcut mağazalarımızda koşulsuz müşteri mutluluğunu önceliklendirmeye devam edeceğiz. Ayrıca Tod's ve Alexander McQueen ile Zorlu Center'da yeni mağaza açılışlarımız olacak. Bunun yanı sıra dijitalleşme ve omnichannel yatırımlar yine en önemli gündemimiz olacak" diyor.
KADINLARA TAVSİYELER
Listemizin dördüncüsü Facebook Afrika, Orta Doğu ve Türkiye Bölge Başkan Yardımcısı Derya Matraş'ın yönetici pozisyonunda olan kadınlara pek çok önerisi var. Kadın liderlerin kendilerine olan inançlarını asla kaybetmemeleri gerektiğini vurgulayan Matraş, şunları ekliyor: "Biz kadınlar hayatımızdaki sınırları, öncelikle kendi koyduğumuz sınırları kaldırarak aşmaya başlamalıyız.
Gençlerimiz kendilerine rol model gördükleri kişileri yakından takip etmeliler. Genç yeteneklere ve kadınlara rol model olma konusunda biz de daha çok caba sarf etmeliyiz. Son olarak, birçok küresel araştırma gösteriyor ki, iş dünyasındaki kadınların daha çok mentora ihtiyacı var.
Ben de dahil olmak üzere fark yaratan kadınlar olarak daha çok genç yeteneğe önlerindeki zorlu yolculukta mentorluk yapmamız ve destek olmamız gerekiyor."
Dokuz yıldır GE'nin genel müdürlük koltuğunda oturan ve listemizde sekizinci sırada konumlanan Canan Özsoy ise şirket içinde aktif rol aldığı kapsayıcılık ve çeşitlilik konseyi ile hem globalde hem Türkiye'de 'women's network/kadınlar ağı' ile çalışanlarının iş gelişimini ve mentorluk programları ile kariyer gelişimlerini destekliyor.
Özsoy, kariyer yolculuklarında başarılı olmaları için genç kadınlara tavsiyelerini ise beş madde ile sıralıyor: "Yaptığın işi tutkuyla sevmek, yaptığı işte ve kariyerinde, evine götürdüğün maddi kazançtan daha fazla değer bulabilmek, sabretmek, sebat etmek, varlık göstermek."
KADIN YÖNETİCİLERDE ÖNE ÇIKAN ÖZELLİKLER
- Son yıllarda kadın yöneticilerinin artık çok daha özgüvenli olduklarını görülüyor. Bunun yanı sıra 'çoklu görev yapma' (multi tasking) özelliğine sahipler ve bu özellikleri sayesinde birkaç işi aynı anda yürütebiliyorlar.
- Stres yönetiminde başarılılar. Empati ve sezgisel davranış yetkinliklerinin erkek yöneticilere göre daha üst seviyede olması, yönetimde avantajlı konumlarını daha da güçlendiriyor.
- Çözüm ve sonuç odaklı bakış açıları var. Karar alma süreçlerinde etkin rol alıyorlar. Üstlendikleri görevleri başardıkça, yeni üst görevler almakta daha cesur davranabiliyorlar. Rol model kadın yöneticilerin sayıları da her geçen yıl hızla artıyor.
MURAT YEŞİLDERE / EGON ZEHNDER KIDEMLİ ORTAĞI ''KADIN YÖNETİCİLERİN SAĞLADIĞI KATKIYA OLAN FARKINDALIK ARTTI''
''Son yıllarda kadın yöneticilerin sağladığı katkıya yönelik farkındalık arttı. Benzer şekilde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği mücadelesinin sağladığı hak ve fırsatların sonucu olarak kadın yöneticilerin yetkinliklerini ve katkılarını daha etkili olarak ortaya çıkarabildiklerini söylemek mümkün.
Bu iki olgunun sonucu da kadın yöneticilerin, Sheryl Sandberg'in tavsiye ettiği gibi, daha büyük özgüvenle kendilerini daha çok ve daha etkin ifade etmelerinin de yetkinliklerinin anlaşılmasına katkı sağladığı inancındayım.''
MURAT ERGENE / ERGENE CONSULTING & HGA GROUP TÜRKİYE BAŞKANI ''BAĞIMSIZ YÖNETİM KURULU ÜYESİ TALEBİNDE ARTIŞ VAR'
''Son beş yıldır kadın yönetici oranlarında küçük de olsa sürdürülebilir bir şekilde artışlar dikkati çekiyor. Bu artışlar elbette beklenen düzeyde ve yeterli değil. Ancak iş dünyasında kadın yönetici istihdamının küçük de olsa artış trendinde olması gelecek için umut verici. Ergene Danışmanlık
olarak biz de gerçekleştirdiğimiz projelerde, özellikle bağımsız kadın yönetim kurulu üyesi talebinde yüzde 25'ler oranında artış görüyoruz. CFO ve CMO seviyesindeki kadın yönetici atamalarında da yüzde 30'un üzerinde bir artış olduğunu söyleyebiliriz. ''
ZEYNEP SELGUR / SPORTIVE A.Ş. CEO "YATIRIM PLANIMIZ YAPAY ZEKÂ ÜZERİNE"
"Pandemi döneminde elbette önceliğimiz çalışanlarımızın sağlığı oldu. Şirketimizin stok devir hızı, nakit akışı, iş akış süreçlerinde yeni normale paralel revizyonlar yaptık. 2021'de ise ajandamın öncelikleri arasında e-ticaret alanındaki yenilikleri, yeni nesil pazarlama alanlarını takip etmek, keşfetmek ve müşteriye farklı kanallarla ulaşmak var. Yatırım planlarımızın tamamı ise yapay zeka ve dijitalleşme üzerine.
Dünya ve Türkiye'deki gelişmeleri yakından takip edip, hızlı ve yenilikçi aksiyonlar almak konusunda ekibime liderlik ediyorum. Genç iş kadınlarına tavsiyem, dünyayı ve Türkiye'deki gelişmeleri yakından takip etmek, iyi bir network oluşturmak, hedef odaklı olmak, öğrenme sürecini daimi olarak içselleştirmek ve çok çalışmak."
EDA ULUCA ÖZCAN / SODEXO AVANTAJ VE ÖDÜLLENDİRME HİZMETLERİ İCRA KURULU BAŞKANI ''START UP'LARI YAKINDAN TAKİP EDİYORUZ''
''Gelecek yıllarda geleneksel çalışan faydalarının yanına spor, sağlık, kişisel gelişim gibi yeni nesil faydalar da eklemesi bekleniyor. Şirket olarak 2021'de bu alanda kullanıcı deneyimini ön plana alan sürpriz yatırımlarımız olacak. Bunun yanı sıra Türkiye'nin girişimci ekosistemi ile yakın ilişki içerisindeyiz.
Geçen yıl yatırım yaptığımız 'Hemen Yolda' isimli start up, üyelerimizin siparişlerini yüzde 42 artırmasını sağladı. Benzer girişimleri yakından takip ediyoruz. Ayrıca 2021 'de yapay zeka, analiz ve otomasyon araçlarına da yatırım yapmaya devam edeceğiz"
JAKLİN GÜNER / VAKKO CEO'SU "BEŞ YILLIK DÖNÜŞÜMÜ BİR YILDA YAPTIK"
''İş yapış şekillerimizi değiştirmemiz gereken; kısa ve uzun vadeli projelerimizi aynı anda çalıştırmamız gereken bir yıldı. Mağazaların kapanması ile kısa vadede sektörün yönetmesi gereken konuların içerisinde nakit yönetimi ön plana çıktı. Stok yönetimi ve kiralar başta olmak üzere tüm nakit kalemlerine sıfırdan tasarlanıyormuş gibi odaklandık ve bu çalkantılı dönemde şirketi yönünü doğru tutmayı başardık.
Diğer taraftan değişen müşteri alışkanlıklarına kendimizi adapte ettik. Dijitalleşme konusunda büyük bir yatırım yaptık ve Vakko Live 7/24'ü hayata geçirdik. Gelecek beş yılda yaşayacağımız dönüşümü 2020 içinde gerçekleştirdik. Ankara'da yaklaşık 2 bin metrekare büyüklüğündeki Vakko Kuzu Effect'i açtık. Yeni yatırımımız ile Kuzu Effect AVM'de Vakko, Vakko Wedding ve Vakko Bistrot ile başkentli Vakko dostlarımız ile buluştu.''
TİJEN AKDOĞAN ÜNVER / VDF CEO'SU "EN ÖNEMLİSİ ÇALIŞAN MUTLULUĞU"
''Bence pandemi bizlere, yani kurumlara, profesyonellere öncelikle şunu gösterdi: İş yaşamında en önemli şey, şirketi oluşturan insanların mutluluğu...
Zira mutlu iş yerinde çalışan, kendileri de mutlu olan insanlar hangi şartta olursa olsun işlerine daha iyi asılıyor, uzakta olsalar da birbirleriyle iletişimleri hiç kesilmiyor ve kendi kendilerini motive edecek mutlaka bir şey buluyorlar. Bu nedenle bu dönemde benim yaklaşımım, çalışma arkadaşlarımla mümkün olduğu kadar iletişimde olmak, iş dışında konularla ilgili de dertleşmek ve hisselerimizi paylaşmak oldu.
Sadece genç kadınlar için değil, gençler için de verebileceğim yegâne tavsiye, kendilerini nerede görmek istiyorlarsa oraya varmak için var güçleriyle çalışmaları, kendilerini sürekli geliştirmeleri ve motivasyonlarını düşürecek her türlü olumsuzluğa karşı güçlü olmaları olacaktır."
