Kendi kendine yeterlilik ve sürdürülebilirlik önem kazanıyor. Bu anlamda karma bir model kullandıklarım belirten Yıldız Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ülker, “Ülkemizi üretim ve AR-GE üssümüz olarak konumlandırıyoruz. Daima Türkiye’yi merkez alıyoruz” diyor.
ÖZLEM BAY YILMAZ
obay@ekonomist.com.tr
Son 30 yılda gıda sektöründe önemli kırılma noktaları yaşandı. Bunlardan biri, ticaretin konsolide olması ve toptancının dağıtım zincirleri aracılığıyla tüketiciye direkt ulaşması, yani B2C pazarının gelişmesi oldu. Bu değişimle birlikte ürün zincirleri ve pazara erişim süreleri kısaldı. Şirketler, bilgi teknolojilerindeki gelişmeler sayesinde üretimi artık daha iyi ve daha verimli planlayabilir hale geldi.
Üretimde basit otomasyon sistemleriyle başlayan değişim, bugün ‘dijital fabrika’ denilen noktalara ulaştı. Perakende sektöründeki değişime dikkat çeken Yıldız Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ülker, “Bugün internet teknolojileri sayesinde odak noktamız tüm dünya. Çok uzak coğrafyalara kadar açılabiliyoruz” diyor.
Ali Ülker, gıda ve perakende sektöründeki öngörülerinden şirket hedeflerine kadar birçok konu hakkındaki sorularımızı yanıtladı.
Son yıllarda global ekonomideki gelişmeleri değerlendirir misiniz?
Globalleşme ve dijitalleşme, dünyayı neredeyse tek ve bütüncül bir sistem haline getirdi. Fakat bugün geldiğimiz noktada, ekonomik anlamda bazı riskler ön plana çıkıyor. Çünkü global ekonomiler, yerel yapılar üzerinde rekabet baskısı oluşturuyor.
Dünyanın çok büyük bir network haline gelmesi, hammadde ve yarı mamulde dışa bağımlılık gibi nedenlerle özellikle bazı coğrafyalar pandemiden çok olumsuz etkilendi. Dolayısıyla artık lokal ekonomileri, hatta şehir bazında yerel üreticileri desteklemeye yönelik bir yapı oluşuyor.
Kendi kendine yeterlilik ve sürdürülebilirlik giderek daha fazla önem kazanıyor. Yıldız Holding olarak biz de bu anlamda karma bir model kullanıyoruz. Ülkemizi üretim ve AR-GE üssümüz olarak konumlandırıyoruz. Daima Türkiye’yi merkez alıyor, beraberinde yurtdışındaki üretim ve dağıtım ağlarımıza da büyük önem veriyoruz.
Hem ülkemizde hem de yurtdışında yerel üreticilerle iş birliği yapıyoruz. Bu karma ve güçlü yapı sayesinde, 2020’nin pandemi kaynaklı olumsuz koşullarında bile üretim ve dağıtım zincirimizi koruyarak iş sürekliliği sağlamayı başardık.
Salgının gıda sektörüne etkileri konusunda değerlendirmede bulunur musunuz?
Gıda çok temel bir ihtiyaç olduğu için bu dönemde paketli ürün imal eden ve satan işletmeler nispeten daha avantajlı konumdaydı.
Hatta Yıldız Holding olarak yıllardır vurguladığımız bir noktanın önemi bir kez daha kanıtlandı diyebilirim: Gıda söz konusu olduğunda, hijyenik ve paketli ürünleri tercih etmek gerekir. Merdiven altı üretimin insan sağlığı için ne kadar tehlikeli sonuçlar doğurabileceği, pandemi döneminde
daha da iyi anlaşıldı. Öte yandan, restoran, kafe gibi kapalı mekanlarda uzun süre oturmanın mümkün olmaması, atıştırmalık sektörü açısından avantaj doğurdu. Ev dışı tüketim alanında sıkıntılı zamanların yaşanmasına karşın, hane içi gıda tüketiminde kayda değer bir artış yaşandı. Özellikle dondurulmuş ürünlere talep arttı.
Gıda sektöründe önümüzdeki dönemde büyümenin ana unsurları neler olacak?
Gelecekteki büyüme alanları ağırlıklı olarak ‘yeni normal’ dediğimiz süreçle yakından ilişkili olacak. ‘Yeni normal’le birlikte şu anda zor günler yaşayan ev dışı tüketim sektörü biraz toparlanabilir.
Öte yandan, güçlü bir bağışıklık sisteminde beslenmenin ne kadar önemli rol oynadığı da bu dönemde bir kez daha ortaya çıktı. En büyük fırsat noktalarından birinin de sağlıklı yiyecek ve atıştırmalıklar olacağını düşünüyorum. Ayrıca glütensiz, laktozsuz, gıda intoleransı durumlarında tüketile-bilecek ürünler de önemli bir pazar oluşturuyor.
Yıldız Holding olarak 2021 ajandanızda neler yer alıyor?
Yıldız Holding’in stratejisi, Türkiye’yi merkeze alan, beraberinde de tüm dünyaya hitap edebilen global bir yapıda faaliyet göstermek. Farklı coğrafyalarda farklı hedeflerle bu süreci devam ettiriyoruz. Ana odak noktalarımızdan biri dijital dönüşüm.
Dijitalleşmeyi bir adım ileriye taşımayı, çalışma biçimlerimizi yeniden yapılandırmayı hedefliyoruz. Öte yandan özellikle online perakende işine ağırlık vermeyi planlıyoruz. Online platformlarla ticaretimizi ve iş birliğimizi artırmaya yönelik çalışmalar yapıyoruz.
Ne gibi çalışmalar bunlar?
Bu konuda inovatif bir çalışmaya imza atarak, sadece e-ticaret platformlarına hizmet götüren satış örgütümüz e-Star’ı kurduk. Öte yandan genç yönetim kurulu üyemiz Yahya Ülker’in kurduğu Yıldız Ventures şirketinde doğan istegelsin de Türkiye’nin ilk online süpermarketi olarak önemli başarılara imza atıyor.
Yine ŞOK Marketler’de Cepte ŞOK uygulamasıyla siparişleri online ortamda alarak hanelere doğrudan teslim etmeye başladık.
Kısacası e-ticaret bizim için çok verimli ve yeniliğe açık bir alan. Bu konuya odaklanmaya devam edeceğiz. Önemsediğimiz bir konu da iş gücümüzün yapısındaki değişime göre pozisyon alabilmek.
Uzaktan çalışma sistemleri başta olmak üzere çalışma ve performans süreçlerimizi yeni nesil çalışanlarımızın beklentilerini de dikkate alarak değiştirmeyi hedefliyoruz. Son olarak da tüketiciyi iyi dinlemek önemli bir gündem maddemiz. Bu noktada da teknolojinin yardımıyla çalışmalarımızı sürdüreceğiz.
Global marka olma yönünde adımlarınız önümüzdeki yıllarda da devam edecek mi?
Yıldız Holding olarak kendimizi Türkiye merkezli global bir şirket olarak görüyoruz. Ülkemizde geliştirip ürettiğimiz ürünleri bugün dünyanın dört bir yanına ihraç ediyoruz. Atıştırmalık alanında istikrarlı büyümemizi hız kesmeden sürdürmek istiyoruz. Üretimimizi daha da artırırken ihracat kanallarımızı da geliştireceğiz. GODIVA’nın özellikle organize perakende kanalında dünyada daha çok tüketiciyle buluşmasını sağlayacağız.
Yine Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Asya’daki pazar payımızı büyütmeyi hedefliyoruz. Değişen tüketici trendleri ve pazar dinamikleriyle oluşan yeni fırsatları ve iş modellerini de yakından takip ediyoruz.
Geçen yılki cironuz neydi, bu yıl hedef cironuz nedir? Tüm dünya gibi ülkemiz için de 2020 zorlu bir yıl oldu ancak hedeflerimizde herhangi bir değişikliğe gitmedik. Henüz yıl sonu kesin mali tablolarımız çıkmamış olmakla birlikte 2020’yi yaklaşık 75 milyar TL ciro ile kapatmayı öngörüyoruz. Bu da geçen yıla göre yaklaşık yüzde 20 büyümeye tekabül ediyor. 2021 yılında da bu başarılı performansımızı devam ettirmeyi hedefliyoruz.
‘’SALGINDA YATIRIMLARI SÜRDÜRDÜK’’
“Henüz pandemi öncesinde 2020’yi ‘İnsana Yatırım Yılı’ ilan etmiştik. Hatta her yıl şirketimizdeki en değerli projeleri ödüllendirdiğimiz ‘Senenin Yıldızları’ yarışmasında ‘Yönetim Kurulu Başkanı Özel Ödülü’nü insana yatırım odaklı projelerden birine vereceğiz. Fiziksel yatırımlarımızı da pandemiye rağmen hız kesmeden sürdürdük. Son beş yılda Türkiye’de toplam 3,8 milyar TL yatırım yaptık.
2020 yılı için belirlediğimiz 800 milyon TL yatırım hedefimize bağlı kaldık. Yurtdışı yatırımlarla birlikte bu yılın toplam yatırım tutarı 1,1 milyar TL’yi aştı. Ayrıca olağanüstü koşullara rağmen, elde ettiğimiz yurtdışı gelirlerle, 2018’den bu yana tüm alacaklı bankalara toplam 2,6 milyar dolar ödeme yaparak yükümlülüklerimizi eksiksiz ve geri ödeme takviminden önce yerine getirdik.”
