Frigya'nın politik ve kültürel merkezi olan Gordion ve çevresi çok değerli bir arkeolojik alan. Kültür Bakanlığı kaynaklarına göre Gordion MÖ 1. binyılın başlarında, özellikle en ünlü kralı Midas'ın hükümdarlığı sırasında, Küçük Asya'nın çoğunu kontrol eden Frigya Krallığı’nın en iyi belgelenmiş yerleşim yeridir. Frig Kraliyetine ait bir dizi zengin mezarıyla (Tümülüs) Gordion, Antik Frig Uygarlığı için en önemli arkeolojik alanlardan biri. Şimdi bölgede önemli bir keşif yapıldı.
Gordion Antik Kenti’nde kazılan 47'nci tümülüs olan T26 tümülüsünde, 3,1 metreye 2,8 metre boyutlarında, ahşap konstrüksiyonlu bir mezar odası gün yüzüne çıkarıldı. Mezor odasındaki kişinin, Gordios ve Midas ile ilişkili kraliyet ailesinden birisi olabileceğini tahmin ediliyor.
Kültür ve Turizm Bakanı Nuri Ersoy 6 Haziran'da şu bilgileri paylaştı:
- Gordion’un arkeoloji tarihine girişi 131 yıl önce Berlin-Bağdat tren yolu inşaatıyla gerçekleşti. Günümüze kadar geçen 100 yılı aşkın sürede tam 46 tümülüste kazılar yapıldı. Anıtsal Frig mimarisi, MÖ 800’e tarihlenen geniş tahribat tabakası ve Frig kraliyet ailesi ile aristokratlarına ait zengin mezarlarıyla Frig uygarlığının kimlik vesikası olan bir antik kent karşımızda duruyor.
- Antik kentte kazılan 47’nci tümülüs olan T26 tümülüsünde 3,1 metreye 2,8 metre boyutlarında, ahşap konstrüksiyonlu bir mezar odası gün yüzüne çıkarıldı. Toplam 88 metal eser bulunmuş; mezar içindeki iri kazanlar ve diğer buluntuların yanı sıra güney ve kuzey duvarlarında demir çivilerle asılmış şekilde bulunan bronz kaplar, neredeyse tamamen sağlam olarak ele geçirilmiştir.
- Bu buluntular Midas Tümülüsü'ndeki eserlerden sonra en yoğun grup. Söz konusu bu eserlerden yola çıkarak mezar odasındaki kişinin, Gordios ve Midas ile ilişkili kraliyet ailesinden birisi olabileceğini tahmin ediyoruz.
NADİR BİR ESER
Gordion Antik Kenti Koordinatör Kazı Başkanı Prof. Dr. Yücel Şenyurt da AA'ya yaptığı açıklamada 47'nci tümülüsten çıkarılan eserlere ilişkin, "2 bin 700 yıl öncesine bir bronz testiyi keten örtüyle mezara bırakmışlar ve biz bunu sağlam bulduk. Nadir bir eser bu" diyor. Şenyurt şu bilgileri paylaşıyor:
-Ahşap konstrüksiyonlu mezar odası, zamanla üzerindeki taş ve toprak baskısıyla çökmüş. Buna rağmen 100'den fazla eseri, bunlardan bronz ve demirden oluşan 88 tanesi müzeliktir, yerinde sağlam bulduk. 47 tanesi restore edildi ve edilmeye devam ediliyor. İçlerinde büyük kazanlar var. Üç saç ayaklı çömlekler var. Demirden yapılmış tütsülükler var.
-En çarpıcı buluntulardan biri ise bronz bir çömlek üzerde tekstil kalıntısını tespit ettik. 2 bin 700 yıl öncesine bir bronz testiyi keten örtüyle mezara bırakmışlar ve biz bunu sağlam bulduk. Nadir bir eser bu. Bu organik ürün yani keten sayesinde, bronz korozyonunun koruyucu etkisi sayesinde günümüze ulaşmış. Bu ölçekte ve sağlamlıkta bir tekstil buluntusuna çok nadir rastlıyoruz. Bugün Anadolu kadınları yoğurdu bu şekilde mayalar."
-Kremasyon yani ölünün yakılarak gömülmesi geleneğinde 47'nci tümülüs en eskisi oluyor. Bu durum, Friglerin ölü gömme adetlerini gösterdiği gibi, milattan önce 750'lere kadar kremasyonun yapıldığı gösteriyor. Mezarda hem küllere hem de bu kişiye ait zengin eşyalara ulaştık. Bu da bize burada gömülü kişinin sıradan biri olmadığını açıkça gösteriyor. Bir yanda yakılarak diğer yanda toprak altına doğrudan gömülen ölüler var.
KRAL MİDAS'IN AİLESİNE AİT OLABİLİR
Gordion Antik Kenti Kazı Başkanı Charles Brian Rose ise "47'nci tümülüsteki kazı, harika bir keşif oldu. Milattan önce 8. yüzyılın ortalarından kalma bronz kaplarımız var. Midas'ın babası için inşa ettiği tümülüsle hemen hemen aynı zamana ait. Bu tümülüs yakınlarda olduğu için Midas'ın ailesinden birine ait olması mümkün. Gerçekten ilginç olan şey, bunun bir yakma gömüsü olması. Bu çok önemli bir kişinin gömüsü olabilir, bu sayede 8. yüzyıl Gordion'u hakkında çok şey öğreniyoruz. O dönemde insanların ölülerin bedenlerini mezar odasına koymayı seviyorlar ve onu yakmıyorlar. Bu örnek ise 8. yüzyıla ait tek örnek. Ancak bedenin kalıntılarını çevreleyen kap türlerine bakarsanız Midas Höyüğü'nde bulduklarınızla aşağı yukarı aynıdırlar" diyor.
Gordion Kral Midas Tümülüsü dünyanın üçüncü en büyük tümülüsü ve içindeki mezar odası, dünyanın ayakta kalmayı başaran en eski ahşap yapısı olarak biliniyor. (Fotoğraf: Kültür ve Turizm Bakanlığı)
