Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Afet Yönetimi ve Deprem Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Azad Sağlam Selçuk'un öncülüğündeki akademisyenler, kazı çalışmalarıyla 23 Ekim ve 9 Kasım 2011 depremlerinden etkilenen Van'ın Erciş ilçesinde deprem üretme potansiyeli olan fayda araştırma yapıyor.
Van YYÜ, Maden Tetkik ve Arama, AFAD ve Belediyeler Birliği işbirliğinde hazırlanan ve TÜBİTAK'tan 8,5 milyon lira destek almaya hak kazanan "Türkiye Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi: Yüksekova-Şemdinli Fay Zonu, Başkale, Erciş ve Tutak Fayı Projesi" kapsamında geçen yıl başlatılan çalışmalar sürüyor. Yıl sonunda tamamlanması planlanan çalışmada, Van'daki Başkale ve Erciş fay zonunun yanı sıra Hakkari'deki Yüksekova ve Şemdinli, Ağrı'daki Tutak faylarının karakteristik özelliklerinin ve deprem tekrarlanma aralıklarının belirlenmesi amaçlanıyor.
1 Başkale ilçesindeki kazı çalışmaları tamamlandı
Prof. Dr. Azad Sağlam Selçuk, AA muhabirine, proje kapsamında Hakkari'deki Yüksekova ve Şemdinli fay hattı ile Türkiye-İran sınırında deprem üretme potansiyeli olan Başkale ilçesindeki fay hattı üzerinde kazı çalışmalarını tamamladıklarını söyledi.
2 "Açtığımız 4 hendekte 3 olay seviyesi belirledik"
Erciş'te 1646'da depreme neden olan fay hattı üzerinde çalışma yürüttüklerini belirten Selçuk, açılan 4 hendekte 3 olay seviyesi belirlediklerini söyledi.
3 3 yıkıcı deprem üretti
Selçuk, "Erciş fayı, bölgemizde yüzey kırığı oluşturan 3 yıkıcı deprem üretmiş. Çalışmamızın sonucunda bölge içinde en son 7 ve üzeri yüzey kırığı oluşturan depremlerin ne zaman meydana geldiğini, deprem tekrarlanma aralıklarını yani kaç yılda bir büyük depremlerin meydana geldiğini belirlemiş olacağız" dedi.
4 "İlçenin neredeyse yüzde 70'i yıkıma uğradı"
Selçuk şu bilgileri verdi:
Çalışmaların temel amacının bölgedeki diri fayların deprem üretme potansiyellerini ortaya çıkarmak olduğunu vurgulayan Selçuk, "İlçenin neredeyse yüzde 70'i yıkıma uğradı. Bu yüzden çalışmamızın büyük öneme sahip olduğunu düşünüyoruz. Erciş fayının izini takip ediyoruz. O izlerin en son kestiği yerlerden örnekler alıyoruz. Bu örnekleri TÜBİTAK'ta gönderiyoruz. Karbon 14 yaşlandırmaları yapılıyor."
5 "Deprem olursa Van'ın merkezi ve çevre ilçeler de etkilenecek"
"Van-Erciş arasındaki kuş uçuşu mesafe yaklaşık 70 kilometre. Merkez üssü Tuşba ilçesine bağlı Tabanlı Mahallesi olan 23 Ekim 2011'deki depremde kent merkezinden çok Erciş yıkıma uğradı. Aynı durum burada da geçerli. Erciş fayı üzerinde yüzey kırığı oluşturacak bir deprem yaşanırsa Van'ın merkezi ve çevre ilçeler de etkilenecek."
6 Amaç bölgedeki diri fayların potansiyellerini tespit etmek
Selçuk, çalışmaların temel amacının bölgedeki diri fayların deprem üretme potansiyellerini ortaya çıkarmak olduğunu vurguladı.
8 İlçenin yüzde 70'i yıkıma uğradı
İlçenin neredeyse yüzde 70'inin yıkıma uğradığını söyleyen Selçuk, "Bu yüzden çalışmamızın büyük öneme sahip olduğunu düşünüyoruz" dedi.
9 İzlerin en son kesildiği yerlerden örnekler alınıyor
Erciş fayının izi yakından takip ediliyor. O izlerin en son kestiği yerlerden örnekler alınıyor. Bu örnekleri TÜBİTAK'ta gönderiliyor. Karbon 14 yaşlandırmaları yapılıyor.
10 14 yıl önceki depremleri hatırlattı
Van YYÜ Rektörü Prof. Dr. Hamdullah Şevli ise kentte 14 yıl önce meydana gelen ve büyük yıkıma yol açan 7,2 ve 5,6 büyüklüğündeki depremlerde 644 kişinin hayatını kaybettiğini anımsattı.
11 "Türkiye bir deprem ülkesi"
Depremlerde çok büyük hasarın meydana geldiğini anlatan Şevli, "Türkiye'nin bir deprem ülkesi olduğunu bilmemiz lazım." dedi.
12 Deprem üretme potansiyeli olan fay hattında araştırma yapılıyor
Şevli, "Özellikle Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023'teki depremlerden sonra bölgedeki diri faylarla ilgili önemli bir çalışma başlatıldı. Depremin 23 Ekim 2011'de büyük yıkıma ve can kaybına neden olduğu Erciş ilçemizde, akademisyenlerimiz şu an kazı çalışmalarıyla deprem üretme potansiyeli olan fay hattında araştırma yapıyor." açıklamasını yaptı.
13 Çukurlar kazılıyor
Fayın geçtiği güzergahta iş makinelerinin yardımıyla çukurlar kazılarak veri toplanıyor.
14 Depremlere daha dayanıklı yapılar için...
Çalışmaların depremlere daha dayanıklı yapıların inşasına katkı sağlayacağı düşünülüyor.
