Finansal teknolojiler olarak adlandırılan fintech, dünyada son yılların en çok gelişen yeni pazarlarından biri. Yatırımcılar ve fonlar fintech şirketlerine yatırım yaparken, bu alandaki girişimlerin sayısı giderek artıyor.
GÖZDE YENİOVA
gyeniova@ekonomist.com.tr
Finansal işlemleri teknolojiyle birleştirerek bir devrim yaratan fintech, önümüzdeki dönemde de yeni fırsatlar yaratacak. Türkiye’de fintech pazarının bu yıl 20 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor. Özellikle ödeme sistemleri, para tahsilatı, para transferi ve e-fatura & e-devlet gibi segmentlerde fırsatlar öne çıkıyor.
Görsellere tıklayın.
Teknoloji dünyasında yaşanan büyük gelişim, tüm sektörleri etkileyip dönüştürdüğü gibi farklı yeni alanlar da açıyor. Bunun en güncel örneği fintech oldu. Finansal teknolojiler olarak tanımlanan fintech pazarı, online ve mobil alanda geliştirilen finansal işlemler ile iki sektörü birleştiren bir devrim yarattı. Bu alandaki girişimler tüm dünyada giderek artarken, fonlar, yatırımcılar ve bankaların gözleri de onlara çevrilmiş durumda.
Fintech işlem hacminin bu yıl İngiltere’de 229 milyar dolara, Almanya’da ise 118 milyar dolara çıkacağı öngörülüyor. Dünya genelinde 24 milyar dolardan fazla fintech yatırımı yapıldı. Global ölçekte 2017 yılına kadar mobil ödeme sistemlerine yapılacak yatırımın 823 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor.
20 MİLYAR DOLARI BULACAK
Veri analizi şirketi Statista’ya göre, 2016 sonu itibarıyla Türkiye’de fintech pazarının 20 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor. Türkiye’de fintech alanı her yıl yüzde 20 büyüme gerçekleştiriyor. Özellikle ödeme sistemleri, para tahsilatı, para transferi ve e-fatura & e-devlet gibi segmentlerde çözümler öne çıkıyor. 20122016 arası Türkiye’de melek yatırımcılar ve girişim sermayeleri fintech girişimlerine 20 milyon dolar yatırım yaptı. Türkiye’de fintech yatırımlarının sayısı şu anda 200’ün üzerinde. Son beş yılda bu alandaki yatırımların miktarı da sekiz kat büyüdü.
Avrupa’da en çok kredi kartı kullanım oranına sahip olan Türkiye’de kredi kartı sayısı artmaya devam ediyor. Buna rağmen Türkiye’de harcamaların yüzde 57’si hala nakit ile gerçekleşiyor. Yaklaşık 3 milyon kişi mobil ödeme sistemlerinin potansiyel müşterisi olarak görülüyor. Dolayısıyla önümüzdeki dönemde özellikle öne çıkan fintech alanlarında önemli oranlarda büyüme elde edileceği öngörülüyor.
PAZARI GENİŞLETECEK
Kullanıcılar için büyük kolaylık sağlayan mobil ödeme ve tahsilat sistemleri özellikle finans sektörünü de etkilemeye başladı. Bankalar ya kendi bünyelerinde benzer uygulamalar geliştiriyorlar ya da halihazırda hizmet veren şirketleri bünyelerine katma yoluna gidiyorlar. Mobil tahsilat uygulamaları ile KOBİ ve bireysel girişimcilerin hem yurtiçi hem de yurtdışı pazarlara daha kolay açılmalarının ve gelir artışı elde etmelerinin sağlanması bekleniyor.
Günümüzde yüzde 65’i bulan mobil bankacılık kullanımı buradaki gelişimi gösteriyor. Elektronik para ve ödeme kuruluşlarının da ekosisteme dahil olmasıyla birlikte bu oran ve sürecin hızlanması bekleniyor. Ayrıca Türkiye’de 25 milyon civarında bankacılık hizmeti almayan ya da alamayan kitle bulunuyor. Şirketler özellikle sunulacak finansal hizmetler ile bu kitleye erişmeyi hedefliyor. Türkiye’de ödeme ve elektronik para kuruluşları geçen yıl 11,3 milyon müşteriye hizmet ederek 16 milyar TL işlem gerçekleştirdi.
LİSANSLA DÜZENLEME GELDİ
Türkiye pazarında fintech alanının geçen yıl haziran ayında yürürlüğe giren yasa ile mevzuata bağlanması ve kuruluşların faaliyet göstermek için BDDK’dan lisans alması da sektörü değiştiren bir unsur oldu. Şimdiye kadar 20 şirket lisans aldı ve 25 şirket de lisans almayı bekliyor. Lisanslarla birlikte oyunun kurallarının standart hale gelmesi pazarı da düzenleyecek.
Pazarın büyük yabancı oyuncularından PayPal, geçen hafta yaptığı açıklamada 6 Haziran 2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Türkiye’deki faaliyetlerini durduracağını bildirdi. Çünkü şirket gerekli lisansı alamadı. Bunun nedeni olarak ise BDDK’dan açıklama geldi. Sunucu sistemlerini Türkiye’ye taşımadığı için lisansı alamadığı söylendi. PayPal gelecekte Türkiye’deki müşterilerine yeniden hizmet verebilmek için gerekli izinlerin alınması yönündeki çalışmalarının devam edeceğini de belirtti.
Bu durum, lisans sonrası pazardaki değişimi ve yatırımların burada artırılması yönündeki çalışmaları da gösteriyor. Şirketler şimdi farklılaşma stratejilerini ve katma değerli hizmetlerini ön plana çıkaracak. Şirketler aldıkları lisanslarla hem de yurtiçinde hem yurtdışında yeni ürün ve hizmetler sunmaya başlayacak. Bu da beraberinde yeni ödeme sistemlerini getirecek.
YENİ ÖDEMELER GELECEK
Dünyadaki trendler incelediğinde, kullanıcıların güvenlik ile ilgili soru işaretlerine token (kullanıcılarının tüm ödemelerini aynı cihazdan yapması ve tüm hesaplarını aynı anda kontrol edebilmesi için tasarlanmış giyilebilir bir ödeme), biyometrik doğrulama gibi çözümler, üye işyerlerindeki yaygınlık için NFC (temassız ödeme) ve HCE (bulut tabanlı temassız ödeme) gibi daha standart çözümler ve yine kullanıcı tarafında kullanım kolaylığı sağlayan çoklu entegrasyon altyapılı cüzdanlar yoğunlukla tercih ediliyor ve bu çözümlerde geliştirmeler yapılıyor.
Yine mobil cüzdanların yükselişte olduğu görülüyor. Bunun yanı sıra nesnelerin interneti (iOT), giyilebilir teknolojiler ve sanal gerçeklik (VR) uygulamalarının ödeme sistemlerini de içeren uygulamalarını görmeye başladık. Bu gelişmelerin ödeme sistemleri dünyasında yansımaları artacak. Apple Pay’ın piyasaya çıkışından sonra Android Pay’in de hayatımıza girmesiyle de, ödeme sistemlerinde yeni teknolojilere doğru bir yakınsama olması bekleniyor.
TEKNOLOJİ İHRACI MÜMKÜN
Önümüzdeki dönemde daha fazla ‘finansallaşan’ telekom operatörleri ve bilgi teknolojileri şirketleri ile daha fazla ‘dijitalleşen’ bankaların hem işbirliklerini hem de rekabetini göreceğiz. Bunun sonucunda her iki sektör de değişecek. Bu gibi değişimler Türkiye’de yeni iş kolları, fırsatlar ve istihdam alanları yaratacak.
Global oyuncuların pazara ilgisi oldukça fazla ve Türkiye’ye bu alanda yatırım yapıyorlar. Türkiye’deki girişimlerden de online ve mobil çözüm sunan şirketler, yurtiçindeki büyümelerinin yanı sıra yurtdışı operasyonları için de plan yapıyor. Hatta içlerinde şimdiden yurtdışına teknoloji ihraç eden şirketler bulunuyor. Bölge ülkelerden başlayarak yurtdışında faaliyet gösteren birçok fintech şirketini yakında göreceğiz.
