Son 10 yıllık süreçte kamu ihalelerinin önde gelen şirketleri arasında yer alan gruplardan satış haberleri geliyor. Limak, kısa bir süre önce Uluğ Enerji ve İGA’da hisse devri yaparken, MAPA da İGA’daki hissesini Kalyon’a sattı. Hisse devirleri sonrasında yeni ortaklıklar olup olmayacağı merak konusu.
17 – 30 Nisan 2022 tarihli sayıdan
SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
Son yıllarda çok konuşulan mega projelere imza atan ve enerjiden altyapıya kadar birçok sektörde en fazla kamu ihalesini alarak dikkatleri çeken şirketler, şimdilerde yaptıkları satışlarla gündemde yerini almaya başladı.
Daha önce enerjide ayrılık kararı alan Cengiz, Kolin, Limak şimdilerde ise İstanbul Havalimanı’nda ayrılık kararı aldı. En son Çanakkale Köprüsü’nün yapımını tamamlayan Limak, Özelleştirme İdaresi’nden 2013 yılında aldığı Uludağ EDAŞ’daki hisselerini de kısa bir süre önce elden çıkardı.
Son el değiştirmenin ardından ortaklıkta bir diğer önemli adres Kuzey Marmara Otoyolu’nda da ayrılık mı var sorusunu akıllara getirdi.
Artvin’deki Yusufeli Barajı, Kuzey Marmara Otoyolu, Ankara Garı, Ankara-Sivas YHT Hattı gibi projelerde de ortak olan şirketlerin ortaklığının buralarda nasıl ilerleyeceği ise merak ediliyor. Konuyla ilgili Limak ve Cengiz tarafına sorumuzu ilettik. ‘Satış sırasında otoyol mu var?’ sorumuzu değerlendiren iki gruptan şimdilik böyle bir gündemleri olmadığı bilgisi paylaşıldı.
YENİ YATIRIM İÇİN SATILDI
YENİ YATIRIM İÇİN SATILDI2013 yılında Cengiz, Kolin ve Limak enerji dağıtımda önemli bölgelerin sahibi olurken, bu ortaklık hatırlanacağı gibi 2016 yılında bozuldu. Enerji dağıtımında işinde Boğaziçi, Akdeniz, Çamlıbel ve Uludağ EDAŞ’ın yer aldığı CLK’dan 2016 yılında ayrılan Limak, bozulan ortaklık sonrası tek başına Uluğ Enerji’ye sahip olmuştu.
Limak, kısa bir süre önce de Bursa, Balıkesir, Çanakkale ve Yalova illerini içeren Türkiye’nin Güney Marmara Bölgesi’ne elektrik dağıtım ve perakende hizmetleri veren Uluğ Enerji’de hisselerin tamamını İngiliz Actis’e devretti.
Mevcut enerji üretim portföyü 3 bin 629 MW kurulu güce ulaşan Limak Yatırım’ın Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Özdemir, Actis’e yapılan satışın tamamlanmasıyla bu satıştan elde edilen fonu Türkiye ekonomisine, özellikle Türkiye’de faaliyet gösterdikleri sektörlerde yeniden yatırım yapmak için kullanacaklarını açıkladı.
İGA’DA HAKİM ORTAK KALYON OLDU
İstanbul Havalimanı’nın işletmecisi İGA’nın kuruluşunda ise hatırlanacağı gibi beş ortak yola çıkılmış ancak süreç içerisinde Kolin İnşaat yüzde 20’lik hissesini devrederek ortaklıktan ayrılmıştı.
Yüzde 20’şerlik eşit ortaklık yapısı bu hisse devri sonrasında bozulmuş, Cengiz İnşaat’ın hissesi yüzde 25, Kalyon’un hissesi ise yüzde 35’e yükselmişti. Limak ile MAPA’nın hisseleri ise yüzde 20’de kalmıştı.
MAPA’ya ait yüzde 20’lik hissenin yarısını Kalyon, diğer yarısını ise Cengiz İnşaat’ın alacağı belirtilirken, Limak da hissesini satma kararı aldı. Böylece İGA İstanbul Havalimanı’nda ortaklık yapısı değişmiş oldu.
Sanayiden enerjiye, altyapı projelerinden havalimanı işletmeciliğine kadar birçok alanda yatırımları olan Kalyon Holding; Limak İnşaat ve Mapa İnşaat’ın İGA Havalimanı İşletmeleri AŞ’deki yüzde 20’şer hisselerini devretmeleriyle payını yüzde 55’e taşıyarak büyük hissedar konumuna geldi.
Rekabet Kurumu onayının beklendiği işlemle ilgili açıklama yapan Kalyon Holding Yönetim Kurulu Başkanı Cemal Kalyoncu, havacılığı stratejik sektörlerden biri olarak belirlediklerini dile getiriyor.
SON 20 YILIN REKORU
Aslında dünyada pandeminin de etkisiyle hızlanan özel ve kamu şirketlerinde satış ve birleşme işlemleri son yirmi yılın üzerinde bir performans sergiledi ve tarihi rekor seviyelere ulaştı.
KPMG Türkiye Kurumsal Finansman Bölüm Başkanı Müşfik Cantekinler, genel olarak birleşme ve satın alma işlemleri motivasyonları incelediğinde hem yeni yatırımların finansmanı hem de mevcut operasyonlar için kaynak ihtiyacının şirketleri birleşme ve satın alma aktivitelerine yönlendirdiğini aktarıyor.
Cantekinler, “Ancak son dönemde üzerinde çalıştığımız projelerde ağırlıklı olarak şirketler büyüme finansmanı sağlamak ve özellikle stratejik bir yatırımcı ortaklığı ile know-how elde etme, ürün gamını çeşitlendirme, rekabet avantajı sağlama ve yeni pazarlara ulaşma hedefleri ile bu işlemlerde yer alıyor” diyor.
MALİYET ARTIŞLARI ZORLUYOR
Cumhuriyet tarihinin en büyük özelleştirme hamlesinin yaşandığı son 20 yıllık süreçte otoyol, köprü, liman, enerji, şeker fabrikaları ve şans oyunları gibi özelleştirme listesine giren alanların yanı sıra şimdilerde ise taşınmazlar satışa çıkıyor.
En son altı ilde 11 taşınmaz Özelleştirme İdaresi tarafından satılığa çıkarılırken, bu yıl özelleştirmede gelir hedefi 9 milyar TL olarak açıklandı. Bu yıl önemli özelleştirmeler planlanırken TEİAŞ’ın farklı bir yöntemle halka arz edilmesi planlanıyor.
Son 10 yılda yaklaşık 30 milyar dolarlık özelleştirme geliri devletin kasasını doldururken son bir yıllık süreçte yaşanan maliyet artışları ise yüklenici şirketlerde yeni arayışlara neden oldu.
“EK FİYAT YETERLİ OLMADI”
Geçen yıl sektörün ana girdilerine yüzde 150 düzeyine varan fiyat artışları yaşandığını aktaran Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren, kamu projelerinde fiyat farkı konusunda dikkate alınan ÜFE’deki artışın yüzde 78 olduğuna işaret ediyor.
Bu yıl da fiyatların Aralık 2021’e oranla şubat ayında ve mart ayı başında sırasıyla inşaat demirinde yüzde 4,5 ve yüzde 29,5, motorinde yüzde 45,4 ve yüzde 66,5, bitümde yüzde 11,7 ve yüzde 18,6, çimentoda ise yüzde 26 ve yüzde 50 oranında yükseldiğini söyleyen Eren, şubat ayında açıklanan ek fiyatın sorunları gidermekte yeterli olmadığını anlatıyor.
Bazı ödemelerin başladığını ancak çoğunluğun planlama aşamasında olduğunu kaydeden Erdal Eren şunları aktarıyor: “Önceki hafta TBMM’de görüşülen Torba Yasa kapsamında sektöre yeni fiyat farkı ve tasfiye hakkı getirilmiştir.
Tasfiye hakkı için projelerde öngörülen yüzde 15 ilerleme oranı mevcut ihtiyaca cevap vermekte yetersizdir. Bununla birlikte bu düzenleme kapsamında tatmin edici bir fiyat farkı uygulaması ile zaten son çare olan tasfiyeye gerek kalmayabilecektir.”
Çok sayıdaki kamu müteahhidinin ayakta kalabilmek adına ümidinin Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek fiyat farkı çözümüne kaldığını ifade eden Eren, “Kendilerinden mevcut artışlar ve devam etmekte olan enflasyonu göz önünde bulunduran bir değerlendirme ile bu oranları karşılayacak bir fiyat düzenlemesini takdir etmelerini tüm sektör adına diliyorum” diyor.
DİKKAT ÇEKEN EL DEĞİŞTİRMELER
- Limak, Uludağ EDAŞ’daki hisselerini İngiliz Actis’e devretti.
- Kolin, İGA’daki yüzde 20’lik hissesini devretti. Böylelikle Cengiz İnşaat’ın hissesi yüzde 25, Kalyon’un hissesi ise yüzde 35’e yükseldi. Limak ile MAPA’nın hisseleri ise yüzde 20’de kaldı.
- İGA’da MAPA’ya ait yüzde 20’lik hissenin yansını Kalyon, diğer yarısını ise Cengiz İnşaat’ın alacağı belirtilirken, Limak da hissesini satma kararı aldı.
- Kalyon Holding; Limak İnşaat ve Mapa İnşaat’ın İGA Havalimanı İşletmeleri AŞ’deki yüzde 20’şer hisselerini devretmeleriyle payını yüzde 55’e taşıdı.
CEM OYVAT GREENWİCH ÜNİ. EKONOMİ VE ULUSLARARASI İŞLET. BÖL. ÖĞR. ÜYESİ “İGA’YA DESTEK UZUN SÜRMEYEBİLİR”
CEM OYVAT GREENWİCH ÜNİ. EKONOMİ VE ULUSLARARASI İŞLET. BÖL. ÖĞR. ÜYESİ “İGA’YA DESTEK UZUN SÜRMEYEBİLİR”“Türkiye’deki ekonomik gelişmeler, ülkeye giren sermaye girişinin kesilmesi nedeniyle İstanbul’un kuzeyinde yeni bir şehir kurulması yakın zamanda gerçekçi gözükmüyor. Mevcut iktidar, gerçekten İGA’ya çok büyük destek oluyor. İGA’nın yakın zamanda 6,9 milyar dolarlık kredisi yeniden yapılandırıldı ve faiz oranı düşürüldü.
Ayrıca İstanbul Havalimanı’nın kira ödemeleri iki yıldır erteleniyor. 2023’te gelebilecek yeni bir iktidarın bu desteği devam ettirip, ettirmeyeceğini bilemiyoruz. Durum buyken, İGA’nın ortaklarının havalimanından çıkmak istiyor olması şaşırtıcı değil.”
