Türkiye ekonomisi 2020 yılının ilk çeyreğinde geçe yılın aynı dönemine göre yüzde 4,5 büyüdü. 2019’un son çeyreğinde yüzde 6 büyüyen ekonomi, böylece bu yılın ilk çeyreğinde biraz hız kesmiş oldu.
DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Beklentiler 2020’nin ilk çeyreğindeki büyümenin geçen yılın son çeyreğindekine yakın çıkacağı yönündeydi. Bunun böyle olmamasının temel nedeni, mart ayı ortalarında başlayan koronavirüs krizinin ekonomiyi beklenenden daha fazla etkilemesi gibi görünüyor.
Bu kriz ilk çeyreğin sadece altıda birlik bölümüne denk geldiği için bu dönemdeki büyüme üzerinde çok fazla etkili olması beklenmiyordu. Fakat ilk çeyrekte hane halkı tüketiminde ve hizmetler sektöründe büyümenin geçen yılın son çeyreğine göre önemli ölçüde yavaşladığı görülüyor.
Mal ve hizmet ihracatında da 13 çeyrek aradan sonra düşüş yaşandığı dikkati çekiyor. Bunlardan ilk ikisi iç talepteki özellikle hizmet sektörlerine yönelik talebin zayıflamaya başlamasının, sonuncusu ise dış talepteki çöküşün etkisinden kaynaklanıyor.
Bu gelişmeler de koronavirüs krizinin etkisinin beklendiğinden daha güçlü olduğuna işaret ediyor. Koronavirüs krizi ekonomik büyümeye esas darbeyi ise ikinci çeyrekte vuracak. Çünkü ilk çeyrek dönemin sadece altıda birlik bölümünü etkileyen bu kriz ikinci çeyrek dönemin ise tamamında etkili oldu.
Bu yazıyı yazarken elimizde olan öncü göstergeler ikinci çeyrekte ekonomide çift haneli küçülme görebileceğimize işaret ediyordu. Daha net konuşabilmek için, ekonomik büyüme ile korelasyonu yüksek olan sanayi üretimi gibi göstergelerin de ikinci çeyrek döneme ilişkin verilerini görmemiz gerekiyor.
