Dünya ‘nakitsiz ödeme’ toplumuna doğru evriliyor. BKM Genel Müdürü Dr. Soner Canko, TROY ile Türkiye’nin nakitsiz ödeme sistemlerinin temelini attıklarını söylüyor.
TALİP YILMAZ
tyilmaz@ekonomist.com.tr
Şu anda 300 bin TROY kart olduğunu kaydeden Canko, “Hedefimiz her cüzdanda TROY kart olması” diye konuşuyor. Canko, nakitsiz ödemede kamu ve mikro tarafta atılması gereken adımlar olduğunu da belirtiyor.
30 yıl önce maaşımızı aldığımızda kira, aidat, senet, faturalar yatırıldıktan sonra ödeme işlerimiz büyük ölçüde biterdi. Sınırlı sayıda ödememiz vardı ve bunları nakit öderdik. Ayda 10 tane fi-nansal işlem yaparken bugün gelinen noktada hayatın her anında toplu taşımadan kahve alımına kadar günde 10 nakitsiz ödeme yapar hale geldik. Tüketimin arz boyutu artınca ödeme sistemlerine yönelik ihtiyaç da artıyor.
Bugün gelinen noktada bankaların ortak platformu Bankalararası Kart Merkezi (BKM) gelecekteki ihtiyaçları dikkate alarak, geleceğin ödeme yöntemleri üzerinde çalışıyor. Baybay Nakit, Bunları Yemeyin, banka kartı kullanımı, BKM Exspres ile dijital cüzdan gibi uygulamaları olan BKM, son olarak geleceğin ödeme sistemlerinin temelini Türkiye’nin Ödeme Yöntemi – TROY üzerine inşa ediyor.
BKM Genel Müdürü Dr. Soner Canko ile tüketici alışkanlıkları, ödemede yeni trendler ve BKM’nin hedefleri üzerine konuştuk.
Geleceğin ödeme yöntemlerine yönelik olarak neler yapıyorsunuz?
Ödeme sistemleri, ihtiyaca binaen hızlı bir gelişim içinde. BKM olarak bugünün yanında geleceğin de ödeme sistemlerini inşa etmek üzere çalışıyoruz. Bunun için de yurtdışına bağımlı olmadan, diğer markalar ile sertifikas-yon yapmadan kendi sisteminiz üzerinden, istediğiniz hızda ve kalitede ilerleyebilmek için güçlü bir temel oluşturmak gerekiyor. İşte Türkiye’nin Ödeme Yöntemi – TROY, geleceğin ödeme sistemlerinin güçlü temelini oluşturuyor.
Türkiye için TROY geleceğin ödeme sistemlerinin temeli dediniz,bunu biraz açar mısınız?
Evet, TROY’un özeti budur. Çünkü geleceğin ödeme sistemini inşa edebilmeniz için yurtdışına bağımlı olmadan, diğer markalarla test ve sertifikasyon yapmadan, kendi sisteminiz üzerinden istediğiniz hızda ve istediğiniz kalitede ilerleyebilmeniz gerekir.
Geçen yıl lanse edilen TROY bugün gelinen noktada nerede? Umduğunuzu bulabildiniz mi?
Türkiye bugün geldiğimiz noktada 180 milyon kartla en büyük, en güçlü pazarlardan biri. Bu kadar güçlü ve büyük bir pazar tamamen uluslararası ödeme markalarının altyapısı üzerine dayalıydı. TROY aslında bizim ödeme sistemlerinde yapacağımız her türlü yeni inovasyon için ihtiyacımız olan çok önemli bir platform olarak yerini aldı. Bundan sonra uluslararası ağlara sormadan ülke içinde yeni inovasyon yapabileceğiz. Bugün gelinen noktaya bakıldığında beklentilerimiz büyük ölçüde karşılandı. Bence TROY ilk çıkış hızıyla dünya rekoru kıracak bir çıkış yaptı. 1 Nisan 2016’da tüm ATM’lerde POS cihazlarında kabul edildiğini, altyapısının hazır olduğunu açıkladık.
Toplam kaç üyeniz var? İlgi nasıl?
Toplam 29 üyemiz var ve 16 üyemiz TROY kartları müşterilerine sundu. Bu yılın sonuna kadar 13 üyemiz daha TROY banka kartlarını müşterilerine sunacak. İşin sevindirici yanı, tüm bankalar bu işe taşın altına elini koyup destek verdi. Düzenleyici otorite BDDK ve Merkez Bankası ilk günden beri bu vizyona destek oldu. Bir diğer olumlu yan ise perakendeciler web sitelerinde ve pos cihazlarında gerekli güncellemeleri yapmak için fevkalade yardımcı oldu. Bugün gelinen noktada 300 bin TROY kart var. 180 milyonluk kart pazarında çok küçük bir oran. Ancak burada gidilecek büyük bir yol var. Hedefimiz 180 milyondan pay almak değil, bunun üzerine ne koyabileceğimize bakıyoruz. Kart plastiğini artırmanın yanında, nakitsiz işlem sayısını artırmanın, tüketici alışkanlıklarındaki değişime cevap verebilmenin peşindeyiz. Uzun vadede her cüzdanda TROY markalı kart görmek istiyoruz. Her bir birey TROY deneyimi yaşamalı.
TROY’un uluslararası tanınırlığı ile ilgili neler söyleyebilirsiniz? Yurtdışına çıktığımızda TROY markalı kredi kartımızı kullanabilecek miyiz ya da şu anda kullanabiliyor muyuz?
İnsanların yüzde 97’si yurtdışına gitmiyor. Ancak Apple Store, Android Store üzerinden alışveriş yapıyor. Dolayısıyla günümüzde artık tüm kartlar uluslararası olmak durumunda. Bununla ilgili de biz zaten birinci günden beri kartımızı yurtdışına açmakla ilgili vizyonumuzu geniş tuttuk. Hangi banka hangi marka ile anlaşırsa anlaşsın biz buna açığız. Bundan dolayı beklenenin aksine çok liberal bir özgürlükçü durumumuz var. Eğer bir banka bize gelip ben bu markalardan biriyle anlaştım, TROY kartlarımı artık ulus-lararasında şu marka ile kullanacağım
derse biz buna uyumluyuz.
Sadece TROY’un başka bir partner gerekmeden uluslararası işlemlere açılma ihtimali var mı?
Öyle bir şeyi bir partner olmadan hiç kimse yapamaz. Çünkü dünyada milyonlarca pos cihazı, milyonlarca ATM var. Bunlara ulaşabilmen için senin uluslararası bir networke ihtiyacın var. Bizim de o anlamda tüm network-lerle çalışabilecek altyapımız bulunuyor.
Dünyada yerel ödeme sistemleri ne ölçüde etkili?
200 milyon nüfuslu Brezilya’da yerel ödeme yöntemi Elo’ya sahip 110 milyon kart kullanılıyor. 1,3 milyar nüfusa sahip Hindistan’da ise 645 milyon adetlik banka kartı pazarının yüzde 38’ini Hindistan’ın yerel ödeme yöntemi olan Rupay oluşturuyor. 59 milyon nüfuslu İtalya’da ise yerel ödeme yöntemi olan Bancomat markalı 37 milyon adet kart kullanılıyor. Türkiye’de TROY markalı 300 bin kart var. Biz daha işin başındayız ama hızla gelişiyoruz.
