Gözde Yeniova

Yapay zekada ‘ajan’ çağı başlıyor: Öne çıkan 6 yeni rol

İş süreçlerindeki rutin görevler artık yapay zeka ajanlarına devrediliyor. 2024 yılında değeri 5,7 milyar dolar olarak tahmin edilen pazarın büyüklüğünün 2030 yılına kadar 52 milyar dolara ulaşması bekleniyor.

16 Eylül 2025 | 07:30

Yapay zekada ‘ajan’ çağı başlıyor: Öne çıkan 6 yeni rol

Şirketler yapay zeka ajanı uygulamalarına yatırımlarını artırıyor.

Yapay zeka teknolojisi, her alanda en fazla gündemde olan trend konuların başında yer alıyor. Hem günlük hayatta hem de iş hayatında daha fazla kullanılmaya başlanan yapay zeka uygulamaları, giderek tüm süreçlere hakim oluyor.

Ekonomist’in 31 Ağustos - 13 Eylül 2025 tarihli sayısından

Genelde üretken yapay zeka araçları olarak tanımlanan ChatGPT, Gemini, CoPilot yaygın halde kullanılırken, buradan yeni bir aşamaya daha geçmek üzereyiz. O da ‘Agentic AI’, yani yapay zeka ajanları devri… Globalde gelecek yılların en önemli trendi olarak ön plana çıkan yapay zeka ajanları uygulamaları Türkiye’de henüz sınırlı ölçekte devrede olsa da önümüzdeki dönemin büyük bir dönüştürücü gücü olması bekleniyor.

YÜZDE 45 BÜYÜYECEK

Agentic AI, yani otonom yapay zeka sistemleri, karar alma ve uygulama süreçlerinde yalnızca veri analiz etmekle kalmayıp, belirli görevleri bağımsız olarak yerine getirebiliyor ve böylece iş dünyasında yeni bir dönemin kapısını açıyor. İş süreçlerindeki rutin görevler artık yapay zeka ajanlarına devrediliyor. Örneğin, bir finansal analiz sisteminin sadece verileri yorumlaması değil, aynı zamanda şirket raporlarını oluşturması ve yöneticilere sunması gibi işlevler, agentic AI sayesinde mümkün hale geliyor.

Danışmanlık şirketi KPMG’nin yaptığı bir araştırma, işletmelerin yüzde 51’inin yapay zeka ajanlarının kullanımını araştırdığını ve yüzde 37’sinin de doğal dili anlayabilen, bilgi asimetrilerini ortadan kaldıran, sistemler arası entegrasyon sağlayabilen ve hatta harekete geçebilen akıllı ve genellikle otonom ajanlarından oluşan bu teknolojiyi denediğini gösteriyor. Boston Consulting Group’un öngörüleri ise yapay zeka ajanları pazarının önümüzdeki beş yıl içinde yıllık yüzde 45 büyüyeceğini söylüyor. 2024 yılında değeri 5,7 milyar dolar olarak tahmin edilen pazarın büyüklüğünün ise 2030 yılına kadar 52 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Gartner, 2028’e kadar kurumsal yazılım uygulamalarının yüzde 33’ünün yapay zeka ajanlarını içereceğini düşünüyor.

Bu oran 2024 itibarıyla yalnızca yüzde 1 seviyelerinde. Bu sayede iş kararlarının yüzde 15’inin otonom olarak alınacağı öngörülüyor. Ayrıca, işletmelerin yüzde 90’a varan kısmı, aracı yapay zekayı verimlilik, gelişmiş karar verme veya ölçeklenebilirlik yoluyla elde edilen potansiyel bir rekabet avantajı kaynağı olarak görüyor.

YATIRIMLAR ARTIYOR

Henüz gelişme potansiyeli olan bu alana birçok teknoloji devi de yatırım yapıyor. Microsoft, Google, Meta, AWS, IBM, Salesforce, SAP gibi teknoloji bu teknolojiyi çoktan yatırım gündemlerinde aldı. Bunun için satın almalar da hızlandı. Meta, yapay zeka kullanarak insan seslerine yakın sesler üreten bir girişim olan Play AI şirketini satın aldı.

Yapay zekada ‘ajan’ çağı başlıyor: Öne çıkan 6 yeni rol-1

MUSA ZORBOZAN / SAP TÜRKİYE

Örneğin SAP, yapay zekaya sekiz yılı aşkın süredir yatırım yapıyor. Her yıl gelirinin yüzde 18,2’sini AR-GE yatırımlarına ayırıyor. SAP’nin yeni nesil yapay zeka destekli asistanı Joule Agents, finanstan tedarik zincirine, satıştan insan kaynaklarına, pek çok senaryoda karmaşık süreçleri otomatikleştirmeyi mümkün kılıyor. Bin 800’den fazla beceriye sahip olan Joule’ün SAP sistemlerinde en sık kullanılan işlemlerin yüzde 80’ini desteklediğini söyleyen SAP Türkiye Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Musa Zorbozan, "Joule, gezinme ve işlem görevlerinde yüzde 90’a kadar zaman tasarrufu sağlıyor. Joule Agent ile agentic AI kabiliyetlere adım atan SAP’nin bu aracıları, birbirleriyle entegre çalışarak çoklu süreçler arasında tanımlanan görevleri yerine getiriyor. Bugün itibarıyla 34 bini aşkın bulut müşterisi SAP Business AI çözümlerinden yararlanıyor. 2025 sonu itibarıyla üretken yapay zeka çözümlerinin 400’den fazla SAP çözümüne gömülü hâle gelmesini hedefliyoruz" diyor.

Yapay zekada ‘ajan’ çağı başlıyor: Öne çıkan 6 yeni rol-2

ELİF ACAR ÖZGÜNER / MICROSOFT TÜRKİYE

500 MİLYON DOLARIK TASARRUF

Microsoft da ürünlerine entegre ettiği hazır ajanlarla bu dönüşümü destekliyor. Microsoft365 Copilot’a eklenen Researcher ve Analyst ajanlarının pazar araştırması, strateji, planlama ve veri analizi gibi rolleri dönüştürdüğünü söyleyen Microsoft Türkiye Kurumsal Çözüm Satışlarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Elif Acar Özgüner, "GitHub Copilot’un yeni ‘Agents’i ise yazılım geliştirme süreçlerinde ajanların üretici rol üstlendiğini gösteriyor" diyor. Copilot Studio platformları ile ise kurumlara özel ajanlar geliştirdiklerini ifade eden Elif Acar Özgüner, bu tür projelerin ilk uygulamalarını Microsoft içerisinde hayata geçirdiklerini belirterek şunları anlatıyor: "Örnek projelerimizden bir tanesi kendi müşteri hizmetleri operasyonlarımızın yapay zeka ajanları ile dönüşümü oldu. Microsoft, dünya çapında 92 merkezde yürüttüğü müşteri hizmetleri operasyonunu yapay zeka ile dönüştürerek, ilk yanıt süresini yüzde 9 iyileşirken, temsilcilerin çözüm kapasitesini yüzde 12 artırdı ve toplamda 500 milyon dolarlık operasyonel tasarruf sağladı." Türkiye’de de bu şirketlerin öncü uygulamaları ve başarı hikayeleri oluşmaya başlamış durumda. Özgüner, Microsoft Türkiye olarak kurumların yapay zeka ile dönüşümünü desteklediklerini ve yapay zeka ajanlarının faaliyete geçirilmesini hızlandırmayı hedeflediklerini ifade ediyor.

AJANLAR HER ALANDA DEVREDE

Global şirketlerin yatırımları bu yöndeyken Türkiye’de de bu konuda adımlar atılmaya başlandı. Özellikle çağrı merkezlerinde yaygın bir kullanım başladı. İnsanla yapay zekânın bir arada çalıştığı hibrit modellerin gerçekten çok verimli olduğunu söyleyen TRAI (Türkiye Yapay Zeka İnisiyatifi) Kurucusu Halil Aksu, finans birimlerinde, özellikle muhasebe gibi tekrar eden süreçlerde ajanların kendini göstermeye başladığını ve satın alma süreçlerinde de benzer örnekler olduğunu söylüyor.

Halil Aksu, "İnsan zekâsı gerektiren kısımları iyi analiz edip, kurumsal hafızayla birlikte yapay zeka modelleriyle destekleyebilirsek, neredeyse tamamen otonom sistemler kurmamız mümkün olur. Satın almadan pazarlamaya, insan kaynaklarından planlamaya kadar her alanda kullanabiliriz ve kullanacağız" diyor.

Her dört şirketten biri kullanıyor

Microsoft’un 31 ülkeyi kapsayan LinkedIn Labor Trends verilerine göre;

Şirketlerin yüzde 24’ü yapay zekayı organizasyon genelinde hayata geçirmiş durumda.
Şirketlerin yüzde 12’si yapay zeka kullanımında hâlâ pilot aşamasında.
Liderlerin yüzde 82’si bu yılın strateji ve operasyonları yeniden düşünmek için kritik olduğunu söylüyor.
Yüzde 81’i ise önümüzdeki 12–18 ayda yapay zeka ajanlarının AI stratejilerine orta veya yüksek düzeyde entegre olacağını öngörüyor.