Kadın girişimci Nazlı Uyanık Yıldız, Karadeniz yaylalarındaki 100 üreticiyle sözleşmeli hayvancılık modeliyle üretim yapıyor. Yıldız, küçük üreticiye verdikleri bu destekle üreticinin şehre göç eden çocuklarının köye dönmeye başladığını söylüyor.
BURCU TUVAY
[email protected]
Nazlı Uyanık Yıldız, Nebyan Doğal'ı 2014 yılında kardeşiyle birlikte kurdu. Yıldız, yaptığı bu girişimle 2018 yılında Ekonomist Dergisi, Garanti Bankası ve KAGİDER işbir-liğiyle 12'nci kez düzenlenen Türkiye'nin Kadın Girişimcisi Yarışması'nda 'Türkiye'nin Yöresinde Fark Yaratan Kadın Girişimcisi' ödülünü kazandı.
Nebyan Doğal, Karadeniz yaylalarında yerel üreticiler tarafından geleneksel yöntemlerle, suni yem kullanılmadan, doğal döngüsüne müdahale edilmeden yetiştirilen hayvanların etlerini, büyük şehirlerde yaşayan ve sağlıklı gıdaya ulaşmakta zorluk çeken tüketicilere online olarak ulaştırıyor. Yıldız, Karadeniz'de başlattıkları sözleşmeli hayvancılık modeliyle, üreticinin şehre göç eden çocuklarının tekrar köylerine dönmeye başladığını söylüyor.
Endüstri mühendisliği okudunuz ancak aile işiniz olan hayvancılığa geri döndünüz. Sizi bu alana çeken faktörler ne oldu?
Koç Üniversitesi'ni bitirdikten sonra yurtdışında çalıştım. Ancak hep girişimci olmak istedim. Yurtdışında yüksek lisans tezimi de girişimcilik üzerine yazdım. Kurumsal şirketlerde çalıştım. Samsun Bafra'da hayvancılık üzerine küçük bir aile işletmemiz vardı. Hayatımızı bu işten geçindirecek kadar büyüklükte bir iş değildi. Yıllar içinde kendi köyümüzün nüfusunun azaldığına, köylülerin hayvancılığı bıraktığına şahit olduk. Bu insanlar köyde geçinemedikleri için şehirlere göç ediyorlar. Şehirdeki insanlar da doğru gıda kaynağına ulaşamıyor.Bu zincirin her parçasında problemler vardı. Bu insanların hayvancılıkla kalkınmalarını sağlamak ve doğal beslenen hayvanların etlerini de şehir insanlarına ulaştırmak amacıyla 2014 yılında kardeşimle birlikte Nebyan Doğal'ı kurduk.
İşe nasıl başladınız?
Aile işimiz sadece hayvancılık tarafındayken, biz onu tüm zinciri kapsayacak bir iş haline getirdik. İlk başta kendi sürümüzden 30 kuzu getirdik. Burada işledik, ilk başta kendi çevremize tattırdık. Bir yıl boyunca denemeler yaptık ve bu besin zincirini oluşturduk. İlk başladığımızda "Online'da et mi satılır?" diye bize inanmayan kişiler oldu. Şu anda online tarafta sadece et ürünü satarak bu kadar müşteriye ulaşan başka bir marka olduğunu sanmıyorum. Zaten kazandığımız uluslararası ödülle de bunu kanıtlamış olduk.
Ne ödülü kazandınız?
2018yılında uluslararası tarım girişimleri yarışmasında dünya üçüncüsü seçildik. Birinci girişim Avustralya'da köylülere yönelik geliştirilen bir blo-ckchain uygulamasıydı. İkincisi İsrailli girişimcilerin kurduğu modern çekirge çiftlikleriydi. Türkiye olarak bizim modelimiz ise köylüyü desteklemek, köylünün ürünlerini şehirlere getirmek ve online olarak sunmaktı.
Bugün Nebyan Doğal olarak ne kadarlık bir büyüklüğe ulaştınız?
Beykoz'da günlük 1,5 tonluk işleme kapasitesine sahip bir üretim tesisimiz var. 100'ün üzerinde üreticiyle çalışıyoruz. 100'ün üzerinde de ürün çeşidimiz var. Şarküteri ürünlerimizin içinde hiçbir katkı maddesi yok. Bunun üzerine çok çalıştık. Bu alanda büyümeyi hedefliyoruz. Bazı çocukların dana ürünlerine alerjisi oluyor ve yedikleri anda ciddi reaksiyonlar veriyorlar. Dolayısıyla onların yiyecekleri kuzu etinin kesinlikle dana etine değmemesi gerekiyor. Biz kuzu ve dana üretimimizi tamamen ayrı tutuyoruz. İşin her adımında çok özenli ve titiz çalışıyoruz. Asıl amacımız küçük üreticiyi desteklemekti. Sözleşmeli hayvancılık modeliyle buna ulaştık.
Bu girişiminiz yöre halkına nasıl bir katkı sağladı?
Yeni nesil hayvancılığı neredeyse terk etmiş durumda. Çobanların, üreticilerin yaş aralığı 60 ile 65 arasında. Çobanlık fiziksel güç isteyen bir iş. Bizim üreticilerimiz oluşturduğumuz bu modelle hem hayvan sayılarını artırdı hem de kendi çocukları bu işi yapmak için köylerine geri döndü. Karadeniz'in bazı yaylalarında insanlar hayvancılığın tam olarak nasıl yapılacağını bilmiyor. Biz bu kapsamda 19 Mayıs Üniversitesi ile ortak bir proje başlattık. Özellikle bu köylerdeki insanlara yönelik 'Hayvanlar nasıl beslenmeli, koç katımı nasıl yapılmalı' gibi konular üzerine haftada bir eğitimler vermeye başladık.
Ne kadarlık bir üretime ulaştınız?
100'ün üzerinde üreticiyle yıllık yaklaşık 4 bin hayvan kesimi gerçekleştiriyoruz. Butik üretim yapıyoruz. Büyüme planımız var ancak tüm kanallarda olmayacağız. Şarküteri ürünlerimiz ve paça çorbalarımızda büyümeyi hedefliyoruz. Türkiye'de insanlar neden doğal yemle beslenen hayvanları
tüketmeye ihtiyacı olduğunun yeni yeni farkına varıyor. Bu bilinç arttıkça tüketim de bununla doğru orantılı olarak artacaktır.
Satışlarınızı online üzerinden yapıyorsunuz. Perakendeye girme planınız var mı?
Online kanalda 10 binin üzerinde müşterimiz var. Çoğunluğu İstanbul'dan... Ankara, İzmir, Bodrum'da da müşterilerimiz var. Asıl hedefimiz online'da büyümek. Bu yıl İstanbul'un Avrupa ve Anadolu yakalarında kendi markamızla iki adet satış noktası açacağız. Birlikte çalıştığımız 15 organik markette de varlığımızı artırmayı hedefliyoruz. Bu yıl yüzde 100 büyüyeceğiz.
"KÜÇÜKBAŞ HAYVANCILIĞI DESTEKLEMELİYİZ"
"Üreticiyi desteklememiz ve kendi üretimimizi yapmamız gerekiyor. Biz bir tarım ülkesiyiz ve hayvancılığı çok iyi biliyoruz. Karadeniz gibi bölgelerde meralar var. İnsanlar şehirde yaşayabileceğinin çok altında hayat standardı süreceğine, köyünde hayvan üretse hepimiz için çıkış noktası olur. Özellikle küçükbaş hayvancılığı desteklememiz gerekiyor. Küçükbaş hayvan ürettikçe dışa bağımlılığımız azalacaktır."
"YAYLAMIN FOTOĞRAFLARINI GÖRMEK GURUR VERDİ"
"Geçen yıl Türkiye'nin Kadın Girişimcisi Yarışması'na başvurmuştum. Geçen yıl sonuç alamayınca bu yıl başvurmak istemedim. Annemin ısrarıyla yeniden başvurumu yaptım. Jürinin karşısına çıkmak, işimi anlatmak, ödül töreni gecesinde sahnede bizim yaylamızın, köyümüzün fotoğraflarını görmek çok gurur verici oldu. O yaylada bizim çocukluğumuz geçti. Bir gün böyle bir ödül alacağımız kimsenin aklına gelmezdi."
BURCU TUVAY
[email protected]
Nazlı Uyanık Yıldız, Nebyan Doğal'ı 2014 yılında kardeşiyle birlikte kurdu. Yıldız, yaptığı bu girişimle 2018 yılında Ekonomist Dergisi, Garanti Bankası ve KAGİDER işbir-liğiyle 12'nci kez düzenlenen Türkiye'nin Kadın Girişimcisi Yarışması'nda 'Türkiye'nin Yöresinde Fark Yaratan Kadın Girişimcisi' ödülünü kazandı.
Nebyan Doğal, Karadeniz yaylalarında yerel üreticiler tarafından geleneksel yöntemlerle, suni yem kullanılmadan, doğal döngüsüne müdahale edilmeden yetiştirilen hayvanların etlerini, büyük şehirlerde yaşayan ve sağlıklı gıdaya ulaşmakta zorluk çeken tüketicilere online olarak ulaştırıyor. Yıldız, Karadeniz'de başlattıkları sözleşmeli hayvancılık modeliyle, üreticinin şehre göç eden çocuklarının tekrar köylerine dönmeye başladığını söylüyor.
Endüstri mühendisliği okudunuz ancak aile işiniz olan hayvancılığa geri döndünüz. Sizi bu alana çeken faktörler ne oldu?
Koç Üniversitesi'ni bitirdikten sonra yurtdışında çalıştım. Ancak hep girişimci olmak istedim. Yurtdışında yüksek lisans tezimi de girişimcilik üzerine yazdım. Kurumsal şirketlerde çalıştım. Samsun Bafra'da hayvancılık üzerine küçük bir aile işletmemiz vardı. Hayatımızı bu işten geçindirecek kadar büyüklükte bir iş değildi. Yıllar içinde kendi köyümüzün nüfusunun azaldığına, köylülerin hayvancılığı bıraktığına şahit olduk. Bu insanlar köyde geçinemedikleri için şehirlere göç ediyorlar. Şehirdeki insanlar da doğru gıda kaynağına ulaşamıyor.Bu zincirin her parçasında problemler vardı. Bu insanların hayvancılıkla kalkınmalarını sağlamak ve doğal beslenen hayvanların etlerini de şehir insanlarına ulaştırmak amacıyla 2014 yılında kardeşimle birlikte Nebyan Doğal'ı kurduk.
İşe nasıl başladınız?
Aile işimiz sadece hayvancılık tarafındayken, biz onu tüm zinciri kapsayacak bir iş haline getirdik. İlk başta kendi sürümüzden 30 kuzu getirdik. Burada işledik, ilk başta kendi çevremize tattırdık. Bir yıl boyunca denemeler yaptık ve bu besin zincirini oluşturduk. İlk başladığımızda "Online'da et mi satılır?" diye bize inanmayan kişiler oldu. Şu anda online tarafta sadece et ürünü satarak bu kadar müşteriye ulaşan başka bir marka olduğunu sanmıyorum. Zaten kazandığımız uluslararası ödülle de bunu kanıtlamış olduk.
Ne ödülü kazandınız?
2018yılında uluslararası tarım girişimleri yarışmasında dünya üçüncüsü seçildik. Birinci girişim Avustralya'da köylülere yönelik geliştirilen bir blo-ckchain uygulamasıydı. İkincisi İsrailli girişimcilerin kurduğu modern çekirge çiftlikleriydi. Türkiye olarak bizim modelimiz ise köylüyü desteklemek, köylünün ürünlerini şehirlere getirmek ve online olarak sunmaktı.
Bugün Nebyan Doğal olarak ne kadarlık bir büyüklüğe ulaştınız?
Beykoz'da günlük 1,5 tonluk işleme kapasitesine sahip bir üretim tesisimiz var. 100'ün üzerinde üreticiyle çalışıyoruz. 100'ün üzerinde de ürün çeşidimiz var. Şarküteri ürünlerimizin içinde hiçbir katkı maddesi yok. Bunun üzerine çok çalıştık. Bu alanda büyümeyi hedefliyoruz. Bazı çocukların dana ürünlerine alerjisi oluyor ve yedikleri anda ciddi reaksiyonlar veriyorlar. Dolayısıyla onların yiyecekleri kuzu etinin kesinlikle dana etine değmemesi gerekiyor. Biz kuzu ve dana üretimimizi tamamen ayrı tutuyoruz. İşin her adımında çok özenli ve titiz çalışıyoruz. Asıl amacımız küçük üreticiyi desteklemekti. Sözleşmeli hayvancılık modeliyle buna ulaştık.
Bu girişiminiz yöre halkına nasıl bir katkı sağladı?
Yeni nesil hayvancılığı neredeyse terk etmiş durumda. Çobanların, üreticilerin yaş aralığı 60 ile 65 arasında. Çobanlık fiziksel güç isteyen bir iş. Bizim üreticilerimiz oluşturduğumuz bu modelle hem hayvan sayılarını artırdı hem de kendi çocukları bu işi yapmak için köylerine geri döndü. Karadeniz'in bazı yaylalarında insanlar hayvancılığın tam olarak nasıl yapılacağını bilmiyor. Biz bu kapsamda 19 Mayıs Üniversitesi ile ortak bir proje başlattık. Özellikle bu köylerdeki insanlara yönelik 'Hayvanlar nasıl beslenmeli, koç katımı nasıl yapılmalı' gibi konular üzerine haftada bir eğitimler vermeye başladık.
Ne kadarlık bir üretime ulaştınız?
100'ün üzerinde üreticiyle yıllık yaklaşık 4 bin hayvan kesimi gerçekleştiriyoruz. Butik üretim yapıyoruz. Büyüme planımız var ancak tüm kanallarda olmayacağız. Şarküteri ürünlerimiz ve paça çorbalarımızda büyümeyi hedefliyoruz. Türkiye'de insanlar neden doğal yemle beslenen hayvanları
tüketmeye ihtiyacı olduğunun yeni yeni farkına varıyor. Bu bilinç arttıkça tüketim de bununla doğru orantılı olarak artacaktır.
Satışlarınızı online üzerinden yapıyorsunuz. Perakendeye girme planınız var mı?
Online kanalda 10 binin üzerinde müşterimiz var. Çoğunluğu İstanbul'dan... Ankara, İzmir, Bodrum'da da müşterilerimiz var. Asıl hedefimiz online'da büyümek. Bu yıl İstanbul'un Avrupa ve Anadolu yakalarında kendi markamızla iki adet satış noktası açacağız. Birlikte çalıştığımız 15 organik markette de varlığımızı artırmayı hedefliyoruz. Bu yıl yüzde 100 büyüyeceğiz.
"KÜÇÜKBAŞ HAYVANCILIĞI DESTEKLEMELİYİZ"
"Üreticiyi desteklememiz ve kendi üretimimizi yapmamız gerekiyor. Biz bir tarım ülkesiyiz ve hayvancılığı çok iyi biliyoruz. Karadeniz gibi bölgelerde meralar var. İnsanlar şehirde yaşayabileceğinin çok altında hayat standardı süreceğine, köyünde hayvan üretse hepimiz için çıkış noktası olur. Özellikle küçükbaş hayvancılığı desteklememiz gerekiyor. Küçükbaş hayvan ürettikçe dışa bağımlılığımız azalacaktır."
"YAYLAMIN FOTOĞRAFLARINI GÖRMEK GURUR VERDİ"
"Geçen yıl Türkiye'nin Kadın Girişimcisi Yarışması'na başvurmuştum. Geçen yıl sonuç alamayınca bu yıl başvurmak istemedim. Annemin ısrarıyla yeniden başvurumu yaptım. Jürinin karşısına çıkmak, işimi anlatmak, ödül töreni gecesinde sahnede bizim yaylamızın, köyümüzün fotoğraflarını görmek çok gurur verici oldu. O yaylada bizim çocukluğumuz geçti. Bir gün böyle bir ödül alacağımız kimsenin aklına gelmezdi."
